De titel graaf van Barcelona bestaat sinds de verovering van de stad Barcelona door Lodewijk de Vrome in 801. Het graafschap Barcelona werd hierdoor een onderdeel van de Marca Hispánica, het gebied tussen de Pyreneeën en de Ebro. Aanvankelijk beperkte het graafschap zich tot de stad en het gebied daar omheen, maar het breidde zich langzaam uit. Dit gebeurde door annexatie van andere graafschappen en door veroveringen op de Moren.

Net zoals andere graven trachtten ook de graven van Barcelona hun titel erfelijk te maken en een eigen dynastie te stichten. Hierin waren ze zeer succesvol. Zo succesvol dat ze tegen het jaar 1000 de suzereiniteit van Navarra konden erkennen. Vanaf de troonopvolging van Alfons II van Aragón in 1162 valt de titel samen met de Kroon van Aragón. In 1258 verloor de Franse koning door het Verdrag van Corbeil al zijn feodale aanspraken op het graafschap Barcelona.

Cataluña heeft het nooit tot koninkrijk gebracht. Het werd altijd geregeerd door graven die, in eerste instantie, werden aangesteld door koningen waaraan zij trouw zworen. Hier volgt een lijst van graven van Barcelona (oorspronkelijk Barchilonenesis genaamd (Latijns) maar later werd dat Barchinone, in het Catalaans heette dat vanaf 1194 een Comte de Barcelona, in het Spaans werd de term vanaf 1458 gebruikt).

Het graafschap van Barcelona is in het jaar 801 gesticht als onderdeel van de Marca Hispánica (een ‘verdedigingsgebied’ om de moslims op afstand te houden), gevormd uit verschillende, van het Karolingische rijk (Frankrijk) afhankelijke graafschappen.

Aangestelde graven van Barcelona: Frankische vazallen

Deze graven werden door de Frankische koningen persoonlijk aangesteld. Hun titel werd bewust niet-erfelijk gehouden om zo de grip van de koning op het gebied te vergroten. De eerste was Bera door Karel de Grote in 801 aangesteld na de verovering van Barcelona op de Moren. Alhoewel de titel niet erfelijk was slaagden sommigen er toch in hun zoon tot Graaf te laten benoemen. Zo was Guilermo de Septimania de zoon van Bernardo de Septimania, en Sunifredo I de vader van Wifredo ‘el Velloso’ (hoewel dat 20 jaar na de dood van Sunifredo). Eveneens waren er enkele graven die aanspraak maakte op de titel Markgraaf omdat zij ook Graaf van Septimanië waren.

Erfelijke graven van Barcelona: Frankische vazallen

Vanaf Wifredo I ‘el Velloso’ in 878 werd de titel de facto erfelijk. Deze graven droegen hun titel over op hun oudste zoon. Het centrale gezag was dan ook reeds sterk verzwakt. De West-Frankische koningen die na Karel de Kale koningen van het latere Frankrijk geworden waren stonden zo zwak dat de benoemingen van de graven van Barcelona tot een formaliteit verworden was. Dit leidde natuurlijk tot de de facto onafhankelijkheid.

Erfelijke graven van Barcelona: de facto onafhankelijk

Vanaf 985, toen de Franse koning Lotharius de Barcelonese roep om hulp tegen de Saracenen negeerde, hield Barcelona op met afhankelijk te zijn voor hulp van Frankrijk en zocht het elders naar een suzerein. In 987 kwam er een einde aan de Karolingische dynastie, maar de Barcelona-graaf erkende Hugo Capet en het Huis van Capet niet. In 1018 werden ze verplicht de suzereiniteit van Sancho I van Navarra te erkennen, maar na diens dood in 1035 kwam snel een eind aan de band met Navarra.

Graven van Barcelona: binnen de Kroon van Aragon

Ramon Berenguer IV nam de titel prins van Aragón aan na zijn huwelijk met Petronila en na zijn dood deed zij troonsafstand voor hun zoon. Aldus werden beide landen verenigd in de Kroon van Aragón. In de Aragónese staat deze dynastie bekend als het Huis van Barcelona.

