Alicante Provincie van de autonome gemeenschap Valencia

De provincie Alicante is de meest zuidelijke van de drie provincies die samen met Castellón en Valencia de Comunidad Valenciana vormen. De kust van de Middellandse Zee met de daaraan gelegen steden zoals Alicante, Altea, Benidorm, Calpe, Denia en Villajoyosa vormen een enorme toeristische trekpleister. Deze steden zijn allemaal in het bezit van lange en brede stranden, en net als in veel andere steden van Spanje worden er festiviteiten gehouden en is er wel een stukje historie terug te vinden.

Maar ook de steden in het binnenland van Alicante hebben het een en ander te bieden. Zo is er bijvoorbeeld Novelda met het kasteel van Mola en het heiligdom van Santa María Magdalena geïnspireerd door de Sagrada Familia van Barcelona. Petret dat met het 12e eeuwse kasteel onderdeel is van een kasteelroute, en zijn 14e eeuwse aquaduct van San Rafael. Het plaatsje Sax met het prachtige, 500 meter hoog gelegen, kasteel Roquero, vanwaar u een mooi uitzicht hebt over de zee en omgeving. Verder landinwaarts vindt u Villena, een van de juweeltjes van Alicante met het wel zeer imposante kasteel van Atalaya. Een andere bezienswaardigheid is de Tesoro van Villena een verzameling goudstukken uit de bronstijd, uniek in heel Europa. Maar ook steden als Teulada-Moraira, Polop de la Marina, Orihuela, Elche (bekend van de Dama de Elche), of Finestrat zijn het waard om eens te bezoeken.

Maar ook buiten de steden maken zaken als de Cuevas de Canelobre (grotten) of een wandeling door de duinen van Guardamar deze provincie heel interessant. Wat u absoluut niet mag missen is de wandeling genaamd ‘Ruta circular de Bernia‘ een route door de Sierra de Bernia met prachtige uitzichten, we gaan het niet allemaal verklappen maar dit is een van de uitzichten.

Alicante (in de Valenciaanse taal heet het, Alacant) is een provincie in Spanje. Het ligt in het zuidoosten van het Iberisch schiereiland, het is de minst uitgestrekte provincie van de comunitat Valenciana. Maar het behoort, met zijn 1.879.888 inwoners (2020), tot een van de  meest bevolkte provincies van het land. De hoofdstad is de stad Alicante en de provincie telt 26 gemeenten met meer dan 20.000 inwoners, en dat is zeker voor Spanje, uitzonderlijk te noemen.

De provincie Alicante wordt in het westen begrensd door de provincie Albacete, in het noorden door de provincie Valencia, in het zuiden door Murcia en in het oosten door de Middellandse Zee.

Het wapen van de provincie Alicante

---

Het wapen van de Diputación Provincial de Alicante (Provinciale Raad van Alicante) is het heraldische symbool dat de Diputación Provincial de Alicante vertegenwoordigt als het bestuurlijke en administratieve orgaan van de provincie Alicante.

Het blazoen van de provincie wordt als volgt omschreven:

Schild vierzijdig, puntig. Doorsnede. In het eerste kwartier, van goud, vier balken van keel (gules in het Spaans), voorstellende het wapen van de Kroon van Aragón en, derhalve, van het vroegere koninkrijk van Valencia. Het tweede kwartier, van keel met een kasteel van goud met metselwerk van sabel, met drie torens en met twee vensters en een deur van keel. Het kasteel staat op een rots van natuurlijke kleur, uitkijkend over een zee van azuur en zilver golven. Als zegel een open koninklijke kroon, zoals die in de oudheid werd gebruikt op de wapenschilden van de koninkrijken die tot de Kroon van Aragon behoorden.

Het wapen van de provincie Alicante combineert het Aragonese koningswapen met elementen van het wapen van de stad Alicante. De rots en het kasteel die op het wapenschild van de stad staan, staan voor de berg Benacantil en het kasteel van Santa Bárbara (14e-18e eeuw). Het kasteel van Santa Bárbara, gelegen op het hoogste deel van de eerder genoemde berg, domineert de hele Huerta de Alicante en van hieruit kan men het eiland Tabarca zien liggen. Het is een voormalig Moors kasteel dat door de christenen werd herbouwd en bestaat uit drie ommuringen uit de 14e, 16e en 18e eeuw.

Geschiedenis

---

De oudheid

Alicante, met zijn vruchtbare vlakten en zijn prominente uitsteeksels richting zee, is altijd een strategisch gebied geweest, dat door alle volkeren en culturen van het Middellandse-Zeegebied bevolkt en gekoloniseerd is geweest. Er zijn veel overblijfselen van steden die door Iberiërs, Grieken, Romeinen, Feniciërs en Carthagers zijn gebouwd.

