de autonome gemeenschap Cataluña

Als u hier zoekt naar iets over de politieke situatie, de onafhankelijkheidsstrijd waarin Cataluña (al een stuk minder dan een paar jaar geleden) momenteel verwikkeld is, dan moet ik u helaas teleurstellen. Ik geef in dit blog geen politieke meningen, niet dat ik die niet heb, of er niet voor uit wil komen, maar gewoon omdat ik dit blog vrij wil houden van politiek gedoe, er zijn genoeg sites waarop u meer over dit probleem kunt lezen, er wordt overigens helaas maar zelden objectief  geschreven over dit onderwerp.

Wat u het meest interesseert:

• • • • • • • • Toponymie
              • Symbolen
              • Geschiedenis
              • Geografie van Cataluña
              • Demografie
              • Territoriale onderverdeling
              • Werelderfgoed van Cataluna
              • Kunst
              • Cultuur
              • Gastronomie
              • Feesten

Cataluña (Catalaans: Catalunya; Aranese Catalonha) is één van de Spaanse Comunidades Autónoma, dat beschouwd wordt als historische nationaliteit, liggend ten noordoosten van het Iberisch Schiereiland. Het heeft een oppervlakte van ongeveer 32.000 km² in het noorden begrenst door Frankrijk (Occitania, Franse regio) en Andora, in het oosten door de Middellandse Zee met een kuststrook van ongeveer 580 km, verder in het zuiden door Valencia en in het westen door Aragon. Cataluña wordt gevormd door de provincies Barcelona, Girona, Lérida en Tarragona. De hoofdstad is Barcelona.

Cataluña heeft een ongeveer 7.510.000 inwoners die verdeeld zijn over 948 municipios (gemeenten). 64 van deze gemeenten hebben meer dan 20.000 inwoners, dat is meer dan 70% van de Catalaanse bevolking. Twee derde van de bevolking woont in het grootstedelijk gebied van Barcelona. Dit gebied rond Barcelona is zeer dicht geïndustrialiseerd (in de tijd van Franco werd daar veel geld aan besteed). In een landelijke vergelijking met het BBP per hoofd van de bevolking staat Cataluña op de vierde plaats, na Pais Vasco, de Comunidad de Madrid en Navarra.

Volgens gegevens van het Instituto Valenciano de Investigaciones Económicas van 2007 staat de index van menselijke ontwikkeling op de achtste plaats in Spanje, achter de autonome gemeenschap van La Rioja, en voor Asturias.

Catalonië heeft een sterk ontwikkelde eigen identiteit en het gebruik van de Catalaanse taal wordt door de deelstaatregering sterk gepromoot. De Catalaanse Nationale Feestdag wordt gevierd op 11 september. Catalonië heeft drie officiële talen: Catalaans, Spaans en Aranees (Occitaans).

Toponymie

---

De etymologie van Cataluña blijft onzeker hoewel een aantal mogelijkheden zijn genoemd. De naam zelf zien we voor het eerst geschreven in een Latijnse vorm in een gedicht uit Pisa in 1117 (het boek: Liber maiolichinus de gestis pisanorum illustribus). In deze teksten wordt beschreven hoe de bewoners van Pisa samen met de Catalanen Mallorca veroveren, met verschillende verwijzingen naar de graaf Ramón Berenguer III (Dux Catalanensis heros, Rector Catalanicus hostes, Catalanensis heros, Christicolas Catalanensesque) en etnische referenties als ‘catalanenses’ of ‘catalanensis’ als bewoners van dit grondgebied, Catalania. Vervolgens vond men de uitdrukking ‘Catalonia’ in de beschrijving van enkele donaties van koning Alfonso II aan zijn vrouw in 1174, en meerdere malen wordt ‘Cathalonia’ vernoemd in het testament van de koning of in liederen van Occitanische troubadours (Catalonha). In de tijd van zijn zoon en opvolger Pedro II de Aragón ‘el Católico’ werd het opnieuw vermeld in de verklaring van de Algemene Vergadering van de Vrede en de wapenstilstand van 1200, waarin men de begrenzing van hun gebied van kracht werd:

Haec est pax quam dominus Petrus (…) constituit per totam Cataloniam, videlicet a Salsis usque ad Ilerdum. Dit is de vrede van de Heer Petrus (…) geldig voor het gehele ‘Cataloniam’, dat wil zeggen van Salsis en Ilerdum. (Ik ben niet zeker van deze vertaling, als er iemand is die mij hiermee kan helpen, Graag!!)

De eerste keer dat de naam in het Catalaans voorkomt is in het ‘Llibre dels fets’ van Jaime I el Conquistador, in de tweede helft van de 13e eeuw.

De herkomst voor deze naam is echter nog onduidelijk. Sommige pleiten er voor dat het woord komt van Gotholandia (Land van de Goten) doordat de Fransen, Marca Hispánica ook vernoemde als Gothia of Gotia. als gevolg van de aanwezigheid van de Visigotische bevolking in Septimania en in het noorden van het huidige Cataluña na de val van het Visigotische Rijk, hoewel deze fonetische transformatie discutabel is. Evenzo, spreekt men van Gothoalania (Goten en Alanen land), ondanks dat er geen bewijs was voor de aanwezigheid van dit tweede volk in Cataluña. Een middeleeuwse historicus, Pere Tomic, suggereert, dat Karel de Grote, in de 8ste eeuw, de landen ten zuiden van de Pyreneeën de naam gaf van een Duitse Heer genaamd Otger Cathaló, die daar, in zijn naam, stukken land veroverd had. Een ander voorstel suggereert dat het nodig was om vestingswerken te bouwen om La Marca te verdedigen. De bewakers waren Castilianen die in het middeleeuwse Latijn, Castlanus genoemd werden en dat dat vervormd zou zijn naar Castlá, Catlá en Carlá. Zo kwam het dat de buitenlanders die door hun land trokken de bewoners en het grondgebied van dit land (catalá, Catalonia, Catalaunia) begonnen te noemen, waarmee men ‘het land van de kastelen bedoelde. Moderne auteurs als Ronjat (Grammaire historique des parlers provençaux modernes) en Grammont (Sur la métathèse) stellen dat de naam komt van het Latijnse ‘Lacetani‘ dat refereert aan de Lacetones (LACETANI, een in de pyreneeën wonende stam). De transformatie zou een metathese zijn tussen de -l en de -c zijn; lacetones, catelones, catelans. Dit proces moet zich hebben voorgedaan onder populaire lagen en in ver vervlogen tijden, voordat het lezen op zich enige invloed had. Momenteel zijn deze, etymologie en de verwijzing naar de Goten de meest voorkomende. Naast de bovengenoemde commentaren zijn er nog een aantal minder bekende voorstellen. Zo zou bijvoorbeeld ‘Catalán’ als ‘Castellano’ afkomstig zijn van een fusie van de gotische woorden, guta en athala, met een betekenis van ‘noble godo’, of ‘hidalgo godo’, (gotische edele of gotische edelman). In deze betekenis zou het zo zijn dat Otger Cathaló hier staat voor Otger de Gotische edelman.

Een interpretatie die ontstond in de 15e eeuw, maar onmiddellijk verworpen werd door Antonio Agustin, en als absurd gekwalificeerd werd door Félix Torres Amat, was dat de naam Cataluña een afkorting zou zijn van Campos Cataláunicos. Volgens laatste, zou de naam afgeleid zijn van de titel ‘Catalaunicus’ van de Visigotische koning Turismundo, wiens dynastie zich uitstrekte aan beide zijden van de Pyreneeën. Deze benaming komt voort uit een aantal eerdere gebeurtenissen; Op 20 juni 451 kon het Campos Cataláunicos (gebied van de Catalauni, een Gallisch stam, die kon worden gekoppeld aan de Keltisch-Belgische stam der Catuvellaunos, beschreven door Lucius Cassius Dio), waarvan de terminologie naam geeft aan de stad Châlon en Champagne. In die tijd vond er een grote strijd plaats tussen de Hunnen van Attila, met zijn Oost-Gotische,Gepiden en Herulen bondgenoten, tegen de Romeinen van Flavius Aëtius en zijn bondgenoten de Visigoten en Alanos, waarbij meer dan 20.000 strijders stierven. Tijdens deze strijd viel Attila met zijn ruiters het centrum, daar waar zich de Alanos bevonden, aan, en de Oost-Goten vielen op rechts de Visigoten aan, terwijl de Gepiden en Herulen op links de soldaten van Flavius Aëtius aanvielen die op een heuvel zaten. In het gevecht kwam de Visigotische koning Teodorico I om, waardoor zijn zoon Turismundo, nog tijdens de gevechten, tot koning werd uitgeroepen, om er daarna voor te zorgen dat de Oost-Goten op de vlucht zouden slaan en daarmee het gevecht ten nadelen van de confederatie van Atilla te doen kantelen, en hem zodoende dwongen zich terug te trekken. Na de slag keerde koning Turismundo terug naar zijn hoofdstad Toulouse, waar hij na zijn overwinning terecht benoemd werd met de titel, koning Turismundo ‘Catalaunicus’, dat de kiem van de toekomstige Catalaanse naam voor Cataluña werd.

Na deze alineas gebruiken wij hier, net als in alle andere verhalen de Spaanse (Castellano) naam, Cataluña.

Symbolen

---

Cataluña voert een aantal symbolen, meer of minder wijd verbreid onder haar inwoners, waarvan een aantal tot officieel symbool zijn verheven. Artikel 8 van het huidige autonomiestatuut definieert de vlag, de feestdag, en de hymne als nationaal symbolen. Meerdere Catalaanse wetten verklaren deze symbolen ook als nationale symbolen:

• • • • 

        
        De vlag is traditionele vier rode strepen op een gele achtergrond, waarvan de oorsprong ligt bij de banier van de koningen van de Kroon van Aragón, rechthebbende op het Vorstendom Cataluña.
      • De feestdag is de Once de Septiembre (11 september) ook bekend als de Dag van Cataluña of Diada, de dag waarop men de val van Barcelona in het voordeel van de Bourbons herdenkt.
      • De hymne is Els Segadors (de Maaiers), waarvan het origineel geschreven is in 1899. Het is gebaseerd op een populaire roman uit de 17e eeuw, tijdens de Catalaanse Opstand.

