Palencia Provincie van de autonome gemeenschap Castilla y León

Als je vroeger in Spanje over Palencia sprak, was het eerste wat mensen zeiden, “Ahhh,,, ¡Valencia!” ( de Spanjaard spreekt de v als een b uit) want dat kende ze wel. Maar Palencia dan moesten ze toch wel even nadenken. Van Palencia wordt gezegd dat het de minst bekende provincie van Spanje is (helaas), en daar is de Palentino zich zeker van bewust. Hij zal er alles aan doen om zijn provincie op een goede manier te promoten. Ze hebben ook best wel wat te bieden: de Camino de Santiago (het Xacobeo-pad loopt met een lengte van zo’n zeventig kilometer door de provincie en zijn hoofdstad heen), qua historie en cultuur heeft Palencia best grote attracties, waarvan de Romeinse villa van La Olmeda wel de meest bekende is, en wat natuurlijk heel belangrijk is, het heeft een uitzonderlijke keuken.

Maar nu eerst de feiten. Palencia is een van de 50 provincies van Spanje, behorend tot de comunidad autónoma Castilla y León, in het noordwesten van het Iberisch schiereiland. Het heeft 160.980 inwoners (INE 2019), en een oppervlakte van 8052 km².

Het telt 191 gemeenten waarvan Palencia de hoofdstad is (in Spanje heeft in 95% van de gevallen, de provincie dezelfde naam als de hoofdstad). De provincie heeft een langgerekte vorm van noord naar zuid, met in deze richting twee belangrijke rivieren, de Pisuerga en de Carrion, die deel uitmaken van het  stroomgebied van de Duero. Orografisch gezien maakt het noorden van de provincie deel uit van het Cordillera Cantábrica (Cantabrisch Gebergte), met bergen zoals de pico de Curavacas (2524 m boven de zeespiegel), de Tres Provincias (2498 m boven de zeespiegel) of de Espigüete (2451 m boven de zeespiegel). Het centrale en zuidelijke deel van de provincie is een vlakte die doorsneden wordt door de valleien van de twee bovengenoemde rivieren en hun zijrivieren, en door de bergachtige vlakten van Tierra de Campos en Cerrato. De provincie wordt in het noorden begrensd door de comunidad autónoma Cantabria, in het westen door de provincie León, in het zuiden door de provincie Valladolid en in het oosten door de provincie Burgos.

De belangrijkste steden van de provincie, zowel uit een oogpunt van bevolking als uit historisch oogpunt, zijn Aguilar de Campoo, Guardo, Barruelo de Santullán, Cervera de Pisuerga, Herrera de Pisuerga, Saldaña, Carrión de los Condes, Osorno la Mayor, Paredes de Nava, Venta de Baños, Villamuriel de Cerrato en Dueñas, alsmede de provinciehoofdstad zelf, Palencia.

Symbolen

---

In het wapen van de Provinciale Raad van Palencia, dat als provinciaal kan worden beschouwd, zijn, zoals in veel Spaanse provincies gebruikelijk is, de wapenschilden van de steden van de provincie bijeengebracht die bij de oprichting van de provincie aan het hoofd stonden van de gerechtelijke arrondissementen. Voor zowel het wapen als de vlag geld dat beiden op 25 januari 1949 door het Ministerie van Binnenlandse Zaken werden opgericht en op 8 februari van dat jaar door de Provinciale Raad in gebruik genomen werden.

