Het is het begin van de Hoge middeleeuwen. De 11e eeuw wordt ook wel de ‘eeuw van de Kruistochten’ genoemd, waar de Europese christelijke koninkrijken in reactie op de oproep van de pausen, begonnen met een aantal aanvallen op het Heilige Land om de bevolking te helpen zich aan de controle van de moslims te ontworstelen, van alle kruistochten was de eerste kruistocht de meest succesvol. Terugkerend naar Europa, was een van de belangrijkste gebeurtenissen de Normandische verovering van Engeland na de Slag bij Hastings , waar Willem de Veroveraar de Anglo-Saksische koning Harold II versloeg, waardoor de Noormannen beslag lagen op het koninkrijk en de geschiedenis van Engeland permanent veranderde. OP het Iberisch schiereiland, verloor het Kalifaat van Córdoba zijn macht in Al-Andalus ten voordele van de Almoraviden, die, in de loop van de eeuw alleen het kalifaat in beslag namen, uiteindelijk, de nemen de Taifa koninkrijken hun dominante plaats in in Al -Andalus.

Europa

Missionarissen brengen het christendom naar Scandinavië. Met de bekering van de Vikingen komt er geleidelijk een einde aan hun plundertochten in Europa. Daarna komt de handel weer op gang. De Normandiërs breiden hun macht uit naar Sicilië en Apulië, en vanaf 1066 naar Engeland. De Vikingen koloniseren daarna IJsland en Groenland. Investituurstrijd, dit was een machtsstrijd tussen de paus van Rome en de keizer van het Heilige Roomse Rijk. De twistvraag gaat steeds over de benoeming van hogere geestelijken (rijksbisschoppen) en de abten en abdissen van rijksabdijen (geestelijke instellingen onder voogdij van de keizer). Onder Stefanus I en zijn zoon worden de Magyaren gekerstend. De taifa Sevilla, een emiraat in het zuiden van Spanje en Portugal, kent een onafhankelijke periode van 1031 tot 1091 onder de familie Banu Abbad. De hoofdstad van de taifa is Sevilla. De oostkolonisatie begint met de verovering door Saksische hertogen van het gebied tussen de Elbe en de Oder. De Slavische bevolking wordt met geweld gekerstend en de kolonisten vestigen zich onder militaire bescherming.

Godsdienst

Vanaf de 11e eeuw bouwt de paus een gecentraliseerde structuur rond het pausdom op. In 1059 stelt paus Nicolaas II het College van kardinalen in, dat voortaan de taak heeft de nieuwe paus te kiezen. Daarnaast zien we de opkomst van de pauselijke Curie als hoogste bestuurscollege van de kerk. Aflaten (een aflaat is de kwijtschelding voor God van tijdelijke straffen voor zonden die, wat de schuld betreft, reeds vergeven werden), worden buiten het persoonlijke gebied van de biecht gehouden, ze zijn ook aanwendbaar als kwijtschelding van een deel van de straf voor overleden familieleden of vrienden in het vagevuur. Het Oosters schisma (1054) tussen het oostelijke en het westelijke deel van de christenheid van het vroegere Romeinse Rijk leidt tot de scheiding tussen de orthodoxe of Byzantijnse patriarchaten en het patriarchaat van Rome, de Latijnse Kerk. De Godsvredebeweging (Pax Dei) bestrijdt met succes de chaos van de elkaar bestrijdende Europese ridders. Er worden regels gesteld aan de krijgers en wie zich daaraan niet houdt loopt gevaar door kerk en onderdanen te worden afgezworen.

Rechtsstelsel

Het eerstgeboorterecht ontstaat in West-Europa na talloze familieconflicten over de erfopvolging. Het betreft hierbij zowel de koningshuizen, de adellijke huizen als de boerenfamilies; allen besluiten in een vrij korte periode de eerstgeboren zoon tot erfgenaam te maken van het vaderlijk erfgoed.

Nederlanden

Snelle verstedelijking van Vlaanderen. In plaatsen als Atrecht, Ariën, Sint-Omaars ,Rijsel, Dowaai, Orchies, Gent, Brugge, Ieper, Aalst en Geraardsbergen ontwikkelen zich ambacht, vroege industrie en administratie. De lakenindustrie is afhankelijk van de aanvoer van Engelse wol. Graaf Boudewijn V van Vlaanderen vervangt de gouwindeling uit de Karolingische tijd door vijf kasselrijen: Brugge, Gent (Oudburg), Sint-Omaars, Kortrijk, Doornik in Henegouwen).Begin van de Grote ontginning in Holland en Utrecht. De Brunonen, ook wel de vorsten van Brunswijk genaamd, besturen Midden-Friesland tussen Vlie en Lauwers. Ze worden de graven van Stavoren, Oostergo, Westergo en Iselgo genoemd. Later krijgen ze ook de rechten over Hunsingo en Fivelingo erbij. De eland sterft uit in Noord-Nederland, daardoor sterft ook de bruine beer uit in Nederland. (in Vlaanderen pas in de 13e eeuw, dit blijkt uit jachtrechten van Utrechtse Bisschoppen.)