Uit de 5e eeuw v. Chr. zijn enkele belangrijke Iberische steden bekend, zoals Ilici en Elo, in het huidige Elche en Elda. Er zijn ook bewijzen van Griekse kolonies, zoals Akra Leuka, in het huidige Alicante, Hemeroskopeion, dat naar schatting in het huidige Denia ligt, of de stad Alonis, die onder Villajoyosa of Guardamar zou kunnen liggen.

Tijdens de Romeinse periode werden veel steden hernoemd of heropgericht. Lucentum (Alicante), Dianium (Denia) of Portus Ilicitanus (Santa Pola), zijn enkele voorbeelden van nederzettingen in Romeins Hispania. Er is ook een Fenicische vindplaats aan de monding van de Segura-rivier, in de stad Guardamar.

Tijdens de Punische oorlogen vestigde Amilcar Barca zijn belangrijkste militaire fort in Akra Leuka (Alicante). Volgens de legende zou de Carthaagse generaal zijn omgekomen in de buurt van Helike, een stad waarvan wordt aangenomen dat het Elche is, en zou hij zijn verdronken in het water van de rivier Vinalopó, die ooit bevaarbaar was.

Middelleeuwen

---

Islamisering

Rond het jaar 718 kwam het land van Alicante door de snelle Mohammedaanse kolonisatie onder de heerschappij van de Omajjjaden, die tot het almachtige Kalifaat van Córdoba behoorden. Rond het jaar 1010, toen het Kalifaat werd opgedeeld in de zogenaamde Taifa-koninkrijken, werd het grondgebied dat nu ongeveer de provincie Alicante vormt, de Taifa van Denia, die momenten van onafhankelijke pracht beleefde tot het werd veroverd door de Taifa van Zaragoza.

Reconquista

Bij het Verdrag van Almizra in 1244 werd bepaald dat het gebied ten zuiden van de denkbeeldige lijn getrokken door de gemeenten Biar, Jijona, Busot en Villajoyosa behoorde tot het Koninkrijk Murcia (Kroon van Castilla), totdat de Arbitrale uitspraak van Torrellas in 1304 het onder het bestuur van het Koninkrijk Valencia plaatste en daarmee onder de koninklijke soevereiniteit van de Kroon van Aragón. Binnen het Koninkrijk vormde het de afbakening van Ultra Saxonam (of voorbij Jijona). Administratief gezien viel dit hele gebied onder de Procuración General van Orihuela, dat in 1363 de Gobernación General (regering) werd. De gebieden in het noorden van de provincie werden onder het bestuur van Ultra Xucorum (of voorbij Júcar) geplaatst, binnen het gouvernement Valencia.

Rond 1609 behoorde ongeveer 40% van de provinciale bevolking tot het moslimgeloof, bekend als Moriscos. De sociaal gemarginaliseerde bevolking was zeer ongelijk verspreid en was hoofdzakelijk geconcentreerd in de vallei van Vinalopó, in belangrijke Moorse nederzettingen zoals Elda, Monóvar, Novelda, Aspe, Elche en Crevillente, alsmede andere van relatief belang zijnde nederzettingen in het noorden van de provincie: Guadalest, Cocentaina, Muro, Benilloba en Vall de Gallinera. De verdrijving van de Moren in datzelfde jaar veroorzaakte dan ook een groot demografisch vacuüm, dat in sommige streken vrijwel absoluut was; nieuwe kolonisten kwamen hun land bewonen, afkomstig uit heel Spanje, hoewel in de noordelijke valleien de voornaamste immigratie afkomstig was van Mallorca, waarvan het geboorte-eiland op dat moment overbevolkt was. Minder getroffen waren de gebieden waar de oud-christenen overheersten, zoals Orihuela, Alicante, Alcoy en Villena.

Tot het einde van de 17e eeuw werd de hele kust van de provincie geteisterd door aanvallen van Berberse piraten, die de versterking en de oprichting van nieuwe christelijke nederzettingen langs de kust noodzakelijk maakten. Soms namen zij zelfs alle inwoners van hele dorpen gevangen, zoals in Benidorm in 1448 of in Calpe in 1637. De talrijke huizen met torens in de huerta-gebieden bij de kust getuigen van deze periode.

