Gemeenschap van steden en landerijen van Guadalajara

La comunidad de villa y tierra de Guadalajara, vertaald naar het Nederlands, de gemeenschap van steden en landerijen van Guadalajara was een van de gemeenschappen waarin Castiliaans Extremadura was georganiseerd, ontstaan rond de stad Guadalajara, in het huidige Spanje. De eerste oorkonde werd in 1133 verleend door Alfonso VII van León en werd in 1219 uitgebreid door Ferdinand III, waardoor de gemeenschap van Guadalajara een Realengo (Koninklijk) werd.

De fuero van 1133, later de fuero corto genoemd, kende Guadalajara een alfoz toe met ongeveer vijftig dorpen verdeeld in twee sesmas, die van de Campo, op de rechteroever van de rivier de Henares, en die van de Alcarria, op de linkeroever. Het charter trok verschillende adellijke families aan, vooral uit het noorden van Spanje, zoals de familie Mendozas, de Cerdas, de Guzmáns, de Álvarez de Toledo en de Téllez Girón. Deze families ondernamen vele pogingen om het koninklijke land van Guadalajara om te vormen tot een adellijke heerlijkheid, hoewel in het begin met weinig succes.

In 1219 breidde Ferdinand III de oorkonde uit, bekend als de fuero largo, en in de 14e eeuw werd de gemeenschappelijke oorkonde uitgebreid tot eenenzestig gehuchten. Het grondgebied werd verdeeld in zes sexmas met aan het hoofd Bujés en El Fresno in de Campo en Albolleque, Lupiana, Renera en Valdeavellano in de Alcarria. Aan het einde van de 13e eeuw schonk Sancho IV de gemeenschap van Guadalajara als heerlijkheid aan zijn dochter Isabella van Castilla, hoewel zijn broer Ferdinand IV later het koninklijk eigendom van de gemeenschap herbevestigde. Vervolgens zou Diego Hurtado de Mendoza y Suárez de Figueroa verschillende pogingen doen om de gemeenschap als een heerlijkheid te verwerven, hoewel Enrique IV dit weigerde. Wat de koning Diego Hurtado en zijn opvolgers wel gaf, was de titel van hertog van Infantado en daarmee het privilege om openbare ambten te benoemen toen hij in 1460 de titel van stad toekende aan Guadalajara.

In de oorlog van de Gemeenschappen van Castilla (guerra de las Comunidades de Castilla)  kwam Guadalajara, gesponsord door de tweede hertog van Infantado, Íñigo López de Mendoza y Luna, in opstand tegen Carlos I van Spanje ten gunste van de Comuneros, hoewel de voorzichtigheid van het verlies van zijn privileges hem er uiteindelijk toe bracht zijn actie te heroverwegen.

Hoewel het een koninklijk landgoed was, functioneerde de gemeenschap van Guadalajara voor een groot deel van haar geschiedenis praktisch als een heerlijkheid van de hertogen van Infantado, tot het vertrek van de familie Mendoza uit de stad in de 18e eeuw en de definitieve afschaffing van de heerlijkheden en gemeenschappen van steden en landerijen met de Spaanse grondwet van 1812.

---

Als u dit een leuk of interessant onderwerp vond abonneer u op Spaanse Verhalen of geef hieronder eens een ✩LIKE. Normaal gesproken komt er elke week een nieuw verhaal bij.

Als u abonnee bent van Spaanse verhalen kunt u zich ten alle tijden uitschrijven door op de knop geabonneerd te klikken. In het daaropvolgende scherm kunt u zich onderaan uitschrijven. In datzelfde scherm kunt u ook instellen hoe u de berichten wilt ontvangen.