Verder heeft men ook een schild maar dat wordt niet officieel erkend.

De Regionale Regering heeft ook een haar eigen symbool geformaliseerd, zijnde het Zegel van de Regering van Cataluña (emblema de la Generalitat de Catalunya) dat wordt gebruikt bij alle institutionele vertegenwoordigingen.

De Catalaanse ezel

Dit is een ezelsras dat bijna uitgestorven was, er waren nog maar 400 exemplaren over. Na vele jaren dat er geen aandacht aan werd geschonken werd het dier in 2004 ineens zeer populair. Twee jonge gasten uit Banyoles, Jaume Sala en Àlex Ferreiro hadden besloten om een sticker voor auto´s te maken, met het silhouet van het dier, met als doel, gedeeltelijk ook als grap, de aandacht te vestigen op het uitsterven van dit ras, en zodoende het dier een mogelijkheid tot behoud te bieden.  In de daaropvolgende maanden werd het logo zeer populair in Cataluña en verscheen het op allerlei t-shirts, stickers, pantoffels en andere voorwerpen.

Tijdens de daaropvolgende maanden stond deze zogenaamde ‘Catalaanse ezel‘ op zowat alle voorpagina´s van bekende bladen, en werden er enkele exemplaren voor meer dan 6000,- € verkocht.

Vervolgens werd het op onverwachte wijze een embleem van de Catalanen, die vonden dat het dier beschermd moest worden en het op deze manier gerelateerd was aan de Catalaanse ecologie. Op dit moment wordt het embleem van de ‘ruc català‘ (Catalaanse ezel) door sommige mensen gebruikt als protestsymbool van het Catalaanse nationalisme, in tegenstelling tot de Osborne stier (Spaanse stier). De voorstanders van het milieubewust zijn, zoals de politieke partij ‘Iniciativa per Catalunya Verds’ (ICV) (zoiets als Groen Links), sympathiseren met het symbool alleen omdat het het gevaar van uitsterven van dit ras laat zien.

Op cultureel gebied is represenatief voor Cataluña, de Catalaanse taal en de kunst, evenals de folklore zoals de ‘Sardana”en de dans van de “Diablos en de Correfocs” en de “Castells” (menselijke torens).

Geschiedenis

---

Na het uiteenvallen van het Karolische Rijk, heeft het graafschap van Barcelona, dat deel uitmaakte van de Spaanse Mark (la Marca Hispánica) van het Keizerrijk, dat uiteindelijk, in de 10e eeuw, een onafhankelijkheid bereikt. Via familiair verband of door het aanstellen van vazalstaten, weet het graafschap de omliggende gebieden aan zich te binden, een belangrijk deel van deze gebieden maken tegenwoordig deel uit van het huidige Cataluña. Belangrijk in dit proces waren de graafschappen van Gerona, Osona, Besalú, Cerdaña en Ampurias. In de 12e eeuw, verbonden zich het graafschap Barcelona met het koninkrijk van Aragon dynastieël tot elkaar, doordat Ramiro II de Aragón en Ramón Berenguer IV de Barcelona in 1137 met elkaar overeenkwamen dat de graaf van Barcelona een huwelijk aan zou gaan met de toekomstige Aragonese koningin Petronila. Het koninkrijk Aragón breidt zich daarna  uit in de richting van de Comunidad Valencia maar ook veel verder in oostelijke richting, de Baleares, het zuiden van Italië, Sardinië, Sicilië en delen van Griekenland. In de 14e eeuw, speelde het koninkrijk een belangrijke economische rol in het kader van de mediterrane handel. In 1469 trouwde koningin Isabella I met koning Fernando II de Aragón, Castilla en Aragón . De Catalanen verloren een groot aantal oorlogen waardoor de macht meer en meer bij de centrale macht van kwam te liggen. Het belangrijkste verlies was de Spaanse Successieoorlog na het overlijden van koning Carlos II de España in 1700. De Catalanen wilden toen een lid van de Oostenrijkse Habsburg-dynastie als opvolger, terwijl koning Carlos II voor het Franse Huis Bourbon gekozen had. De Catalaanse troepen werden echter gedwongen tot overgave op 11 september 1714 en Felipe V werd de nieuwe koning van het land. Kort daarna werden alle Catalaanse politieke instituten en het Catalaans door hem verboden en kwam Cataluña onder militair gezag van de nieuwe koning.

Vanaf 1860 ontwikkelde zich de renaissance, een culturele beweging van herstel dat het Catalaanse als een culturele taal naar voren schuift. In de volgende decennia nam de Catalaanse politiek een vaste vorm aan, die zich groepeerde in partijen als de Lliga Regionalista en vervolgens in Esquerra Republicana.

Na de eerste stappen tot zelfbestuur, culmineert het eerst tot ‘Mancomunidad de Cataluña‘ (1913 – 1923) om vervolgens na het herstel van de Generalidad de Cataluña (Generaliteit van Cataluña is de regering en de administratie van de autonome regio van Cataluña) de Statuut van autonomie van Cataluña goed te keuren. Tijdens de Tweede Republiek, bij de oktoberopstand in 1934 verklaarde Catalonië zich onafhankelijk. Deze opstand werd neergeslagen. In 1936 brak de Spaanse Burgeroorlog  uit nadat de nationalistische coalitie de Spaanse staatsgreep van juli 1936 pleegde. In Catalonië waren het in de eerste plaats de anarchisten die de rechtse legeropstand neersloegen, en gelijk een anarchistische antikapitalistische revolutie doorvoerden. Grond en productiemiddelen gingen in deze Spaanse Revolutie over in handen van de kleine boeren en arbeiders, terwijl adel, de Rooms-Katholieke Kerk en grootgrondbezitters grote delen van hun land en boerderijen moesten verlaten en overdragen. De anarchosyndicalisten van de CNT – deze vakbond telde anderhalf miljoen leden – wisten de hele maatschappij enkele jaren op een vrije en gelijke wijze te laten functioneren, maar hadden ernstig te lijden onder dalende export, interne chaos, tegenwerking door de centrale republikeinse regering en repressie door stalinistische communisten, aangestuurd vanuit de Sovjet-Unie. In 1939 behaalden de nationalisten de overwinning, en de daaropvolgende dictatuur van generaal Francisco Franco was een zware slag voor de regio. Alles wat Catalaans was, of beter gezegd alles wat volgens de dictator niet-Spaans was, was in deze periode strikt verboden. Overtredingen werden zwaar bestraft. Velen werden gedood en opgesloten, onder andere in het kasteel van Montjuïc. Catalaanse boeken mochten vanaf de jaren 40 wel weer gedrukt worden, maar niet voor publiekelijk gebruik. Men ging er in de rest van Spanje en in Cataluña vanuit dat de politieke vrijheden werden geannuleerd, net als een verbod op de Catalaanse taal binnen de officiële en educatieve instellingen. In de tweede helft van de 19e eeuw werd Cataloña met veel staatssteun hervormd tot een belangrijk industrieel centrum .

Na de dood van Franco in 1975 kwam voor Spanje een einde aan 36 jaar dictatuur. Drie jaar later kreeg de regio weer een sterker eigen cultureel karakter. De democratische staatshervorming, gaf op 22 december 1979 aan Cataluña het statuut van autonome regio binnen het Koninkrijk Spanje en zo werd het Catalaans in de nieuwe grondwet erkend als ‘co-officiële‘ taal. Op 9 augustus 2006 werd een nieuw statuut door de Spaanse regering aanvaard.

Geografie van Cataluña

---

Cataluña heeft een uitgesproken geografische diversiteit. Gezien de betrekkelijke geringe omvang van het gebied is dit natuurlijk vrij relatief. De geografie wordt grotendeels bepaald door de Middellandse Zee in het oosten (de kustlijn heeft een lengte van 580 kilometer) en in het noorden door de Pyreneeën.

Geologie

Om de huidige geologische toestand van Cataluña te beschrijven kunnen we het best beginnen bij de grote veranderingen sinds het begin van het Paleozoïcum. Aanvankelijk maakte het grondgebied van Cataluña deel uit van de zeebodem van waaruit, door gebergtevorming en afzetting van kleihoudende en fijn sedimentaire materialen, land ontstond. De ontwikkeling van de Hercynische orogenese bepaalde de onregelmatige sedimentatie die vervolgens lagen van verschillende hoogte produceerde waardoor verscheidene gebieden boven water kwamen te liggen. Daarna werd het Ebro massief (de huidige centrale depressie van Cataluña), lopend van noordwest – zuidoost, gevormd, terwijl daarna, aan het eind van het Paleozoïcum, weer het Catalano-Balear massief ontstond.

Het Mesozoïcum bedekt opnieuw de gebieden die tijdens het voorafgaande tijdperk naar boven waren gekomen, dat leidde tot een langzame sedimentatie onder de zeespiegel. Een gebied dat veel krijtachtig materiaal genereerde. Tegenwoordig bevindt dit materiaal zich in de zuidelijke helft van de aan de kust gelegen bergketens en in de Pyreneeën.