Vroegmoderne Tijd

Vanaf het begin van de Vroegmoderne tijd, zeg maar vanaf de 17e eeuw, waren er verschillende rechtszaken tussen Alicante en Orihuela om als hoofdstad van het gouvernement te worden, Orihuela won dit vanwege zijn historisch belang en zijn numerieke bevolking, die die van Alicante ver overtrof. In 1564 slaagde Orihuela erin een bisschoppelijke zetel te worden (waardoor het zich afscheidde van Cartagena, waarvan het gouvernement tot dan toe afhankelijk was geweest) en in 1547 werd in de hoofdstad van het gouvernement de Koninklijke en Pauselijke Universiteit van Orihuela gesticht, die door de Dominicanen werd bestuurd en tot 1835 in werking zou blijven. Door de opkomst van de stad Alicante, vertrekhaven voor producten uit Castilla, werd Alicante vanaf 1647 echter de hoofdstad van het baljuwschap-generaal (baljuwschap=rechtsgebied).

Met het decreet van Nueva Planta van Felipe V in 1707 werd de rivaliteit tussen Orihuela en Alicante opgelost door de voormalige Gobernación Ultra Saxonam te verdelen in twee corregimientos, dat van Alicante en dat van Orihuela, waarbij Orihuela de hoofdstad van de Regering bleef. Het noorden van de provincie werd vanaf dat moment opgenomen in de corregimientos Jijona, Alcoy en Denia. Sinds de Verlichting zijn er verschillende projecten geweest voor een provinciale indeling van Spanje om de feodale indeling van het Ancien Régime te doorbreken; de eerste serieuze poging was die van Miguel Soler, opgesteld tussen 1799 en 1805, die later door de Cortes de Cádiz zou worden overgenomen, hoewel de terugkeer naar het absolutisme van Fernando VII de ontwikkeling ervan een halt toeriep.

Moderne Tijd

In 1833 vond de eerste effectieve Spaanse provinciale indeling plaats; in het geval van de provincie Alicante werd deze in feite gevormd uit de voormalige Gobernación Ultra Saxonam, waaraan in het noorden de Hoya de Castalla, de Hoya de Jijona, de Serranía de Alcoy, de Marina, het Markiezaat van Denia en de Valleien van Pego zouden worden toegevoegd. In 1836 werd de provincie naar het westen uitgebreid met de steden Villena (vanaf 1833 in de provincie Albacete) en Sax (vanaf 1833 in de provincie Murcia).

Vanaf het einde van de 19e eeuw leidde de industrialisatie tot de demografische groei van talrijke steden, die elk gespecialiseerd waren in een bepaald product: schoeisel in Elche, Elda en Villena, textiel in Alcoy en omgeving, tapijten in Crevillente, chocolade in Villajoyosa, enz. Daarbij komt nog de toeristische boom vanaf de ’60 van de vorige eeuw, die tot een uitzonderlijke demografische groei in de provincie heeft geleid.
Sinds de oprichting van de autonome regio’s maakt het deel uit van de comunidad Valenciana.

Geografie

---

Orografie

In de zomer werd de sneeuw omgezet in ijs, en in blokken, op muilezels of paarden, naar de steden vervoerd. Het was een duur product dat alleen binnen het bereik van de rijken lag. Zo raakte het ijs volgens sommige kroniekschrijvers in de mode en was het een manier om de status te bevestigen van degenen die het zich konden veroorloven.

Hydrografia

Rivieren

De Segura-rivier, die de op twee na belangrijkste nationale rivier aan de Middellandse Zee is, doorkruist de provincie Alicante aan het zuidelijke uiteinde. Deze rivier doorkruist haar laatste 40 km. over de grond van de Vega Baja, waarbij zij enkele plaatsen als Orihuela en Rojales passeert, alvorens haar monding te bereiken, die een kleine zeearm vormt in Guardamar del Segura.

De Vinalopó is de belangrijkste autochtone rivier, die over bijna 90 km van noord naar zuid loopt tussen haar bron, in de Sierra de Mariola, en haar monding in de Middellandse Zee, via een vervuild kanaal dat de Salinas de Santa Pola doorkruist. Het heeft 3 zijrivieren, de rivier Marjal, de Acequia del Rey (afwateringskanaal van de oude Laguna de Villena) en de rivier Tarafa. Het wordt gevoed door een groot netwerk van ramblas die tijdens het regenseizoen alle bergketens van de Medio Vinalopó van water voorzien. Het stroomt door steden als Elda, Novelda en Elche.