Huis	Graaf vanaf – tot	Naam	Bijnaam	Geb. – Overl.	Korte Beschrijving
	801 – 820	Bera
	820 – 826	Rampón
	826 – 832	Bernando de Septimania			1ste keer
	832 – 835	Berenguer de Tolosa
	835 – 844	Bernardo de Septimania			2e keer
	844 – 848	Sunifredo I
	848 – 850	Guilermo de Septimania
	850 – 852	Alerán en Isembard
	852 – 858	Odalrico
	865 – 878	Bernardo de Gothia
	878 – 897	Wifredo I	“el Velloso”
Karolingische graven (erfelijk)	897 – 911	Wifredo II	“Borrell”		Ook Borrell I genoemd
Karolingische graven (erfelijk)	911 – 947	Suniario I
Onafhankelijke graven	947 – 992	Borrell II
	947 – 966	Miró			Broer van Borrell II waarmee hij samen regeerde.
	992 – 1018	Ramón Borrell
	1018 – 1035	Berenguer Ramón I	“el Corvado”
	1035 – 1076	Ramón Berenguer I	“el Viejo”
	1076 – 1082	Ramón Berenguer II	“el Cabeza de Estopa”
	1076 – 1097	Berenguer Ramón II	“el Fratricida”		Graaf, samen met Ramón Berenguer II en Ramón Berenguer III
	1082 – 1131	Ramón Berenguer III	“el Grande”
	1131 – 1154	Ramón Berenguer IV	“el Santo”
	1162	Samenvoeging (dynastiek) met het koninkrijk Aragón. Zie de chronologische tabel van monarchen van de Kroon van Aragón.

Vanaf dat moment is de titel gekoppeld aan de Kroon van Aragón, en, vanaf Carlos I is deze verbonden aan de Kroon van Spanje, behalve in de periode van de Catalaanse Burgeroorlog toen werden soevereinen gekozen als Enrique IV de Castilla (11 augustus 1462 – 23 april 1463), de oppermaarschalk Pedro de Portugal (22 januari 1464 – 29 juni 1466) en Renato de Anjou (14 october 1466 – 17 oktober 1472); en ook in de periode van 1641 tot 1652, gedurende de Oorlog van de Segadores (maaiers) benoemde de autonome regering van Cataluña Luis XIII van Frankrijk tot Graaf van Barcelona, en gaf de titel weer terug aan de Kroon van Spanje met het Verdrag van de Pyreneeën in 1659.

In 1701, werd Felipe de Borbón (hertog van Anjou), erfgenaam via het testament van Carlos II, nadat hij gezworen had de grondwetten van Cataluña te zullen respecteren, graaf van Barcelona. In 1705, werd tijdens de Spaanse Successieoorlog, Carlos III, opvolger van de Spaanse Troon en Aartshertog van Oostenrijk erkend als graaf van Barcelona. Carlos III behield de titel tot aan zijn dood en ook dus ook na het Verdrag van Wenen (1725).

Het hoofd van het Spaanse Koninklijke Huis in ballingschap, Juan de Borbón en Battenberg, gebruikte de titel van Graaf van Barcelona tijdens de dictatuur van Francisco Franco. Met de Monarchale restaurantie van zijn zoon Francisco Franco. Met de monarchale restauratie van zijn zoon Juan Carlos I in 1975 deed Juan de Borbón afstand van zijn dynastieke rechten aan zijn zoon op 17 mei 1977 en om die reden kreeg hij om de titel te gebruiken, die hij tot zijn dood in 1993 had behouden, daarna keerde de titel terug naar de Kroon.

Lijst van monarchen van christelijke koninkrijken van het Iberische schiereiland van de Reconquista tot heden.
Portugal	Spanje
	Kroon van Castilla				Navarra	Kroon van Aragón
	Galicia	Asturias	León	Castilla		Aragón	Barcelona	Valencia	Mallorca

Naar boven

Verwant aan dit onderwerp:

Naar boven

Spaanse Verhalen. spaanseverhalen.com
Laatst bijgewerkt 2021-05-14

Bronvermelding en referenties:
De veelal buitenlandse teksten van wikipedia zijn beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen. Ik heb deze teksten vertaald, gemengd, en vaak aangevuld met eigen kennis en ervaring, opgedaan in de periode dat ik in Spanje woon, en aan deze artikelen werk.
Er kunnen ook andere bronvermeldingen zijn opgenomen, dat kunnen zaken zijn die ik, tijdens het onderzoek naar de artikelen, gelezen heb en in deze teksten verwerkt heb.

{{Anderstalige Wikipedia|taal=es|titel=Anexo:Condes de Barcelona|oldid=97931551|datum=20171112}}
{{Nederlandse Wikipedia|taal=nl|titel=Graaf van Barcelona|paginacode=58372557| datum=20210604}}

De foto’s zijn gelicenseerd onder Wikimedia Creative Commons: CC BY 1.0 , CC BY 2.0 , CC BY 2.5 , CC BY-SA 2.0 , CC BY-SA 2.5, CC BY-SA 3.0 , CC BY-SA 4.0 , GNU-licentie voor vrije documentatie of Publiek Domein
Coralma*, is eigen werk dat u terug kunt vinden als een CC BY-SA 4.0 file in Wikipedia Commons, waarmee ik aangegeven heb dat u vrij bent het werk te kopiëren, te verspreiden, te verzenden en om het werk aan te passen.