Het wapen

Het schild is verdeeld in zes kwartieren:

• In het eerste kwartier, een gedeeld veld in zilver en azuur, in het bovenste deel een tweekoppige adelaar van sabel, in het onderste deel drie fleurs-de-lis, van zilver, dit is het wapenschild van Frechilla;
• In het tweede kwartier, in zilver met een schildvoet van sinopel (groen), twee passerende herten, bekroond door golven van azuur en zilver en een brug van hetzelfde metaal (kleur). Dit is het wapen van Cervera de Pisuerga.
• In de derde, schuin gevierendeeld, in goud met zes banden van keel (rood), de eerste en vierde scheiding, en van azuur de tweede en derde geladen met de evangelische groet “Ave” (rechts) “Maria” (links) geschreven in zilveren letters, dit is het wapen van Saldaña. (NOTE: Links of rechts van het schild wordt altijd gezien vanuit het oogpunt van de gebruiker van schild)
• In het vierde, gesneden van sinopel en keel, een zevenpuntige ster van goud in het bovenste deel en een stierenkop van hetzelfde metaal in een veld van keel, dat is die van Astudillo.
• De vijfde, van azuur en zilver, een gouden strijdwagen rechts en een klimmende leeuw van keel, zichzelf presenterend met een valse tong en nagels, dit is hetzelfde wapen als dat van Carrión de los Condes.
• In de zesde, van keel, vijf torens van goud, gekanteeld, metselwerk van sabel en verlicht (ramen en deur) met azuur, schuin kruisend, dat is die van Baltanás;

Daarbovenop staat het hartschild. Dat is het wapen van de stad Palencia met in het eerste en vierde kwart van azuur, een kruis flordeliseada (een kruis waarvan de uiteinde de vorm van een fleur de lis hebben) van goud; in het tweede en derde kwart van keel, een kasteel van goud gekanteeld met drie kantelen, metselwerk van sabel en verlicht met azuur. Het kruis is aan de de inwoners van Palencia verleend door koning Alfonso VIII uit dank voor hun hulp tijdens de slag bij Navas de Tolosa. Het kasteel is het symbool van het koninkrijk Castilla.

Het schild, rechts en links omgeven door een lint met het devies “ARMAS Y CIENCIA” (WAPENS EN WETENSCHAP) geschreven in letters van sabel.

Bekroond met een open Koninklijke Kroon.

De vlag

Wat betreft de vlag daar zien we het provinciewapen terugkomen op het midden van een purperen vlak. De vlag heeft een verhouding van 3/2. De kleur van de vlag zou pantone 2613 zijn (het internet geeft veel verschillende codes aan als je zoekt naar deze kleur, en er was er geen een die leek op de kleur van de afgebeelde vlag. Ik ben eens gaan zoeken met de kleurenmenger en dan kom ik uit op #4e0f65 (als er iemand is die dit met nauwkeurigheid kan zeggen, ik hou me aanbevolen)). Wanneer de vlag de verhouding 3/2 behoudt, bevindt de hoofdas van het schild zich op een afstand A / 2 van de schede.

Eigenlijk is er niets met zekerheid over de oorsprong van de vlag te zeggen. De kleur purper was er een die vaak werd gebruikt om bezittingen en bedienden van hoge hoogwaardigheidsbekleders, wereldlijk of kerkelijk, te onderscheiden en misschien gebruikten zij het als vaandel voor de garnizoenen en troepen die zelfs door de bisschoppen van Palencia werden gefinancierd en bestuurd. Het is mogelijk dat het ook dienst deed als insigne van sommige facties die deelnamen aan de Oorlog van de Gemeenschappen (Guerra de las Comunidades, 16e eeuw) of meer waarschijnlijk in de regimenten van Palencia en Castilla die deelnamen aan de Successieoorlog aan het begin van de 18e eeuw. Dit zou de emblematische verspreiding ervan op het Noordelijk Plateau verklaren.

Geografie

---

De provincie Palencia wordt gekenmerkt door een grote verscheidenheid aan landschappen over het hele grondgebied. Zoals het in de hymne wordt bezongen, is er «vega y valle, llanura y montaña» ((vruchtbare) vlakte en dal, vlakte en berg). Palencia is een van de 9 provincies die samen de comunidad autónoma van Castilla y León in Spanje vormen. Het ligt in het noordelijke voorland, tussen Cantabria in het noorden, de provincie Burgos in het oosten, Valladolid in het zuiden en León in het westen. Het heeft een territoriale uitgestrektheid van 8029 km².