De Serpis-rivier is de derde belangrijkste rivier, met een lengte van 75 km. De rivier ontspringt in de buurt van de Font Roja, en nadat zij de stad Alcoy is doorkruist, stroomt zij door een zeer bergachtig gebied met grote kloven, waardoor natuurlijke ruimten ontstaan zoals de lagune van Gayanes, totdat zij uitmondt in Gandía. Het heeft zijrivieren zoals de Barchell, de Molinar en de Vernisa, en nog andere kleinere.

Andere belangrijke rivieren, die op hun beurt worden gevoed door verschillende andere zijrivieren, wadi’s en bronnen. De belangrijkste zijn de rivieren, Girona, Gorgos, Algar, Amadorio Monnegre, Seco en Ramblas de las Ovejas.

Stuwmeren

Ondanks het feit dat de provincie geen bijzonder grote rivieren heeft, noch een groot debiet, zijn er talrijke kleine en middelgrote stuwmeren, die nauwgezet gebruik maken van de orografie van de valleien om een deel van de waterstroom op te vangen. Verschillende daarvan zijn enkele eeuwen oud, zoals het Tibi-stuwmeer, dat de oudste stuwdam van Europa heeft.

Enkele van de belangrijkste reservoirs zijn: 

• • • • • Stuwmeer van Pedreda
        • Stuwmeer van Beniarrés
        • Stuwmeer van Amadorio
        • Stuwmeer van Guadales
        • Stuwmeer van Crevillente
        • Stuwmeer van Isbert
        • Stuwmeer van Tibi
        • Stuwmeer van Elche
        • Stuwmeer van Elda
        • Stuwmeer van Relleu
        • Stuwmeer van San Diego de Villena

Lagunes en meren

In het zuiden van de provincie vinden we laaggelegen dalbodems die regelmatig overstromen. Ook in de kustgebieden vinden we enkele moerassige en overstroombare gronden, die aanleiding geven tot uitgestrekte lagunes en meren, meestal van zout of brak water. De meeste zijn doorgangs- en broedgebieden voor allerlei vogels, en sommige worden ook gebruikt voor de productie van zeezout. Er zijn ook twee endoreïsche meren in het binnenland van de provincie.

De meest belangrijke meren zijn:

• • • • • Salinas de Santa Pola
        • Lagunas de Torrevieja y La Mata
        • Hondo de Elche
        • Marjal de Pego-Oliva
        • Salinas de Calpe
        • Salinas de Aguamarga
        • Laguna de Salinas
        • Laguna de Villena

Watervoerende grondlagen

Het drinkwater van een groot deel van Alicante wordt sinds 1858 geleverd door de waterhoudende grondlagen van Villena, de Sierra de Salinas is een gebied dat rijk is aan grondwater van hoge kwaliteit.

Klimaat

In de provincie Alicante overheerst, zoals waarschijnlijk iedereen wel weet, het mediterrane klimaat, maar daarbinnen vinden we drie onderverdelingen:

Typisch mediterraan klimaat: Het strekt zich uit over de noordelijke en noordoostelijke regio’s. Het hele jaar door heersen er aangename temperaturen, met zachte winters en warme zomers, met normale dagelijkse maxima van meer dan 25 graden. Sneeuwval en vorst zijn zeer zeldzaam (behalve op de toppen), net als temperaturen boven de 40 graden Celsius. Het hele jaar door valt er weinig regen, maar in het voor- en najaar zijn er meestal zware stortregens waardoor deze gebieden natter zijn dan gemiddeld. Enkele representatieve steden zijn Denia, Calpe en Altea.

Continentaal mediterraan klimaat: Dit treffen we aan in het noorden en westen van de provincie, evenals in de bergachtige gebieden. Het wordt gekenmerkt door extreme temperaturen, met een breed temperatuurbereik. De winters zijn lang en koud, terwijl de zomers warm, lang en droog zijn. Het continentale karakter van de regio wordt duidelijker naarmate we verder landinwaarts trekken. In de winter kunnen de minimumtemperaturen in sommige gebieden gemakkelijk tot onder -5ºC dalen, met af en toe vorst en sneeuwval. In de zomer zijn de maximumtemperaturen zeer heet, en kunnen ze gedurende een groot deel van het seizoen boven de 40ºC liggen. De regenval is eerder schaars en concentreert zich in de lente- en herfststormen. Enkele representatieve steden zijn Villena, Alcoy en Ibi.