Azië en Afrika

De Banu Hilal zijn bedoeïenen, die met grote kuddes vee uit het verdroogde Arabië komen, de bergen mijden, maar de vruchtbare Noord-Afrikaanse landbouwgronden laten kaalvreten, waarna zandstormen de vruchtbare bovenlaag wegblazen.

Wetenschap

Abu al-Qasim al-Zahravi wordt gezien als de vader van de moderne chirurgie. Hij schrijft onder andere de Kitab al-Tasrif (1000), een 30 delen tellende encyclopedie die tot de 17e eeuw zowel aan islamitische als Europese medische scholen zal worden gebruikt als lesmateriaal. Een andere invloedrijke persoon in de islamitische geneeskunst is Avicenna. Van zijn hand zijn de Canon van de geneeskunde (1025) en Het boek van geneeskunde (1027), die eveneens tot de 17e eeuw vast lesmateriaal zullen zijn aan islamitische en Europese scholen. Avicenna doet tevens belangrijk onderzoek naar infectieziektes, zoals het voorkomen van verspreiding door zieke patiënten af te zonderen, en medisch onderzoek.

Cultuur

In de Abdij van Reichenau ontstaat de hervorming van de gregoriaanse muziek met een indeling in acht verschillende modi.

Militair

Rond deze tijd worden oude versterkingen als palissades en donjons vervangen door vrijwel onneembare stenen forten en kastelen. De eerste beschrijving van echt buskruit komt voor in de Chinese militaire encyclopedie Wu Ching tsung Yao.

Innovatie

De ijzer-gallusinkt (ook: ferrotannine-inkt of ijzergalnoteninkt) wordt omstreeks de 11e eeuw ontdekt. De recepten van deze inkten zijn gevonden in geschriften uit de kloosters. Ze worden gevormd door een reactie van looizuur, dat in de galappels aanwezig is, met een metaalzout (ijzer(II)sulfaat of koper(II)sulfaat). De kleur ontstaat echter pas wanneer de inkt aan de lucht wordt blootgesteld. Daarom voegt men kleurstoffen toe (blauwhout, indigo, sepia) teneinde de inkt al enige kleur te geven.

