Íñigo Arista |
|||
c. 781 – 852 | |||
Íñigo Íñiguez, of in het Latijns Enneco Enneconis, leefde van 770 – 851 en was graaf van Bigorra, en wordt tevens gezien als de eerste koning van Pamplona tussen 824 en 851/2. Hij wordt beschouwd de stichter te zijn van de Arista-Íñiga dynastie, dat de eerste dynastie van het koninkrijk Pamplona was. De historici van vandaag spreken liever over een “latent koninkrijk” om daarmee de Staat aan te geven waaraan Arista en zijn nakomelingen, García Iñiguez en Fortún Garcés, tussen 824 en 905 leiding gaven. Volgens deze interpretatie waren de drie leden van deze dynastie eerder krijgsheren, dan koningen. In ieders geval won Arista de leiding met steun van de bloedverwante familie Banu Qasi, en stond tegenover een Franse expeditie die hij in de tweede slag om Roncesvalles versloeg.
Zijn geschiedenisHij was de zoon van Íñigo Jiménez en Oneca. Toen zijn vader stierf, hertrouwde zijn moeder met de Moorse Musa ibn Fortún van Tuleda, een heer van de Ebro vallei en lid van de Banu Qasi familie met wiens hulp hij op de troon terecht kwam. Zijn moeder kreeg met haar tweede man ook weer kinderen, waarvan Musa ibn Musa de meest bekende was, en dus halfbroer was van Arista. Dit huwelijk liet vele grote grondgebieden aan Íñigo Arista na. Het gebied strekte zich uit van Pamplona tot de hoge Pyreneese valleien van Irati (Navarra) en de vallei van Hecho (Aragón). Banu Qasi controleerde de vruchtbare oevers van de Ebro, vanaf Tafalla tot de gebieden rond Zaragoza. |
|||
|
|||
Gegevens | |||
Regeerde tussen | ca. 824 -851/2 | ||
Voorganger | geen | ||
Opvolger | García Íñiguez | ||
Persoonsgegevens | |||
Geboren | ca. 781 | ||
Gestorven | ca. 851/2 | ||
Familie | |||
Dynastie | Íñiga | ||
Vader | Íñigo Jiménez | ||
Moeder | Oneca | ||
Regent | García Íñiguez na 841 | ||
Erfgenaam | García Íñiguez | ||
Nakomelingen | Assona Íñiguez | ||
García Íñiguez | |||
Galindo Íñiguez dePamplona | |||
en nog een dochter |
De komst van de eerste koning van Pamplona was niet zonder moeilijkheden. De meeste christelijke minderheidsgroeperingen gaven hun steun aan de Franse, in eerste instantie aan Karel de Grote en daarna aan Lodewijk de Vrome. De rijke christelijke familie Velasco stond aan het hoofd van deze groepering.

De Velasco-familie was de grote rivaal van Íñigo Íñiguez Arista en de Banu Qasi en de grootste bondgenoot van de Franken in het oude Spanje. In 799 vermoord een van deze Karolingische volgers de gouveneur van Pamplona, de halfbroer van Íñigo Arista, en broer van Musa ibn Musa, Mutarrif ibn Musa, achterkleinzoon van de graaf van Casio (die zich bekeerd tot de islam en de naam Banu Qasi (zonen van Casio) aanneemt). Deze gouverneur werd in 806 vervangen door één van de leden van de Velasco familie waarmee de Franken meer invloed kregen op dit deel van het Iberisch schiereiland. En in 812 stuurde Lodewijk de Vrome een straf expeditie naar Pamplona. Ze keerde minder glorieus terug met meenamen van vele vrouwen en kinderen die als gijzelaars diende als bescherming bij het passeren van de valleien van Roncesvalles. Het wapen van Navarra (eerder Pamplona) toont de kettingen (goudkleurig) waarmee deze vrouwen aan de tenten van de leiders van dit leger waren geketend.