Droog mediterraan klimaat: Het wordt aangetroffen in het zuiden en zuidoosten van de provincie. Het heeft hete en zeer droge zomers, met maximumtemperaturen die in het binnenland de 40ºC kunnen overschrijden. De winters zijn echter over het algemeen kort, met zeer milde temperaturen, die zelden onder de 3ºC minimum komen. Zoals de naam al doet vermoeden, valt er maar heel weinig regen, niet meer dan 400 millimeter per jaar, en in sommige gebieden zelfs veel minder. De neerslag, die bijna altijd in de vorm van regen valt, is geconcentreerd in het voorjaar en het najaar. Enkele representatieve steden zijn Alicante, Elche, Torrevieja, Orihuela en Benidorm.

Seismologie

Alicante is, net als het hele zuidoosten van het schiereiland, een gebied met een hoog seismisch risico. Het bestaan van breuken in het gebied betekent dat elk jaar talrijke aardbevingen voorkomen. Hoewel zij over het algemeen van geringe kracht zijn, doen zich betrekkelijk vaak aardbevingen voor van meer dan 3 of 4 op de schaal van Richter, die door de bevolking worden gevoeld en enige schade veroorzaken. De meest getroffen gebieden zijn gewoonlijk de Vega Baja en de Vinalopó.

In de 19e eeuw was er een grote aardbeving van 6,6º, bekend als de Torrevieja Aardbeving, die aan 389 mensen het leven kostte. Het middeleeuwse stadscentrum van verschillende steden in de regio, zoals Torrevieja, Guardamar, Almoradí, Dolores, Rafal, en vele andere, werd volledig verwoest, en deze steden werden herbouwd op de ruïnes, met een anti-seismische planning, die het kenmerk verleent dat de huidige oude stad van deze steden is ontworpen met praktisch hetzelfde plan.

Demografie

---

Bevolking

De geregistreerde bevolking van de provincie Alicante bedraagt 1.879.888 inwoners (INE, 2020), waarmee het de 5e meest bevolkte provincie van Spanje is. Ook de bevolkingsdichtheid is zeer hoog (323,22 inwoners/km² in 2020), waarmee het de zevende dichtstbevolkte provincie van het land is en de eerste van de drie Valenciaanse provincies.

De bevolking is tamelijk gelijkmatig over de provincie verdeeld, met bevolkingsdichtheden van meer dan 50 inw./km² in een bepaalde regio. Toch kan men spreken van zones met een hoge bevolkingsdichtheid, met dichtheden van meer dan 400 inw./km², waar de bevolking geconcentreerd is in stedelijke centra van meer dan 20.000 inwoners, in tegenstelling tot zones met een lage bevolkingsdichtheid, die schaars zijn en zich bevinden op zeer specifieke punten in de bergen van Alicante, in streken zoals El Condado of het westen van de Marina Alta. En enkele schaarsbevolkte gebieden in het zuiden van de Vega Baja die bestemd zijn voor grootschalige monocultuur van citrusvruchten.

De 20 grootste gemeenten van de provincie Alicante

Alicante	Plaatsnaam	inw.		Plaatsnaam	inw.	Orihuela
	Alicante Elche Torrevieja Orihuela Benidorm Alcoy San Vicente del Raspeig Elda Denia Villajoyosa	337.304 234.205 82.842 78.940 69.118 59.128 58.912 52.551 42.953 34.684		Santa Pola Villena Petrel Crevillente Campello Jávea Muchamiel Novelda San Juan de Alicante Ibi	34.148 34.025 34.009 29.717 29.013 27.983 25.679 25.611 24.363 23.652
Elche						Benidorm
Torrevieja						Alcoy
bron: Wikipedia 2021

Comarcas

De comarcas van de provincie Alicante zijn: Alto Vinalopó, Bajo Vinalopó, Campo de Alicante, Condado de Cocentaina, Hoya de Alcoy, Marina Alta, Marina Baja, Vega Baja del Segura en Vinalopó Medio.

Demografische evolutie

Vanaf de eerste officiële volkstelling, in 1857, tot de laatste bevolkingsgegevens van 2018 heeft de provincie Alicante haar demografische gewicht in heel Spanje en de comunidad Valenciana aanzienlijk vergroot, met een groei die altijd positief is geweest tot 2013, het jaar vanaf wanneer de provincie geleidelijk bevolking is kwijtgeraakt. Reeds in de tweede helft van de 19e eeuw nam het gewicht ervan licht toe als gevolg van het feit dat de algemene groei hoger was dan het Spaanse gemiddelde en dat de Middellandse-Zeekust een aantrekkingspool begon te vormen voor de bewoners van andere streken, maar op een zeer gematigde wijze ten opzichte van hetgeen zich in de tweede helft van de 20e eeuw zou ontwikkelen.