Noord-westen: prov. León	Noord: Cantabria	Noord-oosten: Cantabria
West: prov. León		Oost: prov. Burgos
Zuid-westen: prov. Valladolid	Zuid: prov. Valladolid	Zuid-oosten: prov. Brugos

Orografie

De provincie wordt in het noorden begrensd door de hoge toppen van de cordillera Cantábrica (Cantabrisch gebergte). In de noordwestelijke hoek van de provincie verrijst, met zijn top in de provincie Cantabria, de reusachtige berg van Peña Prieta, met 2533 meter hoog. Aan de zuid- en oostzijde hiervan strekt zich het gebergte van Fuentes Carrionas uit, met een aantal minder hoge bergen, zoals die van de Espigüete en Valdecebollas, die meer dan 2000 m. bedragen, en aan de provinciegrens reikt de Peña Labra tot een 2010 meter. In zuidoostelijke richting verliest de provincie deze hoogtes, wat maakt dat  het noordelijke deel van de provincie ruig is tegenover het zuidelijke deel. Het is de bergachtige rand van de grote Meseta, die door de Hercynische plooiingen in het Paleozoïcum Tijdperk werd opgeheven en die, later verwoest, tenslotte weer werd opgeheven, met zijn secundaire kalkbedekking, door de alpiene plooiingen van het Cenozoïcum.

Dezelfde alpiene plooiing veroorzaakte een overlangse breuk ten zuiden van dit berggebied waar de uitlopers van de bergen plaats maakten voor de vlakte van de hoogvlakte. In deze, op de toen gevormde depressie, ontstond een dikke fijne afzettingen in een lacustrien proces. Het bovenste gedeelte bestaat uit kalksteen; daaronder zit klei. De rivieren die uit dat noordelijke berggebied komen (Carrión, Valdavia, Burejo, Boedo en Pisuerga), laten, wanneer zij in de kalkkorst dringen, een hoge kale (soms gure) vlakte (páramo) tussen hen achter. Verder naar het zuiden hebben ze de kalklaag bijna volledig weggevaagd en hun valleien breder uitgesneden tot op het onderste deel van de klei, waardoor in het hele zuidelijke deel van de provincie een ander lager niveau is ontstaan, het platteland (Tierra de Campos en Valles de Cerrato).

Al deze rivieren verzamelen zich in de Pisuerga, ze brengen het smeltwater via deze algemene verzamelaar, naar de Duero, die buiten de provincie Palencia ligt. De Pisuerga vormt een vallei van Cervera de Pisuerga tot Aguilar de Campoo. Stroomafwaarts, in Alar del Rey, is daarvan het Canal de Castilla afgeleid, dat zich later in twee gedeelten splitst, het ene dat doorloopt tot Valladolid, en het andere, het Ramal de Campos, dat door loopt in een andere richting van de provincie. Ze worden nu gebruikt voor irrigatie, maar het Canal de Castilla werd aangelegd om te dienen als communicatiemiddel naar de voet van het cordillera Cantábrica voor de tarwe van Tierra de Campos. De Ebro raakt de noordoostelijke hoek van de provincie Palencia.

Het klimaat

Traditioneel wordt gezegd dat er in het noorden een oceaanklimaat en een bergklimaat heerst en dat er in het zuiden een continentaal mediterraan klimaat heerst. De grote hoogtes en de oceaaninvloed zorgen er in het noorden voor dat de gemiddelde jaartemperaturen niet hoger liggen dan 10 °C en de neerslag overvloediger en regelmatiger is dan in de gewone mediterrane gebieden.