Aan het begin van het volgende tijdperk, het Cenozoïcum, komen de Euraziatische en de Afrikaanse tektonische platen dichter bij elkaar dat een voorzichtig begin maakt aan het opplooien van de bergketens en de Alpine Orogenese wat zal resulteren in, onder andere, de Pyreneeën. Een gebergte dat ontstaan is bij de botsing van de Iberische microplaat tegen en langs de Euraziatische plaat. Het noorden van Spanje raakte het zuiden van Frankrijk, een botsing die begon ten tijde van het vroege Tertiair (zo’n 60 miljoen jaar geleden). Het Iberisch Schiereiland kwam niet recht, noord-zuid, met Frankrijk in botsing; er vond een rotatie plaats. De Iberische plaat lag verder westelijk dan het gebied ten zuiden van Frankrijk en deze sinistrale beweging (het Franse deel beweegt dan relatief westwaarts ten opzichte van het Spaanse deel -en andersom-) wordt gerepresenteerd door een geologische breuk (zijschuiving) die in de Axiale Zone van de Pyreneeën wordt teruggevonden. Voorafgaand aan de botsing van Iberia en Europa, ontstonden in de Pyreneeën grote granitische complexen, zoals het Maladeta-graniet. Ook ontstonden voorlandbekkens aan weerszijden van de Pyreneeën. Op grotere schaal zijn het Aquitaans bekken en het Ebro-bekken hier het gevolg van. Op kleinere schaal en dichter bij de interne zone van de Pyreneeën ontstonden zogenaamde piggy-back basins. Dit zijn bekkens in de meer distale gedeeltes van gebergten waarin grootschalige overschuivingsbreuken worden gevormd, vaak “glijdend” op een laag steenzout in de ondergrond.

Deze opstuwing beïnvloed ook de beweging van het Catalano-Balear massief richting zuidwesten, dat daarmee het Ebro massief onder drukt, en daarmee materiaal genereert dat zal leiden tot de toekomstige Centrale depressie van Cataluña. In de tweede helft van dit tijdperk wordt er door eroderende werking een groot deel van het Catalano-Balear massief uitgehold. Deze erosie resulteert in een lange smalle kustlijn, de vlakte van Cerdanya en de Ampurdán, etc. Aan het eind van de periode van de Alpine bewegingen ontstaan er in het gebied van Olot vulkanen die tot het Kwartair actief zullen blijven en samen met gletsjers vanaf de Pyreneeën uiteindelijk dit grondgebied zijn vorm geven.

Het Catalaans kustgebergte is een gebergte van Paleozoïsche en Mesozoïsche ouderdom. Het bestaat uit kalken en schisten. De erosie heeft ervoor gezorgd dat dit gebergte niet meer zo erg geaccidenteerd is, maar de breuken die zich in de ondergrond bevinden, werden wel gereactiveerd tijdens het Eoceen. Dit vormde een hernieuwde opheffing en het sedimentaire brongebied vormt nu de typische berg Montserrat.

Het Ebro-bekken is een rivierbekken dat pas laat gevormd werd zoals we het nu kennen. Ten tijde van het Eoceen en Oligoceen was er geen verbinding met de Middellandse Zee en stroomden de rivieren die van de Pyreneeën afwaterden naar het westen, uitmondend in de Atlantische Oceaan. Door erosie en tektonische opheffing veranderde de loop van de rivieren en stroomden uit in een grotere rivier, de Ebro. Aan de kustlijn wordt veel conglomeraat door deze rivieren afgezet. Ondertussen, zorgt het stroomgebied voor het verzamelen van zand en klei dat weer zal leiden tot de vorming van gres. Het Ebro massief sluit zich in de vorm van een golf waardoor er een groot zoutmeer ontstaat, waaruit uiteindelijk al het water verdampt, en dat resulteert in grote zout deposito’s die er tot voor kort voor zorgde dat er zout gewonnen werd in Súria en Cardona.

Orografie

Het reliëf van Cataluña heeft in grote lijnen drie belangrijke orologisch structuren: de Pyreneeën, de bergformatie die het Iberisch schiereiland met het Europese vasteland verbind en is gelegen in het noorden van Cataluña, een andere eenheid wordt gevormd afwisselende verhogingen en vlakten evenwijdig aan de Middellandse Zee, het zogenaamde Sistema Mediterráneo Catalán ook wel Cordilleras Costero Catalanas genaamd, en een laatste structurele eenheid is gelegen tussen de bovengenoemde centrale depressie en de Pyreneeën, die de  oostelijke sector van de Ebrovallei vormt.

De Catalaanse Pyreneeën vertegenwoordigen bijna de helft van de lengte van de gehele Spaanse Pyreneeën, daar het over meer dan 200 kilometer verdeeld is. Traditioneel gezien zijn de Pyreneeën axiaal verdeeld. Als eerste komen we de Pre-Pyreneeën tegen, deze formatie loopt evenwijdig aan de rest van de Pyreneeën maar ze zijn minder hoog, minder ruig en van een andere geologische formatie. Beide eenheden zijn breder in de westelijke sector dan in de oostelijke, daar waar zich ook de hoogste pieken bevinden. Het hoogste punt van Cataluña, ten noorden van de regio is Pallars Sobirá, de Pica d’Estats met een hoogte van 3134 mtr. Langs de grens met Frankrijk liggen ook de Puig Pedrós met 2914 mtr en de Puigmal met 2910 mtr. Het Besiberri Masief bereikt een hoogte van 3029 mtr. De prepirineo bevat diverse bergketens en pieken, zoals de Sierra de Cdi, met deVulturó, 2648 mtr of de Pedraforca met de Pollegó Superior, 2497 mtr.

Voor het Catalaanse Sistema Mediterráneo zijn twee, ongeveer evenwijdig lopende bergketens belangrijk, lopend van het noordoosten naar het zuidoosten bevindt zich de Cordillera Litoral het dichtst bij de zee, en de Cordillera Prelitoral ligt daarachter. De Cordillera Litoral is minder uitgebreid en lager (Turó Gros, Sierra Montnegre 773 mtr), terwijl het Prelitorale deel breder en hoger is (Turo de l’Home, 1706 mtr). Binnen het systeem bevinden zich een aantal vlaktes, welke hoofdzakelijk bestaan uit de Depressión Litoral en de aan de kust gelegen laagvlakte (depresión prelitoral). De Depresión Litoral ligt dicht langs de kust en gaat vooraf, op enkele sectoren na, aan de Cordilleras Litorales. De Depreción Prelitorales (aan de kust gelegen laagvlakte) ligt meer in het binnenland en ligt tussen de twee cordilleras litorales (aan de kust gelegen bergketens) en vormt de basis van de vlaktes van Vallés en van Penedés. Andere grote vlaktes zijn de Depresión de la Selva en die van Llano del Ampurdán, vooral gelegen in de comarcas van Selva en Ampurdán. Ook de Cordillera Transversal bevindt zich in dit systeem, het is een latere formatie ten noorden van de Cordillera Prelitoral dat contact maakt met de Pyreneeën en de Pre-Pyreneeën. Toen dit gebergte ontstond had het een gemiddelde hoogte en bevonden er zich vulkanen rondom het gebied van Garrocha.

De centrale Catalaanse depressie is een vlakte tussen de Pyreneeën en de Cordillera Prelitoral. De comarcas in het zuiden van de provincie Lérida en de comarcas in het centrum van de provincie Barcelona liggen in dit gebied. De hoogte van deze vlakte ligt tussen de 200 en 600 mtr boven de zeespiegel, lopend van west naar oost. Het heeft wel een paar tussenliggende hellingen. Het omlaag komende water van de Pyreneeën hebben dit gebied getransformeerd in grote vlaktes die men heeft gecultiveerd met verscheidene irrigatiekanalen.

Klimaat

Cataluña heeft een mediterraan klimaat, zij het met grote temperatuur verschillen langs de kustlijn, mild in de winter en zeer warm in de zomer. Meer in het binnenland wordt het een landklimaat met koude winters en hete zomers; en de hogere gebieden in de buurt van de Pyreneeën hebben een bergklimaat met minimum temperaturen onder de nul graden een zware sneeuwval in de winter. De regenval gemiddeld per jaar komt neer op zo’n 1000 mm en de zomers zijn minder warm.

Hydrografie

Cataluña behoort bijna volledig tot het stroomgebied van de Middellandse Zee. Het Catalaanse hydrografische netwerk heeft twee grote hydrografische stroomgebieden, de Ebro en het interne stroomgebieden van Cataluña welke van een vergelijkbare grote zijn (15.038 km² – 46,84% en 16.513 km²  – 51,43%). Beide monden uit in de Middellandse Zee, daar komt nog bij het stroomgebied van de Garonne die uitmondt in de Atlantische Oceaan. Deze rivier heeft een lengte van 554 km waarvan 1.73% door Cataluña stroomt.

Het stroomgebied van Ebro heeft op het grondgebied van Cataluña een zijrivier de Segre, wiens stroomgebied alleen al 7.455 km² beslaat, die op zijn beurt weer wordt gevoed door zijrivieren als de Noguera Pallaresa met een stroomgebied van 2.811 km² en de Noguera Ribagorzana met een stroomgebied van 1.013 km². Alle deze rivieren volgen de as Pyreneeën – Ebro. Na het instromen van de Segre, wordt het water van de Ebro via andere kanalen afgeleid voor de irrigatie van de Ebrodelta, een gebied ter grootte van 3757 km² ingesloten in het gebied van Tierra del Ebro (Terres del Ebre).

De interne stroomgebieden van Cataluña verdeeld men gewoonlijk in de rivieren die ontspringen in de Pyreneeën en de rivieren die komen van de Cordilleras Costero Catalanas. De stroomgebieden die deel uitmaken van de Pyrenese-Mediterrane as bevatten de rivieren Llobregat, Ter, Fluviá, Muga en Tec (die uitloopt in de Rossellón). Deze bekkens lopen door een gebied van 9622 km². De overige bekkens volgen de zogenaamde meditterrane as, de Cordillera Prelitoral of de laagvlakte van Ampurdán, deze ontspringen allen in de Cordillera Litoral in totaal is het een gebied met een oppervlakte van 6890 km². De meest belangrijke rivieren van dit gebied, lopend van noord naar zuid, zijn de Daró, Tordera, Besós, Foix, Gaya, Francoli en de Cenia.