In de eerste helft van de 20e eeuw was de bevolkingsgroei geringer dan in de rest van Spanje, waarbij de provincie afviel, en hetzelfde gebeurde op het niveau van de comunidad Valenciana. Dit feit wordt verklaard door een zekere emigratie naar de Franse koloniën in Noord-Afrika en een algemene groei die, hoewel positief, lager was dan in andere regio’s met veel hogere geboortecijfers.

Sinds de jaren ’60 is de bevolkingsgroei sterk versneld en ver boven het Spaanse gemiddelde uitgekomen, waardoor het relatieve gewicht van de provincie in het land als geheel zeer aanzienlijk is toegenomen. Dit was niet alleen te danken aan de stijging van het geboortecijfer, die zo berucht waren in het naoorlogse Spanje, maar ook aan de immigratie uit de aangrenzende regio’s: Castilla-La Mancha, Murcia en Oost-Andalucia. Deze groei betekende een verandering in de bevolkingsstructuur met een toename van de jonge bevolking.

Sinds het einde van de jaren ’90 is het migratiesaldo opnieuw toegenomen, zelfs in een hoger tempo dan in de jaren ’60 en ’70, met de komst van immigranten uit Europa, Latijns-Amerika en de Maghreb, in hoofdzaak.

Buitenlandse bevolking

Volgens de bijgewerkte volkstelling van 2019 heeft 19,39% van de bevolking van de provincie Alicante een buitenlandse nationaliteit, in totaal 354.053 mensen. Dit cijfer is het hoogste percentage van alle Spaanse provincies en bijna het dubbele van het Spaanse gemiddelde (10,7% buitenlanders). Dit wordt verklaard door het feit dat in de provincie Alicante, evenals in andere kustprovincies zoals de Balearen, Malaga of de Canarische Eilanden, de immigratie uit verschillende regio’s van de wereld komt, zodat het volume ervan groter is.

Toerisme

---

De laatste jaren zijn ook pogingen ondernomen om het toerisme in Alicante minder afhankelijk te maken van de seizoenen. Ook de gebieden in het binnenland worden gepromoot, evenals alternatieve en aanvullende scenario’s voor de stranden. Op deze manier wordt er meer nadruk gelegd op het historisch erfgoed van de steden, zoals de kastelen van de stad Alicante en haar musea, de stad Elche, met zijn 2 Werelderfgoederen, met de nadruk op het spectaculaire palmbos, of de historische stad Orihuela, met zijn kathedraal en zijn vele historische gebouwen.

De Kastelenroute van Vinalopó, gelegen in de Vinalopó-vallei, laat een reeks stadjes zien met kastelen en burchten die hen tijdens de Middeleeuwen beschermden. Zij bevinden zich in een van de regio’s van het land met de grootste concentratie kastelen, die te vinden zijn in verschillende plaatsen zoals Villena, Biar, Bañeres, Castalla, Sax, Petrel en Novelda. Dit toerisme wordt ook aangevuld door commerciële routes, zoals de schoenenroute in Elda, of de verschillende wijnroutes in Medio Vinalopó.

Sportief toerisme

Zeker de zeilsport is in de provincie goed ontwikkeld. Het is de provincies met de meeste jachthavens en zeilclubs van het hele land. Ook het golfen heeft zich de laatste decennium, vooral in sommige urbanisaties, sterk ontwikkeld. Het gebied wordt vaak gebruikt voor training van bepaalde sportgroepen en teams om zich voor te bereidden op het komende seizoen, zoals bijvoorbeeld wielrenners en mountainbikers. Santa Pola heeft zich toegelegd op het organiseren van een marathon, triatlon en het zwemmen in open zee. Ook wind- en kitesurfen zijn doen mee in deze contreien. De regio’s Marina Alta en Baja hebben een ruige kustlijn en is dan ook een ideale omgeving voor diepzeeduiken.

In het binnenland, in verschillende berggebieden, worden ook avontuurlijke sportactiviteiten ontwikkeld, zoals klimmen, canyoning, speleologie, enz. De provincie beschikt over een goed ontwikkeld netwerk van wandelpaden.

Cultuur toerisme

De festiviteiten in de provincie vormen een belangrijke en groeiende bron van toerisme. In Spanje krijgen veel van dit soort festiviteiten een soort keurmerk mee. In deze gevallen gaat het om Festividades de Interés Turistico Internationaal (Festiviteiten van Internationaal Toeristisch Belang). Binnen het thema van Moren en Christenen zijn de feesten van Alcoy het meest bekendst en die van Villena het populairst. In Alcoy is de Cabalgata de Reyes (Drie Koningen Optocht) van groot belang. Andere feesten, zoals de Semana Santa (Paasweek) in Orihuela of de Hogueras de San Juan (Vreugdevuren van San Juan), zijn feesten en culturele evenementen die een groot aantal bezoekers trekken naar de verschillende steden die ze vieren.