De absolute minimumtemperatuur heeft enkele keren -14 °C bereikt, en de maximumtemperatuur staat momenteel op 39,8 °C. De maximumtemperaturen dalen met de hoogte, naarmate men het noordelijkste gebied nadert. Het is in dit gebied dat, als gevolg van het reliëf, de meeste regen valt (in het uiterste noorden van de provincie wordt ongeveer 1000 mm geregistreerd). Naarmate men verder naar het zuiden afdaalt, neemt de neerslag op de páramo geleidelijk naar het zuidelijke platteland af, waar hij beperkt blijft tot ongeveer 500 mm per jaar. Bijgevolg vindt men op de noordelijke uitlopers een boreale vegetatie, hoofdzakelijk beuk en eik, terwijl die verder naar het zuiden beperkt is tot steeneiken, populierenbossen en weiden. Het gemiddelde aantal dagen neerslag per jaar ligt tussen 150 en 100 in het noordelijke derde deel en voor de rest van de provincie licht het tussen 75 en 100 dagen.

Demografie

---

De bevolking groeide matig in de eerste helft van de 20ste eeuw, van 192.473 inwoners in 1900 tot 233.290 in 1950. Daarna vond een omgekeerd proces plaats, met een daling als gevolg van interne migratiestromen in Spanje naar de meer geïndustrialiseerde gebieden. Zo was de bevolking in 1991 gedaald tot 185.479 inwoners, met een opmerkelijke vergrijzing. De demografische situatie van Palencia moet derhalve worden gezien in de context van het ernstige probleem van de ontvolking van het platteland waarmee de autonome regio Castilla y León te kampen heeft. Ondanks de groei van de hoofdstad (13.126 inwoners in 1860; 41.796 in 1950; 82.169 in 2010) is de totale bevolking van de provincie lager dan in het midden van de 19e eeuw (INE, Volkstelling). Momenteel is er slechts één bevolkingskern met meer dan 10.000 inwoners, en dat is Palencia met ongeveer 80.000 inwoners. Ver achter liggen Aguilar de Campoo, Guardo of Venta de Baños.

De bevolking van de hele provincie bedroeg 162 035 mensen in 2018, waarbij wordt benadrukt dat er in de provincie 469 bevolkingscentra zijn, waarvan 191 gemeenten (met een gemeenteraad) en 278 pedanías (kleine lokale entiteiten). Wanneer men de provinciale bevolking, zonder de hoofdstad Palencia, relateert aan het aantal gemeenten, komt men uit op een gemiddelde grootte van 193 inwoners per kern, een erfenis van het territoriale systeem van de Reconquista van de Meseta (XIII-XIV eeuw).

Volgens gegevens van de Padrón (lijst van ingezetenen) 2018, zijn er in de provincie:

• 71 gemeenten met minder dan 101 inwoners
• 89 gemeenten met een bevolking tussen 101 en 500 inwoners
• 12 gemeenten met 501 tot 1000 inwoners
• 8 gemeenten met een bevolking tussen 1001 en 2000 inwoners
• 12 gemeenten met meer dan 2000 inwoners

De 20 grootste gemeenten van de provincie   ZIE :  COM. AUT.  GALICIA

Palencia	Plaatsnaam	inw.		Plaatsnaam	inw.	Venta de Baños
	Palencia Aguilar de Campoo Villamuriel de Cerrato Venta de Baños Guardo Salsaña Dueñas Grijota Cervera de Pisguera Carión de los Condes	77.090 6.711 6.470 6.399 5.786 2.950 2.592 2.496 2.288 2.011		Herrera de Pisguera Paredes de Nava Villalobón Baltañás Vililla del Río Carrión Barruelo de Santullán Osorno Magaz de Pisuerga Santibáñez de la Peña Astudillo	1.889 1.875 1.768 1.219 1.187 1.187 1.171 1.024 1.002 979
Aguilar de Campoo						Villamuriel de cerrato
Guardo						Saldaña
bron: INE 2021

Territoriale indeling

---

Bestuurlijke indeling

Palencia is verdeeld in 191 gemeenten, en het bestuur en de administratie vallen onder de bevoegdheid van de Diputación Provincial de Palencia (Provinciale Raad van Palencia). De Provinciale Raad bestaat uit de voorzitter, de vice-voorzitters, de Raad van Bestuur (Junta de Gobierno) en de voltallige vergadering. De provinciale corporatie is samengesteld uit 25 afgevaardigden, vertegenwoordigers van de zeven in 1979 bestaande gerechtelijke arrondissementen.