Het kleinste stroomgebieden van Cataluña is dat van de rivier de Garonne, dat loopt door de Valle de Arán. Deze ontvangt water van de talrijke bergstroompjes en ravijnen die hier langs de berghellingen naar beneden lopen. De belangrijkste zijrivieren op Catalaans grondgebied zijn de Ariu Unhóla en de Arriu de Varradós.

Het stroomgebied van de Ebro vervoerd gemiddeld een 18.700 miljoen m³ per jaar, terwijl de interne stroomgebieden van Cataluña slechts 2020 miljoen m³ per jaar doorvoeren. Het grote verschil tussen beide wordt veroorzaakt door de voorafgaande bijdrage aan de rivier de Ebro (ongeveer 6.700 miljoen m³/jaar) en de Pyrenese toestroom van de Segre (ongeveer 12.000 miljoen m³/jaar) ten zuiden van de provincie Lerida. De comarcas rondom de centrale depressie profiteren van de vele irrigatiekanalen die men daar heeft gebouwd. Daartoe behoren de Canales de Urgel (478 hm³) het Canal de Aragón y Cataluña (362 hm³) en het toekuomstige Canal Segarra-Garrigas (342 hm³). Echter, ondanks de verminderde stroomsnelheid, dat in de meeste gevallen van de Spaanse stroomgebieden het geval is, wordt het water van het interne stroomgebied van Cataluña ook gebruikt voor de menselijke consumptie (518 hm³). Deze onbalans bevorderde bij de comarcas langs de kust, en in het oosten, het gebruik van grondwater, waaraan Cataluña voldoende reserves heeft, en toch is het vrij gebruikelijk dat in tijden van droogte bezuinigd wordt op de verstrekking aan de bevolking, zelfs in het voorjaar. Hiervoor bestaan verschillende opties van rivieromleidingen. Voor de opslag van water heeft men 28 stuwmeren, waarvan er 10 in de delta van de Segre liggen. De Camarasa dam is de oudste, gebouwd in 1920, en de grotere stuwmeren van Canelles (679 hm³), gedeeld  met Aragón), Rialb (403 hm³), Santa Ana (237 hm³) in Susqueda (233 hm³).

Op het grondgebied van Cataluña bevinden zich weinig grote meren. De meeste meren vindt men in de Catalaanse Pyreneeën in de vorm van kleine vijvers, genaamd ‘estanys’, ontstaan door oude cirque. De meest bekende meren zijn die van het Parque nacional de Aigüestortes en het Lago de San Mauricio, het grootste meer is het Lago de Bañolas, dat gelegen gelegen is een karstgebied.

De kust

De Catalaanse kust heeft één lange rechte lijn van meer dan 500 km, hoewel uiteindelijk de gehele lengte van de kust 755 km bedraagt. De enige oneffenheden aan de kust van Cataluña bevinden zich op de plek waar de Pyreneeën de kust bereikt, daar waar het de kaap Creus vormt, samen met de golf van Rosas. Vanaf daar, langs de Costa Brava, tot aan Blanes bestaat de kust uit hoge kliffen en kleine verborgen baaien. Dit is een van de mooiste kuststreken van Spanje. Dan volgen vakantiestranden als Lloret de Mar en Blanes en daarna is het niets anders dan in een lange rechte lijn, de stranden van de comarca Maresme, parallel aan de Cordillera Litoral (bergketens langs de kust). Een kust die alleen wordt onderbroken door enkele commerciële havens of een vissersdorpje met een kleine haven. Barcelona heeft kunstmatig, opgespoten stranden gelegen naast zijn grote commerciële haven. Deze haven met de daarnaast gelegen stranden hebben een lengte van 9 km. Het zuidelijke deel van de haven werd ontwikkeld op de vlakte van de Llobregat delta. Na de haven is het weer een 18 kilometer lange, vloeiende lijn, tot aan het ‘Macizo del Garraf’ (het Garraf massief) waar het enkele opvallende kliffen vormt. Vanaf Sitges loopt het weer rechtlijnig naar beneden tot aan de kust van Tarragona, dat de tweede grootste haven, meer dan 5 kilometer lang, van Cataluña bezit, voordat we de ‘Cabo de Salou‘ (Kaap van Salou) bereiken. De stranden in dit gebied noemt men de Costa Dorada en zijn erg toeristisch. Daarna loopt de kust weer in een zacht gebogen lijn in zuidelijke richting. Een kust die gekenmerkt wordt door lange slierten menselijke bewoning. De laatste geografische oneffenheid wordt gevormd door de ‘Golfo de San Jorge‘ en de het lager gelegen gebied van de Ebro-delta, waar zich enkele eilanden en een schiereiland bevinden, zoals het zogenaamde Punta del Falgar in het noorden en La Banya in het zuiden dat aan de delta verbonden wordt door het uitgerekte strand Trabucador. De over het algemeen genomen goudkleurige stranden van Cataluña zijn in het noorden grof korrelig te noemen maar hoe verder men naar het zuiden gaat hoe fijner het zand wordt.

Hoe men het grondgebied gebruikt

Ondanks het hoge bevolkingsaantal en de industrialisering van Cataluña is een groot gedeelte van het Catalaanse grondgebied origineel gebleven. Het bos landschap beslaat een oppervlakte van 18.257 km² (2002) en bevindt zich hoofdzakelijk in bergachtige gebieden in het noorden en aan de kust. Het zijn meer open maar ook dichte bossen (sclerofiele, loof- en naaldbossen) en moeraslandvegetaties. Deze bossen bezetten 56,8% van de Catalaanse oppervlakte. Door ontginning wordt een gebied van ± 10.000 km bedreigt, daarvan is ongeveer 7070 km² bestemd voor regengevoede landbouw, verdeeld over een groot aantal regio’s zoals Segarra, Solsonés, Bages en Anioa. De droge fruitteelt breidt zich voornamelijk ten zuiden van Ponent en Terres de l’Ebre uit. Ten aanzien van de wijnbouw verwacht men een uitbreiding (in 2016) van zo’n 770 km², voornamelijk in de Penedés. De uitbreiding van bevloeid terrein beperkt zich tot zo’n 2600 km² en verbreidt zich voornamelijk over Segriá, Plana de Urgel en omgeving, doormiddel van irrigatiekanalen zoals bij de Ebro-delta, en in mindere mate zoals in Ampurdán, en Cerdaña en aan de kust van Barcelona. De bevloeide fruitbomenteelt wordt minder uitgebreid, alleen in de buurt van Segriá en het gebied rond Tarragona.

De menselijke aanwezigheid in deze regio in 2002 besloeg een gebied van 1520 km², dat is 4,7% van het grondgebied van Cataluña. Het concentreert zich hoofdzakelijk langs de kust en dan vooral in het grootstedelijk gebied van Barcelona. Dat wijst er op dat de stedelijke ontwikkeling groter is dan de industriële – en commerciële uitbreiding die een oppervlakte van 230 km² bedraagt.

De menselijke aanwezigheid in deze regio in 2002 besloeg een gebied van 1520 km², dat is 4,7% van het grondgebied van Cataluña. Het concentreert zich hoofdzakelijk langs de kust en dan vooral in het grootstedelijk gebied van Barcelona. Dat wijst er op dat de stedelijke ontwikkeling groter is dan de industriële – en commerciële uitbreiding die een oppervlakte van 230 km² bedraagt.

Tenslotte, de ongebruikte of onbruikbare gebieden die ongeveer 5,4% (1740 km²) beslaan en zich voornamelijk in de Pyreneeën bevinden. Het gebied ingenomen door rivieren, meren en stuwmeren, bedraagt zo’n 150 km², dat is slecht 0,5% van het oppervlakte van Cataluña.

Beschermde gebieden

Het oppervlak van beschermde natuurgebieden in Cataluña is in de afgelopen tien jaar sterk toegenomen. In 2006 bedroeg het aan vierkante kilometers beschermd gebied 9608 km², dat is bijna 30% van haar oppervlakte. De gebieden hebben veelal een verschillende wijze van bescherming. In deze zin is het, in 1955 geopende, ‘Parque nacional de Aigüestortes i Estany de Sant Maurici‘, het park met de hoogste graad van bescherming. Met het ‘Plan Marciá‘ was echter al sinds 1932 de bedoeling om bepaalde gebieden van de Pyreneeën een bepaalde bescherming te bieden.

Het duurde tot na het herstel van de democratie dat de regionale overheid de wetgeving zo kon aanpassen dat er natuurgebieden beschermd konden worden. Momenteel zijn er verschillende overheidsdiensten (Ministerie van Milieu, de regering van het autonome Cataluña, de Provinciale staat van Barcelona, samen met enkele consortia van municipales) die verantwoordelijk zijn voor het waarborgen, beschermen en bevorderen van de beschermde gebieden. De Regering naast de beheerder van Park Aigüestortes beheert een netwerk van 11 natuurparken, 3 Paratges Naturals d’Interés Nacional (Parken van Nationaal Natuurlijk Belang), één natuurgebied (Delta del Llobregat), en één zeereservaat (Islas Medas). En van de andere kant, hebben de Provinciale Staten van Barcelona (Diputación de Barcelona) een netwerk van natuurgebieden (Parques naturales de la Diputacón de Barcelona, of Xarxa de Parcs Naturales) onder leiding van het Area de Espacios Naturales de Diputación, die het netwerk van beschermde gebieden uitbreidde met 12 parken met  verschillende mate van bescherming, waarvan er enkele worden beschermt door de autonome regering. Naast deze parken bestaat er een uitgebreid netwerk van beschermde gebieden met minder specifieke wetgeving, gericht op het verenigen van de diversiteit van Cataluña en zijn lokale flora en fauna. Dit netwerk noemt men PEIN (Plan d’Espais d’Interés Natural), het bevat ook natuurlijke en nationale parken die eerder onder speciale wetgeving vielen. Met ingang van 2007 zijn er 165 gebieden opgenomen in het netwerk van PEIN.