De Feria de Todos los Santos de Cocentaina (Allerheiligenmarkt van Cocentaina), die op 1 november wordt gehouden, is in april 2019 van Internationaal Toeristisch Belang verklaard.

Cultuur

---

Feesten

Moros y Cristianos

De Moren- en Christenenfeesten zijn het meest representatief voor de provincie, aangezien zij in het grootste aantal gemeenten plaatsvinden en over het algemeen een diep geworteld feest is dat druk bezocht wordt. Deze feesten, die in vele plaatsen van nationaal en internationaal toeristisch belang zijn verklaard, herdenken de periode van de reconquista, toen de christenen deze streken heroverden op de Mohammedaanse overheersing.

Tijdens deze feesten vinden verschillende evenementen plaats, zoals Moorse en christelijke representaties, kasteelovervallen, schijngevechten, of in sommige kuststreken, zelfs ontschepingen op zee. Het belangrijkste evenement van deze feesten zijn meestal optochten in de vorm van processies, waarin de troepen van beide zijden paraderen onder begeleiding van muziekkorpsen, op de klanken van de bekende majestueuze Moorse marsen of de triomfantelijke christelijke marsen.

Deze feesten worden in vele steden al sinds de middeleeuwen gehouden. De huidige vorm van vieringen zijn enkele eeuwen oud. De meest relevante zijn de Feesten van Alcoy, San Blas, Ibi, Villajoyosa, Villena, Elda, Petrel, San Vicente del Raspeig en Elche.

Vreugdevuren en Feesten (Fallas)

Zowel de Vreugdevuren van San Juan als de Fallas zijn feesten van heidense en prehistorische oorsprong, die bestaan uit een nachtelijk feest waarbij brandstapels van hout of oude voorwerpen worden verbrand. Deze vuren werden traditioneel gehouden om de verschillende seizoenscycli van de zonnekalender te herdenken. Zo herdenken de fallas over het algemeen de lente-equinox, en de vreugdevuren de zomerzonnewende. Het feest werd gekerstend, waarbij de data werden aangepast aan belangrijke patroonheiligen in de buurt van die data, zoals de heilige Jozef (San José, 19 maart) en de heilige Johannes (San Juan, 24 juni). Er zijn gevallen die hiervan afwijken, zoals Elda, dat gevierd wordt als een afscheid van de zomer.

Al deze feesten hebben enkele hoofdkenmerken, zoals de bouw van houten en kartonnen monumenten, die een motto en een thema volgen. Over het algemeen volgen ze een satirische kritiek op actuele zaken en personages. De monumenten worden op de laatste avond van het festival verbrand. Deze feesten gaan gepaard met buskruit en pyrotechniek, een voorbeeld hiervan is de mascletás. 

Semana Santa

De Paasweek wordt in alle steden met meer of minder populariteit gevierd. Wegens het unieke karakter van hun handelingen, houtsnijwerk of processies zijn sommige van hen echter van internationaal toeristisch belang verklaard. De belangrijkste daarvan zijn de Semana Santa van Alicante, Orihuela, Crevillente, Elche en die van Callosa de Seguras.

Het mysterie van Elche

Het Mysterie van Elche is een theatervoorstelling ter herdenking van de religieuze wijding van de Maagd Maria. Het is een uniek evenement in de wereld, dat al sinds zijn middeleeuwse oorsprong wordt gevierd. Het kreeg een pauselijke bul om zich in een tempel te mogen afspelen als een theaterstuk. Gezien het belang ervan werd het gecatalogiseerd als een Meesterwerk van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid. Het wordt gehouden op 14 en 15 augustus in de Basiliek van Santa María de Elche.

Pelgrimstocht van Santa Faz

De Pelgrimstocht van Santa Faz is een pelgrimstocht van acht kilometer, vijf eeuwen oud, die begint bij de Concatedral de San Nicolás (religieus) of het Stadhuis (burgerlijk) en eindigt bij het Monasterio de la Santa Faz (Klooster van Santa Faz) waar de Santa Faz, een reliekschrijn dat een stuk stof bevat met de merktekens van het gezicht van Christus, wordt vereerd. Deze relikwie werd in de 15e eeuw gebracht door de priester van San Juan, Mosén Pedro Mena. Het wordt gehouden op de tweede donderdag na Pasen, en wordt gewoonlijk bijgewoond door meer dan 300.000 mensen. Het is de op één na belangrijkste bedevaart in Spanje, na de bedevaart naar Rocío.