Comarcas agricolas

De zeven landbouwdistricten die zijn vastgesteld door het M.A.P.A. (Ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening) zijn:

• • • • El Carrato
      • Tierra de Campos
      • Vega-Valdavia
      • Boedo-Ojeda
      • Comarca de Guardo
      • Comarca de Cervera de Pisuerga
      • Comarca de Aguilar de Campoo

Comarcas históricas

De term van historische regio in Palencia, verwijst naar die regio’s gecreëerd in de veertiende eeuw, onder de naam van merindades, naam die momenteel niet van kracht is. Deze merindades werden weergegeven en afgebakend in het boek Becerro de las Behetrías de Castilla. Een van hen was het Castiliaanse El Cerrato.

Mancomunidades

De mancomunidades zijn vrijwillige groeperingen van gemeenten voor het gezamenlijk beheer van bepaalde diensten die onder de gemeentelijke bevoegdheid vallen. Zij worden bij wet vastgesteld onder toezicht van het Spaanse Ministerie van Overheidsdiensten.

Geschiedenis

---

Pre-historie

Aan het einde van de 20e eeuw en het begin van de 21e eeuw is de provincie opnieuw opgekomen als een belangrijk communicatieknooppunt tussen de hoogvlakte en de Cantabrische kust.

Feesten en Folklore

---

Traditioneel zijn de dulzaineros (typisch Spaans blaasinstrument) en de jotas(folkloristische Spaanse dans), de amusamentmakers van de festiviteiten.

Toerisme in de provincie

---

Het toerisme in de provincie Palencia is historisch gezien geen overvloedige bron van inkomsten geweest. De kathedraal van Palencia wordt “La Bella Desconocida” (De Onbekende Schoonheid) genoemd, een aanduiding die algemeen wordt gebruikt voor de hoofdstad en zelfs voor de hele provincie. De laatste jaren is de activiteit lichtjes, maar gestaag gegroeid en het uitgebreide toeristische aanbod blijkt op oneindig veel plaatsen geconditioneerd te zijn voor de bezoekers.

Gastronomie

---

De gastronomie van de provincie Palencia is het geheel van gerechten en culinaire tradities van deze provincie. Evenals in andere provincies van Castilla y León, komen in de keuken van Palencia de culinaire kennis en tradities van de Castiliaanse keuken samen. Een land waar de basisbereiding bestaat uit het roosteren (houtoven) van over het algemeen schapenvlees dat wordt aangeboden door de traditionele schapenhouderij in dit gebied. Het is een agrarische en pastorale keuken met eenvoudige bereidingen, en ingrediënten die op natuurlijke wijze in de provincie worden verbouwd. Dit is het geval voor de nederige sopas de rastrojo, de castellanas en de cocido castellano (Castiliaanse stoofpot).

Van het graan van de velden worden overvloedig Castiliaanse koekjes gemaakt, vooral in Aguilar de Campoo. De Jakobsroute (Franse variant van de Camino de Santiago) loopt door dit land, en wordt beschouwd als een bron van overdracht van culinaire kennis.

De geschiedenis

Vlees en vis

Van het slachten van de varkens komen de worsten van Palencia, een Castiliaans voorbeeld zijn de Morcillas de Palencia (bloedworst van Palencia (zie foto)), de verschillende soorten cencinas ((gezouten) gedroogd vlees) en ham (jamon) van Villarramiel, evenals het spek (panceta). Sommige bereidingen gebruiken paardenvlees, zoals de Tobera (stoofpot met paardenvlees). Sopas de Chichurro soepen die tijdens het slachten worden gemaakt met de bouillon die ontstaat bij het koken van de bloedworst, evenals sopas bobas.