Relevante gebeurtenissen

---

Oorlogen en politiek

• 1000: Val van de Romeins-Germaanse samenleving.
• 1001: Mahmud van Ghazni valt het noorden van India aan .
• 1001: De Vikingen, geleid door Leif Eriksson, komen aan in Noord-Amerika.
• 1003: Robert II van Frankrijk valt het hertogdom Bourgondië  binnen en annexeert het gebied in het jaar 1016.
• 1005: De oorlog tussen de Chinese Song-dynastie en de Kitanos wordt met een verdrag beëindigt.
• 1014: De Byzantijnen, geleid door keizer Basileios II, verslaan de Bulgaren van Samuel van Bulgarije in de slag bij Kleidion.
• 1015: Een zeeconflict aan de kust van Noorwegen , waar koning Olaf II van Noorwegen wint in de slag om Nesjar.
• 1018: Het Eerste Bulgaarse Rijk wordt veroverd door het Byzantijnse rijk.
• 1020: Avicenna schrijft De canon van de geneeskunde.
• 1027: Eerste vergadering van ‘Paz y Tregua de Dios‘ (vrede en wapenstilstand) in de Catalaanse provincies.
• 1031-1085: Periode van de taifa’s, of onafhankelijke islamitische koninkrijken in Al-Andalus na de versplintering van het Cordovaanse kalifaat.
• 1035: Knoet de Grote sterft , koning van Noorwegen , Engeland en Denemarken.
• 1037: Fernando I van Leonverovert het koninkrijk Galicia.
• 1042: De Noormannen vestigen Melfi als hun hoofdstad in Zuid- Italië.
• 1043: Het Byzantijnse Rijk en het Kievse Rijk zijn verwikkeld in een zeeslag.
• 1044: Het Sacrum Romeins-Germaanse rijk verslaat de Hongaren in de Slag bij Ménfő.
• 1045: Berbers verbreken hun bondgenootschap met de Fatimids en erkennen het gezag van de kalief van Bagdad.
• 1054: Astronomen observeren een grote supernova (de Krabnevel ).
• 1054: In de slag bij Atapuerca verslaat een Castiliaans en Leonees leger een ander van het koninkrijk Pamplona.
• 1055: Seltsjoekse Turken veroveren Bagdad en nemen de kalief Abbasid gevangen.
• 1056: Fernando I van Leon wordt tot Imperator totius Hispaniae gekroond.
• 1061-1091: De Normandische verovering van Zuid-Italië vindt plaats.
• 1066: Het leger van koning Harold II  van Engeland verslaat een binnenvallend Viking-leger in de Battle of Stamford-brug .
• 1066: De koning Haroldo II van Engeland sterft in Slag om Hastings, Willem de Veroveraar neemt met de troon van Engeland over.
• 1071: Sultan Alp Arslan verslaat de Byzantijnen in de Slag bij Manzikert.
• 1072: Koning Sancho II de Castilia verslaat zijn broer Alfonso VI de León in de slag bij Golpejera.
• 1073-1074: de Seltsjoeken veroveren Ankara en Jeruzalem op de Byzantijnen.
• 1075: De keizer Enrique IV onderdrukt een rebellie in Saksen.
• 1076: De Almoraviden vallen het koninkrijk Ghana aan.
• 1078: Nikephoros III begint een opstand tegen de Byzantijnse keizer Michael VII Doukas.
• 1085: Alfonso VI van Castilia bevrijdt Toledo.
• 1085-1144: Imperium van de Almoraviden
• 1086: De Almoraviden verslaan een Aragonese-Leonese leger in de Slag bij Sagrajas.
• 1086: Willem de Veroveraar schrijft het Domesday Book.
• 1088: Een opstand vindt plaats tegen Willem II van Engeland.
• 1088: De universiteit van Bologna wordt gesticht in het noorden van Italië.
• 1091: De Noormannen nemen de controle over het eiland Malta.
• 1091: de Byzantijnen onder Alexios I Komnenos verslaan te Petsjenegen in de slag om Levounion.
• 1093: Koning Malcolm III uit Schotland sterft in de strijd tegen Hendrik II van Engeland.
• 1094: El Cid verovert Valencia , uit de handen van de Almoraviden.
• 1095: Paus Urbanus II roept de Europese christelijke koninkrijken op tot de eerste kruistocht.
• 1096: Oxford University werd gesticht in de buurt van Londen , de eerste Engels sprekende universiteit.
• 1096-1099: de eerste kruistocht vindt plaats, wat een totaal succes zal zijn voor het christendom.
• 1097: de kruisvaarders nemen Nicaea in.
• 1099: de kruisvaarders veroveren de heilige stad Jeruzalem na een belegering.

In deze eeuw wordt de stad Tiwanaku, in het midden van de Andes, verlaten.

Belangrijke personen

---

---

Naar boven
Spaanse Verhalen. spaanseverhalen.com
Laatst bijgewerkt 2021-07-15

Bronvermelding en referenties:
De veelal buitenlandse teksten van wikipedia zijn beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen. Ik heb deze teksten vertaald, gemengd, en vaak aangevuld met eigen kennis en ervaring, opgedaan in de periode dat ik in Spanje woon en aan deze artikelen werk.
Er kunnen ook andere bronvermeldingen zijn opgenomen, dat kunnen zaken zijn die ik, tijdens het onderzoek naar de artikelen, gelezen heb en in deze teksten verwerkt heb.

{{Anderstalige Wikipedia|taal=es|titel=Siglo XI|oldid=108282532|datum=20180521}}
{{Nederlandse Wikipedia|taal=nl|titel=11e eeuw|oldid=51318418|datum=20180521}}

De foto’s/afbeeldingen zijn gelicenseerd onder  Wikimedia Creative Commons: CC BY 1.0 , CC BY 2.0 , CC BY 2.5 , CC BY-SA 2.0 , CC BY-SA 2.5, CC BY-SA 3.0 , CC BY-SA 4.0 , GNU-licentie voor vrije documentatie of Publiek Domein
Coralma*, is eigen werk dat u terug kunt vinden als een CC BY-SA 4.0 file in Wikipedia Commons, waarmee ik aangegeven heb dat u vrij bent het werk te kopiëren, te verspreiden, te verzenden en om het werk aan te passen.

• Alfonso VI op een miniatuur uit de 12e eeuw in de kathedraal van Santiago de Compostela. Auteur – Uploaded by MaiDireLollo ;Publiek domein
• Fernando I, volgens een middeleeuwse miniatuur van de Kathedraal de Santiago de Compostela. Auteur – Onbekend ;Publiek domein
• Rodrigo Díaz de Vivar (el Cid). Auteur – Basilio

Coralma*, is eigen werk dat u terug kunt vinden als een CC BY-SA 4.0 file in Wikipedia Commons, waarmee ik aangegeven heb dat u vrij bent het werk te kopiëren, te verspreiden, te verzenden en om het werk aan te passen.