Natuurreservaten

– Algüestortes en Largo Sant Mauricio (Officieel Nationaal Park)
– Alt Pirineu
– Cadi-Moixeró
– Cabo de Creus
– Delta de Llobregat
– Delta del Ebre
– Els Ports
– Garraf
– La Garrotxa (Vulkaanterrein)
– Montsant
– Macizo del Montseny
– Macizo de Monserrat
– Muntanyes de prades
– San Llorenç de Munt & La Mola

Bergen in Cataluña

– 3141 m.  Pica d’Estats
– 3048 m.  Pic de Sotllo
– 3033 m.  Pic de Comaloforno
– 3015 m.  Besiberri Nord
– 3014 m.  Punta Alta de Comalesbienes
– 3010 m.  Tuc de Moliéres
– 2983 m.  Pic de Peguera
– 2952 m.  Punta Senyalada
– 2949 m.  Pis de Subenuix
– 2945 m.  Pic de Canalbona
– 2933 m.  Gran Tuc de Colomores
– 2911 m.  Puig Pedrós
– 1712 m.  Montseny
– 1515 m.  Puigsacalm
– 1442 m.  Caro
– 1345 m.  El Negrell
– 1343 m.  Mola de la Bota
– 1236 m.  Sant Jeroni (Montserrat)
– 1203 m.  Tossal de la Baltasana
– 1181 m.  L’Espina
– 1163 m.  Roca Corbatera
– 1120 m.  Mola dels Quatre Termes
– 1104 m.  La Mola
– 1057 m.  Montcau

Rivieren in Cataluña

– Ebro   910 km
– Garona   647 km
– Segre   265 km
– Llobergat   167 km
– Ter  167 km
– Fluvia   70 km
– Francoli   60 km
– Gaiá   59 km
– Muga   58 km
– Tordera   55 km
– Besós   53 km
– Valira   44 km
– Foix   41 km
– Onyar   34 km

Demografie

---

Op 1 januari 2015 telt de bevolking van Cataluña 7.504.008 inwoners (waarvan 14,5% van allochtone afkomst is).

In Barcelona, dat een oppervlakte heeft van 100 km², wonen 1,6 miljoen mensen.

Binnen een straal van 25 km van de hoofdstad wonen nog eens 2,5 miljoen mensen. De kern van het hoofdstedelijk gebied bevat steden als Hospitalet de Llobregat, Badalona, Santa Coloma de Gramenet en Cornellá. De belangrijkste populaties rond deze kern zijn Tarrasa, Sabadell, Mataró, Moncada y Reixach, Granollers, Martorell, Molins de Rey, Sant Felui de Llobregat, Gavá en Casteldefels.

De tweede agglomeratie van Cataluña wordt gevormd door de agglomeratie van Reus-Tarragona.

De rest van de Catalaanse bevolking leeft onder andere aan de noordkust, Costa Brava, aan de zuidkust, Costa Dorada, in de vallei van de rivier Llobregat tot aan Manresa, en in de landinwaarts gelegen steden zoals Lérida (in het westen) en Gerona (in het noordoosten).

Talen

In Cataluña worden verschillende talen gesproken, waarvan de Catalaanse taal de belangrijkste is, daarnaast wordt er ook Castellano ofwel Spaans gesproken. Volgens de autonome statuten worden beide talen samen met het Occitaans (in zijn Aranese variant) erkend als officiële taal. Het Catalaans beschouwd men als hun eigen taal terwijl men van het Occitaans vindt dat dit de taal van de bewoners van de Aránvallei is. Over het algemeen zijn de Catalanen tweetalig. Volgens gegevens uit 2013 spreekt 99,7% Castellano (Spaans), terwijl 80,4% ook Catalaans spreekt. Bovendien gebruikt men uitdrukkingen zowel van de ene als de andere taal, dat hangt vaak af van de sociale context waarin het wordt uitgedrukt.

Het Catalaans wordt ook buiten het grondgebied van de comunidad gesproken. Ook in delen van Valencia spreekt men Catalaans, maar natuurlijk ook op de Balearen, in de oostelijke rand van Aragón en in Andorra, zelfs in oostelijke delen van de Franse Pyreneeën, en op een klein stukje van het eiland Sardinië, Alghero genaamd. En natuurlijk worden er streeksgewijs ook nog dialecten van het Catalaans gesproken. De regering heeft de wetgeving aangepast ter bescherming van de taal en om het gebruik ervan in sociaal verband te bevorderen. In 2008 werd het Catalaans beschouwd als zijnde de moedertaal van 35,5% van de Catalanen en dat 47,5% het als de gebruikelijke taal beschouwde.

De historische taalontwikkeling

Op het huidige Catalonische gebied heeft men gedurende de geschiedenis verschillende talen gesproken. De eerst bekende of gedeeltelijk bekende was het Iberisch, dat de etymologische basis van vele plaatnamen was, op dezelfde wijze vond men in het noordoosten van de regio plaatsnamen waarvan de oorsprong in het Aquitano (Proto-Baskisch) ligt. Hoewel niet precies bekend was hoe de taal gesproken werd. De studie over de Griekse kolonisatie en de vanzelfsprekendheid over de invoering van hun taal in Ampurdán heeft geen duidelijkheid gegeven; misschien waren de mensen in die tijd ook wel tweetallig. Er zijn ook een behoorlijk aantal Keltische plaatnamen bekend, vermoedelijk verwant aan het Gallisch (Besalú Bisuldunum, Verdu Virodunum, etc.). De komst en de vestiging van de Romeinen was duidelijker en de introductie van het Latijn meer voor de hand liggend, men vindt deze terug in de keramiek en in de toponymie. De verovering van Hispania en de Romeinse overwinning was alleen mogelijk door de overwinning op de Carthagers. De korte aanwezigheid van de Feneciërs heeft geen noemenswaardige invloed achtergelaten op het huidige Cataluña. Er is een tijd geweest dat men dacht dat Barcelona door de Cathagers gesticht was, met de vestiging van etnische bevolking, maar men heeft toch afstand gedaan van de theorie en beschouwd tegenwoordig dat het hier gaat om een Romeinse nederzetting op een eerdere inheemse locatie. De kolonisatie van de Romeinen begon al in de 2e eeuw v. Chr.. hun cultuur drong diep door bij de Iberiërs die geleidelijk aan ook de Latijnse taal overnamen, hoewel men in sommige Pyrenese gebieden, gedurende een aantal eeuwen, nog steeds een bepaalde vorm van het Baskisch bleef spreken. Aangenomen wordt, aan de hand van bepaalde plaatsnamen, dat dit zeker tot in de 9e eeuw doorging. Er bestaat een mogelijkheid dat er zich in de 4e eeuw, Joodse gemeenschappen, en dus een hebreeuwssprekende bevolking, in Barcelona en/of andere steden vestigden.

Later met de komst van de Germaanse volkeren, werd de Gotische taal aan het publiek door deze machthebbers opgedrongen hoewel enkele Romeinse gewoontes en hun taal bewaart bleven. Er was al verschil te horen in de diverse provincies, daaraan kon je zien dat de taal al zover geëvolueerd was en dat ze echt was verankerd in de maatschappij. Echter het bewijs van wezenlijk verschil kwam pas na de 9e eeuw, na de komst van de moslims op het Iberisch schiereiland. De populatie van de Arabiërs en de Berbers was niet zo talrijk, maar langzaamaan namen zij de macht van de Visigoten over en breide zij hun cultuur en daarmee ook hun taalgebruik uit. Hun aanwezigheid in het huidige Cataluña was sterker in het zuiden (het zogenaamde Cataluña Nueva) wat te zien is aan sommige plaatsnamen en een sterkere archeologische aanwezigheid van de moslims. In het begin van de christelijke herovering (Reconquista) werden delen van het Emiraat van Cordoba heroverd, en daarna werden de taifas van Lérida en Tortosa ingenomen. In de gebieden waarvan men dacht dat de plaatselijke bevolking meer gearabiseerd was, paste men een herbevolking toe met mensen uit de Catalaanse provincies. Dit etnografische mengsel hield zich over het algemeen vrij rustig, hoewel de nieuwe heersers soms een kerstening op de samenleving doorvoerden. Uiteindelijk werd de taal van christenen weer geaccepteerd en in de 11e eeuw gebruikte de maatschappelijke elite wederom de Romaans Catalaanse taal in hun literaire en juridische teksten. Het Catalaans is de taal van de Kroon, waarvan de literaire expressie in de Middeleeuwen zijn periode van pracht en praal bereikte. Het gebruik van de Castiliaanse taal (het Spaans) in Cataluña begon met de verkiezing, in 1412, van Fernando I als koning. Deze Fernando was van oorsprong een Castiliaan, waardoor het Hof die taal aannam, en dat internationale prestige verkreeg als gevolg van het belang van de Castiliaanse demografie en cultuur.