Onder het rundvlees bevindt zich het vlees van Cervera y Montaña Palentina, een reeds in 1998 goedgekeurd garantiemerk. De veeteelt is toegespitst op schapenrassen, zodat het lamsvlees van het churra-ras het meest voorkomt. Het Churro-zooglam is een zuiglam van het Churra-ras uit Castilla y León. Hij is overvloedig aanwezig in de streken Cerrato en Tierra de Campos. Dit soort vlees wordt met grote eenvoud van ingrediënten bereid in bakkersovens op de zogenaamde “estilo castellano” (Castiliaanse wijze).

In de rivier de Arlanza kunnen enkele vissen en weekdieren worden gevangen, waaronder de mogelijkheid om krabben te vangen, zoals die uit Herrera de Pisuerga. In juli wordt het Internationale Kreeftenfestival van Herrera gehouden.

Zuivel producten

De zuivelproducten worden getoond in de vorm van kaasbereidingen, die half gezouten of gerijpt kunnen zijn, gemaakt van schapenmelk, geitenmelk, van Baltanás, Astudillo, Quintana, Torremormojón of uit de hoofdstad zelf, kaas die als dessert wordt geserveerd. Een van de meest gewaardeerde in de provincie is de kaas van Cerrato.

Dranken

Alcoholische dranken zijn gebaseerd op de gisting van druiven, er is enerzijds de produktie van wijn en anderzijds een zekere produktie van aguardiente van droesem (bezinksel). De bekendste komt van een familiebedrijf dat aguardiente Doncel heet. Er worden ook likeuren met verschillende smaken geproduceerd: sleeprdoornlikeur, walnotenlikeur, braambessenlikeur, kersenlikeur en abdijlikeur.

Er zijn verschillende oorsprongsbenamingen, waarvan sommige worden gedeeld met andere provincies, zoals het geval is met de oorsprongsbenaming Cigales, die zich uitstrekt aan weerszijden van de rivier de Pisuerga tussen de provincies Valladolid en Palencia. Erkend in 1991, met bijna 40 wijnhuizen. In het geval van de oorsprongsbenaming Arlanza wordt deze gedeeld met de provincie Burgos. Wijnen die in Cerrato worden geproduceerd.

Nagerechten

De banketbakkerij van Palencia wordt gesteund door de traditie van de kloosters in de streek. De meest populaire zijn de koekjes die uit Aguilar de Campoo komen, een voorbeeld zijn de ‘galletas campurrianas‘ (ruige boerenkoekjes). De ‘almendrados‘ en ‘amarguillos‘ van Villoldo, de ‘bollos tontos‘ en ‘listos‘ van Frechilla, de ‘Brazo de San Lorenzo‘ die in de gemeente Osorno la Mayor wordt gemaakt, de ‘cañas de las monjas‘ van Paredes de Nava en de ‘ciegas‘ de Saldaña.

Andere bereidingen zoals ‘garrapiñadas‘ van Villafrechós, bladerdeeggebakjes (hojaldres) en ‘Marzas‘ typisch voor de banketbakkers van de gemeente Carrión de los Condes. De ‘pisuerguillas‘ en ‘socorritos‘ van Cervera de Pisuerga. De ‘tocinillo de cielo‘ van Villoldo.

En verder

Traditionele producten vanuit de kloosters zoals dat van San Isidro de Dueñas met hun “Chocolate de la Trapa” (melkchocolade), of het klooster van Nuestra Señora de Alconada (Ampudia) dat typische zoetwaren verkoopt

---

Naar boven

Verwant aan dit onderwerp:

• • • • • • • • • • Castilla y León