Erfgoed

Musea

Talen

In Spanje is het heel normaal dat er naast het Spaans nog andere officieel erkende talen gesproken worden. Zo ook in de comunidad Valenciana, hier wordt zowel Spaans als Valenciaans gesproken.

Voorheen was het Valenciaans de algemene taal van het gehele grondgebied van de comunidad Valenciana en dus ook van de provincie Alicante, met uitzondering van de regio Villena, die van oudsher Castiliaans (Spaans) spreekt en pas na de provinciale indeling van 1833 bij de provincie Alicante werd ingelijfd. Het proces van Castilianisering begon vooral na de verdrijving van de Moren in 1609. Deze datum markeert het beginpunt van de Castilianisering van de Vega Baja, die nog werd versterkt na de pestepidemieën van 1648. In het geval van Aspe was de stad na de verdrijving nagenoeg ontvolkt en werd zij herbevolkt door inwoners uit Castilla, met name uit Torrijos, hetgeen één van de redenen was waarom het Castiliaans later de algemene taal van de bevolking werd.

De gehele provincie is officieel overwegend Valenciaans sprekend, met uitzondering van enkele gemeenten. In de comarca Vega Baja del Segura, met uitzondering van Guardamar, en enkele gemeenten in de Vinalopó-vallei zijn ze in Aspe, Elda, Monforte del Cid, Salinas, Sax en Villena, Castiliaanstalig. Hieraan moet echter worden toegevoegd dat in de loop van de 20e eeuw de taalkundige situatie is veranderd ten gunste van het Castiliaans, dat hoofdzakelijk in Alicante en Elche wordt gesproken.

Gastronomie

---

De culinaire gewoonten van de provincie zijn gebaseerd op drie belangrijke pijlers, buiten het toerisme, van deze provincie: tuinbouwproducten, zeevruchten en kleine vleeswaren.

Een van de grondslagen van deze keuken is rijst. Paella is universeel, evenals alle meer binnenlandse rijstgerechten met konijn, groenten of arroz con costra (rijst met korst), terwijl de paella voor de kustgebieden typisch met alle soorten vis en zeevruchten is, zoals arroz a banda of caldero.
Dankzij de grote boomgaarden in de provincie worden allerlei soorten zomerfruit en -groenten op grote schaal geconsumeerd en aangepast aan alle soorten stoofschotels.

De talrijke vissershavens aan de Costa Blanca maken dat vis en zeevruchten van vitaal belang zijn voor dit gebied. Sardines, harder, goudbrasem, zeebaars, zeebarbeel en blauwvintonijn behoren tot de meest populaire soorten. Ook rode garnaal, langoustine, Noors kreeftje, mosselen en tellina worden in een groot aantal gerechten gebruikt. Ook gezouten vis, mojama, kuit, sardines, makreel of bonito, die op grote schaal gedroogd en geconsumeerd wordt, komt veel voor.

De meest geconsumeerde vleessoorten zijn die van scharreldieren, varkensvlees, lamsvlees, kip, konijn en patrijs. Gegrild lamsvlees is heel kenmerkend, vooral met Pasen, en allerlei stoofpotjes met konijn en kip. In sommige streken, zoals Villena of Pinoso, is de produktie van worsten beroemd, vooral longaniza en guarra (worst vergelijkbaar met chistorra). Ook typisch zijn cocidos con pelotas (stoofpotten met ballen).

Beroemd zijn enkele gerechten op basis van meel en granen, zoals gazpachos, farinetas, of gachamiga.

In de banketbakkerij is er een grote verscheidenheid aan producten, zowel hartig als zoet. Zoetigheden uit Alicante zijn noga uit Jijona en Alicante, maar ook zelfgemaakt ijs en chocolade. De toña, een soort ronde, zoete biscuit, is een bijna verplicht onderdeel van het ontbijt in de streek. In de zuidelijke streken zijn vleespasteien zeer populair, en in het algemeen zijn alle soorten tortas, cocas en empanadas typisch, vergezeld van ingrediënten zoals gezouten sardines, groenten, ratatouille, tonijn, aardappelen, enz.

Wat de dranken betreft, is het vermeldenswaard de productie van wijnen, witte in de Marina Alta en rode in de Vinalopó streek. De granizados zijn ook kenmerkend voor deze contreien, zoals aqua limón (citroenwater), agua cebada (gerstewater) of horchata.

---

Naar boven

Verwant aan dit onderwerp:

---