In de daaropvolgende eeuwen adopteerde de kooplieden, de geletterde en de hogere klasse van de samenleving, geleidelijk de Castiliaanse taal. Dit was van belang voor de economische en culturele referenties tussen het vasteland en Amerika, terwijl de lagere klasse gewoon doorging met het hun bekende en meer populaire gebruik van de Catalaanse taal. De evolutie van dit proces nam in intensiteit toe door de opgelegde politieke druk die volgde op de nederlaag van de Oostenrijkse fractie (die in Spanje sterk gesteund werd door de Kroon van Aragón) tijdens de Spaanse Successieoorlog van 1714 en de ‘Decretos de Neuva Planta‘ van 1716 die Cataluña zagen als een veroverd gebied waardoor de privileges werden afgeschaft. De heersende politiek van de Bourbons leidde tot het éénwording van Staat in al zijn aspecten, en daarbij werd de taal niet uitgezonderd. Het Catalaans werd verbannen ten gunste van het Castellano zowel in bestuurlijke aangelegenheden, het leger, de religie, de geschiedschrijving, justitie, het onderwijs, de handel en de kunst, opgelegd door middel van wetgeving. Maar de mensen bleven het Catalaans gewoon gebruiken als hun eigen vertrouwde taal. De politieke en culturele situatie van de 19e eeuw liet de opkomst van culturele beweging van de ‘Renaixançe” (Renacimiento – Wedergeboorte)  die veel schrijvers, die het Catalaans opnieuw opnamen in hun literatuur, motiveerde. De beweging bevorderde het gebruik van de eigen taal. Daarna verdedigde het catalanisme de Catalaanse taal vanuit een politiek front, en tot ver in de 20ste eeuw had het Catalaans een breed scala aan media. Echter politieke spanningen zorgde ervoor dat de taal wederom, bij verschillende gelegenheden verboden werd, zo ook tijdens de dictatuur van Primo de Rivera. Tijdens de Tweede Spaanse Republiek kreeg het Catalaans zijn officiële status door de invoer van de wet Catalaanse autonomie, waardoor men beide talen mocht gebruiken, zowel in bestuurlijk opzicht als bij het onderwijs. Maar dat werd allemaal weer teruggedraaid tijdens de burgeroorlog en de dictatuur van Franco. Deze verbood wederom de taal in de media en in het onderwijs. Daar kwam bij dat veel Spanjaarden in die tijd naar Cataluña trokken om daar in de jaren ’60 en ’70 de industrie te bevorderen. Maar dat belemmerde ook het gebruik van het Catalaans in Cataluña. Na de overgang naar de democratie werd het mogelijk om co-officiële talen vast te stellen. Dat betekende dat het Catalaans en het Castellano samen als officiële taal voor Cataluña werden opgenomen in de Statuten van Cataluña.

Taalwetgeving

De juridische behandeling van de talen is aanzienlijk veranderd sinds de overgang naar de democratie. De grondwet van 1978 vernoemd in Artikel 3 het Castellano als “de officiële Spaanse taal van de Staat” evenals de andere Spaanse talen “officieel zijn in de betreffende Comunidades Autónomas (autonome gemeenschappen) als dat in haar statuten vermeld staat”. Dienovereenkomstig, formaliseert het statuut van autonomie van Cataluña van 1979 het Castellano en Catalán als officiële talen (het Catalán in Cataluña, en het Castellano omdat dat de officiële taal van de Spaanse staat is). Het Statuut van 2006 zorgt er ook voor dat “iedereen het recht heeft om beide talen te gebruiken en dat de burgers van Cataluña het recht en de plicht hebben het te erkennen”. Ten slotte, het Aranés (naam die men aan de Occitana taal gegeven heeft en welke gesproken wordt in de Valle de Arán) dat sinds 2006 ook beschouwd wordt als de taal van dat gebied en dus ook in Cataluña gezien wordt als officiële taal.

Dezelfde wet bedingt het respect voor de Catalaanse gebarentaal  (LSC) en verplicht de overheidsinstanties deze te garanderen en te beschermen.

Territoriale onderverdeling

---

Cataluña is territoriaal georganiseerd in comarcas, municipios en provincies Historisch gezien is het ook onder te verdelen in regio’s en ‘veguerías‘, deze benamingen wil men terug invoeren en zijn terug te vinden in de nieuwe ‘Estatuto de autonomía’.

Provincies

De indeling in provincies is de oudste tot nu toe gebruikelijke bestuurlijke indeling. De provincies worden gevormd door het groeperen van municipios en nemen de naam van de hoofdstad aan. De autonome regio van Cataluña bevat vier provincies.

Provincie	Hoofdstad	Opp. (km²)	Bevolking (2017)	Bevokings- dichtheid	Comarcas	Municipios
Provincie van Barcelona	Barcelona	7728	5.576.037	721,56 inw/km²	11	311
Provincie van Gerona	Gerona	5910	755.716	127,87 inw/km²	8	221
Provincie van Lérida	Lérida	12172	432.384	35,52 inw/km²	11	231
Provincie van Tarragona	Tarragona	6303	791.693	125,61 inw/km²	10	184

Comarcas

De Regering van Cataluña heeft een bestuurlijke verdeling gemaakt over 41 comarcas, deze bestuursorganen noemt men de Cosejos Comarcales. De lokale indeling van Catalañu vindt zijn oorsprong in een decreet van de republikeinse regering van 1936, dat geldig was tot het eind van de Burgeroorlog. De regionale indeling werd in 1987 opnieuw bij wet aangenomen. Deze indeling is gebaseerd op geografische criteria en de lokale omstandigheden die grotendeels samenvalt met eerdere entiteiten van deze gebieden die een rijke tradities bezaten. Cataluña heeft 4 comarcas, te weten: Berguedá, Cerdanya, Osona en Selva. die over twee provincies verdeeld zijn, terwijl de andere de normale grenzen aanhouden.

De comarca Valle de Arán (in het Aranees, Val d’Aran) verdient een bijzondere aandacht, omdat, hoewel het is opgenomen in de regionale organisatie, het een grotere autonomie bezit dan de overige comarcas. Deze grotere autonomie (meer zelfstandigheid) is in overeenstemming met de Wet 16/1990 betreffende de bijzondere regeling van de Valle de Arán, goedgekeurd door het Catalaanse Parlement.

Municipios

De municipio (gemeente) is de territoriale basis van Cataluña. Er zijn 946 municipios, waarvan er in 2008, 482 waren met minder dan 1000 inwoners, 119 municipios worden beschouwd als zijnde steden daar zij een behoorlijke bevolking bevatten, maar minder dan 20.000. En dan zijn er 63 steden die meer dan 20.000 inwoners hebben, hier woont dus 70% van de Catalaanse bevolking.

Werelderfgoed van Cataluña

---

De ultieme architectuur van Antoni Gaudi….La Sagrada Familia can Barcelona.

Gezien zijn omvang, heeft het plan ter bescherming van het cultureel en natuurlijk rijkdommen van UNESCO, bekend als Werelderfgoed, talrijke werken in Cataluña gevonden en gecatalogiseerd. Als eerste werden de verschillende werken van de geniale architect Antoni Gaudi in 1984 toegekend. Dit voor zijn bijdragen aan de moderne architectuur, waaraan in 2005 nog een aantal werken werden toegevoegd. De werken zijn: het Parque Güell, het Palacio Güell, het Casa Milá, de voorgevel van het Nacimiento y el Cripta de la Sagrada Familia, het Casa Vicens, het Casa Batiló en de Colonia Güell. In 1991 werd het Monasterio de Poblet aan deze lijst toegevoegd. Hier liggen een aantal vorsten van de Kroon van Aragón begraven. Zeven jaren later werd op dezelfde titel de Rotstekeningen van het Middellandse Zeegebied van het Iberisch schiereiland(Arte rupestre del arco mediterráneo de la Peninsula Ibérica, dat zich uitstrekt langs de kust van het mediterrane schiereiland en waarin Cataluña over een groot aandeel beschikt. In 2007 werden ook het Palacio de la Música Catalana en het Hospital de San Pablo tot Werelderfgoed uitgeroepen. Beide werken van de modernistische architect Lluís Doménech i Montaner. In 2000 voegde men samenstel toe aan de lijst: gevormd door de Romaanse kerken van de Valle de Boí en de archeologische eenheid van Tarraco (Conjunto arqueológico de Tarraco). De laatste aanwinst was het Patum in Berga in 2008, gecategoriseerd als Orale en Immaterieel Werelderfgoed.

Kunst

---

Schilderkunst

De internationaal meest bekende Catalaanse schilders zijn ongetwijfeld, Salvador Dalí, Joan Miro en Antoni Tápies, alle drie schilders uit de 20ste eeuw. Nauw verbonden met de picturale omgeving van Cataluña was de in Malaga geboren Pablo Picasso, die zijn jeugd doorbracht in Barcelona en daar opgeleid werd tot kunstschilder. Zijn loopbaan begon daar met het schilderen in kubistische stijl, met werken als “Les Demoiselles d’Avignon“. Andere Catalanen die ook hun stempel hebben gedrukt op de wereld van de beeldende kunst zijn Ramón Casas en Josep Maria Subirachs en Mariano Fortuny.

De belangrijkste pictorale musea van Cataluña zijn het Teatro-Museo Dalí, in Figueras (Gerona), het Museo Picasso in Barcelona, de Fundación Antoni Tápies, en de Fundación Joan Miró, beide in Barcelona. Verder ook te vinden in Barcelona het opmerkelijke Museo National de Arte de Cataluña (MNAC), het Museo de Arte Contemporáneo de Barcelona (MACBA), het Centro de Cultura Contemporánea de Barcelona (CCCB) en het CaixaForum Barcelona.

Muziek

Muziek is een van de sterkste sectoren van de culturele industrie in Cataluña, zowel wat betreft het aantal activiteiten als het aantal evenementen die daar gedurende het jaar plaatsvinden. Er is een netwerk van muziekpodia, en behoorlijk wat producenten, componisten, vertolkers en telkens ontstaan er nieuwe bandjes en groepen van verschillende genres.