In 824 leidde de graven Eblo en Aznar een andere expeditie om de Frankische suprematie in Pamplona te herstellen, maar zij worden verslagen door Íñigo Arista geholpen door zijn schoonzoon, Garciá Galíndez el Malo de Jaca, inmiddels graaf van Aragón en Musa ibn Musa zijn halfbroer. Na de nederlaag van de graven, werd Eblo gevangen genomen en naar Córdoba gestuurd, terwijl Aznar, die mogelijk een zwager van Íñigo Arista was, teruggestuurd werd naar Gascogne. Dit vanwege het verwantschap dat de Basken hadden met Gascogne.
Íñigo Arista werd tot koning benoemd door driehonderd ridders, een ceremonie die plaats vond op de rots van Oroel, Jaca. Daar kwam Íñigo Arista op als princeps (oude Romeinse titel): ‘Christicolae princeps’ (een christelijke prins), volgens Eulogio de Córdoba.
Het resultaat van deze alliantie was de interventie tussen Pamplona en de Familie Banu Qasi tegen de Umayyad van Córdoba, naar aanleiding van de represailles van Abderraman II tegen Pamplona.
In 841 werd hij slachtoffer van een ziekte die hem geheel verlamde. Zijn zoon García Íñiguez, de latere koning, oefende vervolgens een sterk regentschap uit, wat ook invloed had op het verloop van de militaire campagnes. Maar het beleid van de allianties werd gewoon voortgezet. Zijn dochter Assona trouwde met haar oom Musa ibn Musa.
Nakomelingen
Volgens Lévi-Provencal, zou hij polygaam zijn geweest, net als zijn verwanten van de Banu Qasi. Hij was vader van:
- Assona Íñiguez, trouwde in 820 met Musa ibn Musa, wali van Tuleda, Huesca en Zaragoza, haar oom, daar hij de halfbroer van haar vader was (dezelfde moeder).
- García Íñiguez, opvolger van de troon en oefent het regentschap uit in de periode dat zijn vader verlamd was.
- Galindo Íñiguez de Pamplona, raakte gewond in mei 843, samen met zijn broer García, op het slagveld toen zij met de troepen van Musa ibn Musa een opstand leidde tegen Abderramán II en verslagen werden. Hij was de vader van Musa ibn Galindo, wali van Huesca in 860, vermoord in 870 in Córdoba.
- En een dochter die trouwde met graaf García ‘el Malo’ de Aragón.
Voorganger en opvolger van Íñigo Arista | ||
Voorganger: |
Koning van Pamplona |
Opvolger: García Íñiguez |
{{Anderstalige Wikipedia|taal=es|titel=Íñigo Arista|oldid=109625500|datum=20180828}}
Verwant aan dit onderwerp:
Naar boven
Spaanse Verhalen. spaanseverhalen.com
Laatst bijgewerkt 2021-05-19
Bronvermelding en referenties:
De veelal buitenlandse teksten van wikipedia zijn beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen. Ik heb deze teksten vertaald, gemengd, en vaak aangevuld met eigen kennis en ervaring, opgedaan in de periode dat ik in Spanje woon, en aan deze artikelen werk.
Er kunnen ook andere bronvermeldingen zijn opgenomen, dat kunnen zaken zijn die ik, tijdens het onderzoek naar de artikelen, gelezen heb en in deze teksten verwerkt heb.
{{Anderstalige Wikipedia|taal=es|titel=Íñigo Arista|oldid=109625500|datum=20180828}}
{{Nederlandse Wikipedia|taal=nl|titel=Ínigo Íñiguez Arista|paginacode=56972246 datum=20210519}}
Foto’s gelicenseerd onder Wikimedia Creative Commons: CC BY 2.0 , CC BY 2.5 , CC BY-SA 2.0 , CC BY-SA 2.5, CC BY-SA 3.0 , CC BY-SA 4.0, CC 0, CC 0 1.0, GNU-licentie voor vrije documentatie of Publiek Domein
Coralma*, is eigen werk dat u terug kunt vinden als een CC BY-SA 4.0 file in Wikipedia Commons.
- Íñigo Arista, standbeeld in het park voor het koninklijk paleis van Madrid. Auteur – Coralma*
- Oude prent van Íñigo Arista. Auteur – Onbekend ;Publiek domein
- Het wapen van Navarra. Auteur – Miguillen
- Denkbeeldig portret van koning Íñigo Arista van Pamplona († 851). Auteur – Manuel Aguirre y Monsalbe (1822-1856)