• • • 

      
      Componisten: De Catalaanse componisten met een grotere internationale bekendheid zijn; Pau Casals, Isaac Albéniz en Enrique Granaddos, maar ook in de 20ste eeuw had men kunstenaars als Xavier Cugat, Xavier Montsalvatge, Tete Montoliu en Federico Mompou.
    • Liedjesschrijvers: zijn vooral aanwezig in de tweede helft van de 20ste eeuw, en in het bijzonder op het gebied van Catalaanse muziek, in de tijd dat de Nova Canço floreerde. Van bijzonder belang op dit gebied waren Lluís Llach, Joan Manuel Serrat (zie video in het verhaal over Andalucia), Maria del Mar Bonet en Francesc Pi de la Serra. In het Spaans, hij is daarnet al even vermeld hebben ze hun eigen zanger/poëet Serrat, die werken in het Catalaans en Castilliaans combineerd, Luis Eduardo Aute en Manolo Garcia.
    • Pau Casals en de pianiste Alicia de Larrocha zijn vertolkers van de meest prestigieuze Catalaanse klassieke muziek. Op het gebied van de opera springen Montserrat Caballé en Victoria de los Ángeles en de tenoren José Carreras en Jaume Aragall er boven uit. Op het terrein van de Pop en Rock ontstond er in de tweede helft van de 20ste eeuw een ware opkomst van vele vertolkers die met name in het Spaans zongen: Los Sirex, Santabarbara, Loquillo y Los Troglodites, El ultima de la Fila, Jarabe de Palo, Los Rebeldes, Sergio Dalma en Mónica Naranjo. In de jaren negentig waren er enkele fenomenale Catalaanse rockgroepen als: Els pets, Sopa de Cabra en Sau, en zangers als Quimi Portet die de pop rock in het Catalaans revitaliseerde. De Catalaanse rumba heeft ook uitstekende artiesten voortgebracht El Pescaílla, Peret, Gato Pérez, Los Manolos en uiteindelijk Estopa, die de rumba met de pop-rock fuseerde.
    • Muziek podia: De belangrijkste podia bevinden zich in Barcelona. B De meest belangrijke zijn: Liceu, Palacio de la Música Catalana, het Auditori (officiële zetel van het Orquestra Simfónica de Barcelona i Nacional de Catalunya (OBC)”, en het Teatre Nacional de Catalunya. De meest heavy Pop en Rock concerten worden gehouden in het Palau Sant Jordi, el Palau del Esports de Barcelona en natuurlijk ook in stadions als het Estadio Olimpico Lluis Companys of Camp Nou.
    • Muzikale activiteiten: Naast het veelvuldige concerten en muzikale activiteiten die plaats vinden op de belangrijkste podia van Cataluña vinden er ook een aantal internationale muziekfestivals plaats. Zo kent Barcelona het jaarlijks terugkerende “Festival Primavera Sound“, (elektronische muziek) het is een drie dagen lang durend festival in mei. En het “Festival Sónar” in juni voor elektronische en multimedia muziek, en het “Festival Grec“, meer eclectisch, het wordt in de maand juli op verschillende locaties in de stad gehouden. Buiten Barcelona zijn er het “Mercat de Música Viva de Vic“, en het “Festival de Perelada“, het “Festival de Jazz de Tarrasa“, het “Festival Internacional de Dixieland de Tarragonal” en het “Festival Internacional de Música Pau Casals”in El Vendrell. En ander jaarlijks uitstaande evenement is de “Feria internacional  del disco de Cataluña”.

Cultuur

---

Een van de meest bekende manifestaties van de Catalaanse volkscultuur zijn de zogenaamde ‘Castellers‘, dit zijn menselijke torens van aantal verdiepingen hoog, gevormd door ‘Collas Castelleres’ (groep mensen die deze torens maken/vormen, ze worden ook wel ‘peñas’ genoemd dat is Spaans voor rotsen) die elkaar rivaliseren. Dit ‘vermaak’ is ontstaan in de gebieden van Tarragona en in het bijzonder in de stad Valls, en daarna verspreidde het zich over heel Cataluña. In de laatste jaren geeft dit evenement een grote sociale impuls door de televisie-uitzendingen  en ontstaan er steeds meer van deze groepen (collas).De Sardana is de Catalaanse populaire dans bij uitstek, maar ook de traditionele  ‘baile de bastones‘ (dans van de stokken), de ‘moixiganga‘ en de ‘jota‘ uit het gebied rondom de Ebro, zeer vergelijkbaar met de Aragonese jota.

Muzikaal gezien zijn de ‘habaneras‘ kenmerkend voor Cataluña, vooral in kustplaatsen van de Costa Brava. In de zomermaanden wordt het veel in de openlucht door de verschillende populaire zangers gezongen, altijd vergezeld met een glaasje branderige rum. Ook de rumba is erg representatief voor Cataluña.

Op vaste tijden worden er verschillende festivals of andere populair culturele Catalaanse evenementen gehouden zoals: de parades van de reuzen en grote hoofden (desfiles de gigantes y cabezudos), de vuurloop (correfocs) met duivels en voetzoekers (diables y petardos). Een van de meest traditionele feesten in Cataluña is ‘La Patum‘ in Berga, door UNESCO, op 25 november 2005, uitgeroepen tot ‘Menselijk Erfgoed’.

Ook belangrijk is is het traditionele ‘Tió de Nadal‘ , op eerste kerstdag (in Spanje kennen ze geen tweede kerstdag, maar over het geheel gezien wordt kerst daar veel grootser en uitgebreider gevierd dan waar ook ter wereld) wordt de ‘Tio de Nadal’, een stronk hout op het vuur gelegt en begint het ‘uitpoepen’ (cagar) van de cadeautjes. Tegenwoordig wordt de Tio niet meer verbrand maar poept hij nog wel cadeautjes voor de kleintjes. De Tio wordt continu geslagen met de ‘bastón’ ((wandel)stok) begeleid door de zogenaamde ‘canciones de Tio’ (liedjes van de Oom (Persoon met aanzien)).

Gastronomie

---

De hoofdingrediënten van de traditionele Catalaanse keuken zijn rijst, peulvruchten, vis, zeevruchten, bouillon, vele soorten worsten of embotits zoals fuet en llonganissa, noten en groenten als tomaten, aubergine, paprika, courgette, knoflook en uien, het liefst zo vers mogelijk. Een goed voorbeeld van de invloed van de Pyreneeën en andere bergstreken op de Catalaanse gastronomie is het grote aantal soorten kazen, worsten en paddenstoelen die daarvandaan komen. Opvallend is dat foie gras en pasta tot de Catalaanse keuken behoort. Met name macaroni, cannelloni en lasagne worden veel gegeten, in tegenstelling tot in de rest van Spanje, dit zal waarschijnlijk wel te maken hebben met het feit dat grote delen van Italië ooit tot Cataluña behoorde.

In Cataloña eet men, net als in sommige andere delen van Zuid-Europa ’s middags om 14.00/15.00 uur de zogenaamde àpat. ’s Avonds om 21.00/22.00 uur volgt een sopar dat meestal bestaat uit een voorgerecht, hoofdgerecht en nagerecht. Een aantal typische Catalaanse gerechten zijn.

• • • Calçotada: gegrilde “calçots”, of een unieke soort groene uien die alleen in Catalonië wordt verbouwd. Het seizoen begint jaarlijks in januari/februari, wanneer veel Catalanen speciaal naar het plaatsje Valls afreizen om de beste calçots te kunnen eten. Deze groente wordt gegeten met een andere Catalaanse delicatesse, romesco saus, gemaakt van de typisch Catalaanse gedroogde nyorapepers, amandelen, knoflook en peper.
    • Escalivada: gegrilde Mediterraanse groenten, zoals paprika, aubergine, courgette en ui met erg veel olijfolie en wat azijn.
    • Escudella i carn d’olla: een typisch Catalaanse winterstoofpot met knoflook, garbanzos (kikkererwten), witte bonen, groene kool, een pilota (gehaktbal) en verschillende soorten worst. Tal van andere ingrediënten kunnen toegevoegd worden. De escudella of het kookvocht wordt met rijst of deegwaren als soep gegeten; de carn d’olla, het vlees met de groente, als hoofdschotel. Vlees en groenten worden ook als twee afzonderlijk schotels opgediend.
    • Fideuà: een traditionele gerecht uit de regio Valencia, zonder rijst, maar met een dikke soort vermicelli en veel schelpdieren.
    • Pa amb tomàquet: oftewel brood met tomaat. Meestal gaat het om een snede licht-geroosterd brood (bijvoorbeeld pa de pagès) dat eerst ingewreven wordt met knoflook, daarna met tomaat en ten slotte ‘overgoten’ met olijfolie.
    • Vermeldenswaard is de mar i muntanya-keuken waarbij zee en vasteland harmonisch samengaan.

De Catalaanse keuken heeft vele culinaire tradities. Veel van deze culinaire processen werden sinds de 15e eeuw gedocumenteerd. Het laat een breed scala van producten uit de zee, de bergen en uit tuin zien. De Catalaanse keuken heeft diverse, voor de regio typische stoofschotels voor vis zoals de ‘suquets” of de ‘zarzuelas‘, en de ‘salvitxada‘. Wat ook typisch voor Cataluña is, zijn de vele verschillende soorten vlees- en worstgerechten, waarmee men weer verschillende broodjes (bocadillos) maakt. Sauzen als ‘aioli‘ en ‘romesco‘ zijn karakteristiek voor de Catalaanse keuken.

In de comarca van Osona maakt men een opmerkelijke hoeveelheid verschillende worstjes, een van de meest bekende is ‘el Fuet de Vic‘. De ‘butifarras‘ zijn worstjes met verschillende samenstellingen.

Wat de patisserie betreft dan zijn de crema catalana, de panellets, en neules, die speciaal in november worden verkocht, en de Menjar blanc erg bekend. En “Coca de Sant Joan” (een zoete koek die op de dag van Sant Joan (24 juni) wordt gegeten). Ook heeft men een eigen soort nougat: torró.

Cataluña heeft ook een grote wijntraditie. Gebieden als Montsant, Priorat, Tarragona, Terra Alta, Penedés, Bages, Alella, Catalunya, Conca de Barberá, Empordá en Costers de Segre zijn grote producenten van een verscheidenheid aan wijnen. Alle hebben ze een oorsprongsbenaming: DOCa of Denominación de Orígen Calificada voor de Priorat (Priorat en Rioja zijn de enige wijnen die deze benaming mogen vermelden) of DO of Denominación de Orígen voor de andere. Cava is een DO waarvan de producenten over verschillende Spaanse streken verspreid zijn. De meest bekende is de Cava del Penedés, waarvan bedrijven als Freixenet en Cordorniu toonaangevende familiebedrijven zijn.

Het is opmerkelijk hoeveel restaurants er in Cataluña zijn die gerechten serveren uit alle regio’s van Spanje maar ook de internationale keuken niet schuwen. Barcelona is daarbij de stad met de grootste invloed en de meeste restaurants. Het meest prestigieuze en onderscheiden, met meerdere Michelin-sterren, is het restaurant “Sant Pau” van Carme Ruscalleda, te vinden op de San Pol de Mar en “El Celler de Can Roca” in Gerona. Andere gastronomische referenties zijn “El Bulli”van Fernan Adriá dat was te vinden in Rosas (Gerona), was, omdat het per 30 juli 2011 helaas gesloten werd. Maar ook het restaurant “Can Fabes” van Santi Santamaria, in San Celoni hoort in dit rijtje thuis.

Feesten

---

De drie belangrijkste festivals van Cataluña zijn:

• San Jorge (23 april). Patroon van Cataluña. Werkdag. Het feest wordt gevierd met een traditionele geschenk van rozen (voor de vrouwen) en boeken (voor de mannen) aan dierbare, waarvan de aankoop bij voorbaat wordt gedaan in de kraampjes met boeken en bloemen langs de weg.

• San Juan (24 juni). Vrije dag. Het feest op zich wordt in feite gevierd op de avond vooraf. Traditioneel worden er grote straatfeesten georganiseerd, om het begin van de zomer te vieren. Er worden vreugdevuren en vuurwerk ontstoken. Het is de kortste nacht van het jaar en tevens, met die van het eind van het jaar,de meest vreugdevolle. Het is de traditie om het feest af te sluiten met het eten van “coca de San Juan” en het toosten met cava.
• Dia de Once de Septiembre (11 september), officiële feestdag van de gemeenschap. vrije dag. Ter herinnering aan de val van Barcelona aan de troepen van Felipe V op 11 september 1714, dat leidde tot de afschaffing van de wetten en instellingen van het eigen Prinsdom. Door het Parlement uitgeroepen tot nationale feestdag, in de eerste wet na de ‘restauratie’ in 1980. op deze dag worden er veel symbolische demonstraties van politieke aard gehouden.

Feestdagen

Cataluña heeft over het hele jaar gezien 15 feestdagen waarvan negen dagen door de Administrativo General del Estado (Centrale Overheid) zijn aangesteld en vijf dagen door de Generalidad de Cataluña (het Regering van Cataluña) daarbovenop zijn er per gemeente nog een aantal feestdagen ter ere van hun patroon of patrones. Het zijn 14 vrije dagen, met uitzondering van die van de gemeentelijke feesten.

• 1 januari: Het nieuwe jaar.
• 6 januari: Driekoningen, de wijzen uit het Oosten. (Epifania de los Reyes Magos).
• 1 mei: Internationale dag van de Arbeid.
• Semana Santa (Goede Week): Lunes de Pascua (Paasmaandag).
• 24 juni: Feestdag van San Juan (Johannes de Doper).
• 15 augustus: Asunción de Maria (Maria-Tenhemelopneming).
• 11 september: Dia Once de Septiembre (Nationale Feestdag van Cataluña).
• 12 oktober: Nationale Feestdag van Spanje.
• 1 november: Dia de Todos los Santos (Allerheiligen).
• 6  december: Dia de Constitución de Española (Dag van de Spaanse Grondwet).
• 8 december: Inmaculada Concepción (Onbevlekte Ontvangenis van Maria).
• 25 december: Kerstmis.
• 26 december: San Esteban (Sint Stefanus).

---

Naar boven

Verwant aan dit onderwerp:

• • • • Barcelona (stad)

Dit was een van de verhalen in de niet commerciële website spaanseverhalen.com. De verhalen in deze website zijn niet statisch, regelmatig worden de verhalen aangepast, kijk hiervoor naar deze mededeling:

• • • • Laatst bijgewerkt 2022-8-17

Coralma*

Bronvermelding en verwijzingen:
De vaak buitenlandse teksten van Wikipedia zijn beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen. Ik heb deze teksten vertaald, gemengd, en aangevuld met eigen kennis en ervaring, opgedaan in de periode dat ik in Spanje woon en aan deze artikelen werk.
Ook andere bronnen zijn opgenomen, dat kunnen zaken zijn die ik, tijdens het onderzoek naar de artikelen, gelezen heb en in deze teksten verwerkt heb.

Spaanstalige Wikipedia|titel=Cataluña|oldid= 99730605|datum=20170626
Nederlandstalige Wikipedia=Catalonië|oldid=49292920|datum=20170626

Deze teksten zijn beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen 3.0. CC BY-SA 3.0

Andere verwijzingen:

De foto’s/afbeeldingen zijn gelicenseerd onder  Wikimedia Creative Commons: CC0 1.0,  CC BY 1.0 ,  CC BY-SA 1.0 ,  CC BY 2.0 , CC BY-SA 2.0,  CC BY-NC-SA 2.0,   CC BY 2.5 , CC BY-SA 2.5, CC BY 3.0,  CC BY-SA 3.0 , CC BY 4.0, CC BY-SA 4.0 ,  of Publiek Domein

Als u op één van de links hieronder klikt, krijgt u de volledige informatie van deze foto’s/afbeeldingen, de auteur, of de licentie te zien.

• • • Locatie Cataluña. Auteur – TUBS, licentie CC BY-SA 3.0
    • het wapen. Auteur – HansenBCN, licentie Publiek Domein
    • de vlag. Auteur – Motoroil, licentie Publiek Domein
    • Op dit kaartje zien we de groene comunidades die worden beschouwd als Historische nationaliteiten. Auteur – Mutxamel, licentie Publiek Domein
    • De kerk van San Clemente in Tahull. Auteur – Ainhoa, licentie CC BY 2.0
    • Kaart met Marca Hispánica (rechts), Navarra en Vasconia (Baskenland) in het jaar 806. Auteur – Auguste Longnon (1844-1911), licentie Publiek Domein
    • De hunne in de slag om Campo Cataláunicos,,,,,. Auteur – Lordkinbote, licentie Publiek Domein
    • Het onofficiële wapen van Cataluña. Auteur – HansenBCN, licentie Publiek Domein
    • El burro catallà, de Catalaanse ezel…… Auteur – Wamito, licentie Publiek Domein
    • Het Hof van Cataluña. Auteur – Constituciones catalanas, Barcelona, Pedro Michel y Diego de Gumiel, licentie Publiek Domein
    • Petronila de Aragón en Ramón Berenguer IV,,,,,,. Auteur – Copy atribued to Francisco Camilo and Andrés Urzanqui (1634), based on a original of Filippo Ariosto (1586), licentie Publiek Domein
    • Het Romaanse viaduct in Tarragona, die men de Puente del Diablo (Duivelsbrug) noemt. Auteur – Joanlm, licentie CC BY-SA 3.0
    • Belangrijkste geologische eenheden in Cataluña. Auteur – HansenBCN, licentie CC BY-SA 3.0
    • De Pyreneeën bij Ripollés. Auteur – joe calhoun, licentie CC BY-SA 2.0
    • De vlaktes van Bages zijn een representatief deel….. Auteur – Josep Renalias, licentie CC BY-SA 3.0
    • Het karakteristieke profiel van Montserrat. Auteur – , licentie CC BY 2.0
    • Los Encantados, twee karakteristieke toppen van de Pyreneeën en het meer van San Mauricio. Auteur – Miguel303xm, licentie CC BY 3.0
    • Satellietfoto van Cataluña in de winter van 2010. Auteur – NASA, licentie Publiek Domein
    • De Ebro op het moment dat hij Miravet passeert. Auteur – No machine-readable author provided. Makinal~commonswiki assumed (based on copyright claims)., licentie Publiek Domein
    • De rivier de Fluviá vlakbij Olot. Auteur – Wamito, licentie CC BY-SA 3.0
    • De stad Bañolas samen met het meer. Auteur – Spanish heritage register of Bienes de Interés Cultural, licentie CC BY 2.5
    • De stad Sitges met zijn stranden. Auteur – Werner Lang, licentie CC BY-SA 3.0
    • Het grondgebruik van Cataluña in 2002. Auteur – HansenBCN, licentie CC BY-SA 3.0
    • Pedraforca, natuurpark Cadí-Moixeró. Auteur – Mikipons, licentie CC BY-SA 3.0
    • Functionele gebieden van Cataluña. Auteur – Joan M. Borràs, original V. Riullop, licentie CC BY-SA 2.0
    • Dit fragment van het “Liber ludiciorum” beschouwd men als een compilatie van de Visigotische wet,,,,,,,. Auteur – Abadia de Montserrat, licentie Publiek Domein
    • Chronologische kaart die deterritoriale ontwikkeling van Zuidwest-Europese talen,,,,,. Auteur – Alexandre Vigo, licentie CC BY 3.0
    • Herdruk van de Grondwet, originele versie 1978. Auteur – Cortes Constituyentes, licentie Publiek Domein
    • Provincies van Cataluña. Auteur – No machine-readable author provided. HansenBCN assumed (based on copyright claims), licentie 
    • Comarcas van Cataluña. Auteur – No machine-readable CC BY-SA 3.0 provided. HansenBCN assumed (based on copyright claims)., licentie CC BY-SA 3.0
    • Municipios van Cataluña. Auteur – Joan M. Borràs, licentie CC BY-SA 2.5
    • Het oude testament. Auteur – Yeagov, licentie CC BY-SA 4.0
    • Het nieuwe testament. Auteur – Bernard Gagnon, licentie CC BY-SA 3.0
    • Salvador Dali. Auteur – Studio Harcourt, licentie Publiek Domein
    • Montserrat Caballe. Auteur – Starmus, licentie CC BY-SA 4.0
    • Pan con Tomate, typisch Cataluña. Auteur – Javier Lastras, licentie CC BY 2.0
    • Assortiment van panellets. Auteur – Mutari , licentie Publiek Domein
    • Rozenkiosk op Sant Jordi in Barcelona. Auteur – Frits Hoogesteger, licentie CC BY-SA 3.0

Coralma*, is eigen werk dat u terug kunt vinden als een CC BY-SA 4.0 file in Wikipedia Commons.