Het graafschap Gerona (718-878), behorend tot de Marca Hispánica

Het graafschap Gerona was een van de graafschappen die ten zuiden van de Pyreneeën werden gevormd na de verovering door de Franken. Dit graafschap maakte deel uit van het gebied dat bekend staat als de Marca Hispánica. De regio stond eerder bekend onder de naam Gotia.

Oorsprong

---

De oorsprong van het Graafschap van Gerona ligt in de reorganisatie van het grondgebied die plaatsvond nadat de stad Gerona in 785 in opstand kwam tegen de Arabische overheersing en zich overgaf aan de Franken (Karel de Grote). De edelman met de naam Rostan werd benoemd tot Graaf van Gerona. Het graafschap van Gerona van toen, strekte zich uit van de grens van het graafschap Ampurias en de Middellandse Zee tot de Montseny en de Tordera in het westen en de bergen van Osona of Guilleries in het noordwesten, met inbegrip van de pagus (gouw) van Besalú.

De Frankische overheersing

---

Na Rostan of Rostany, was Odilon graaf van Gerona (801-812? of 817?); in 817 werd het graafschap Gerona, samen met het graafschap Narbonne, het graafschap Roussillon, het graafschap Barcelona en het graafschap Ampurias, een deel van het mark van Septimania. Toen Odilon stierf, werd graaf Bera van Barcelona ook graaf van Gerona genoemd; in 820 werd Bera door Lodewijk de Vrome uit al zijn functies ontheven; vervolgens ging het graafschap Gerona samen met het graafschap Barcelona over op Rampon (820-825), en bij diens dood op Bernardus van Septimania, die in 832 door Lodewijk de Vrome werd ontheven. Alle graafschappen ten zuiden van de Pyreneeën, met uitzondering van het graafschap Urgel en het graafschap Cerdanya, kwamen vervolgens onder het bewind van Berenguer van Toulouse; na diens dood (835) kwam Bernard van Septimania weer aan de macht en werd benoemd tot graaf van Toulouse, Narbonne, Gerona en Barcelona.

In 844 werd Bernardus van Septimania, vanwege zijn opstand tegen Karel de Kale, in Toulouse terechtgesteld; het graafschap Gerona ging toen over op Sunifred I, die ook graaf van Barcelona was geworden. Daarna, in 848, werd Sunifred vermoord door mannen die trouw waren aan Willem van Septimania, zoon van Bernardus van Septimania. Het graafschap Gerona werd bestuurd door een graaf met de naam Wilfred, die het moet hebben bestuurd van 848 tot 853. Het schijnt dat tussen 862 en 870 de graaf van Gerona Otger was. In 870 benoemde Karel de Kale, Bernardus van Gothia, tevens graaf van Barcelona, Roussillon en Narbonne, tot graaf van Gerona. Hij ontsloeg Bernard van Gothia voor zijn opstand in 878. Lodewijk de Stamelaar schonk het graafschap Gerona aan Wilfred de Harige. Vanaf dat moment is het graafschap Gerona altijd verbonden geweest met het graafschap Barcelona.

De afscheiding van Besalú

---

De pagus van Besalú had deel uitgemaakt van het graafschap Gerona totdat Wilfredo de Harige zijn broer Radulfo tot graaf van Besalú benoemde, op voorwaarde dat het graafschap bij zijn dood zou overgaan op de nakomelingen van Wilfredo I.

Graaf Suniario van Barcelona, Gerona en Osona, zoon van Wilfred de Harige, moest het opnemen tegen zijn broer graaf Miró II van Cerdanya die, als oudste nog levende zoon, de erfenis van Barcelona wilde bemachtigen. Het geschil werd beslecht met een overeenkomst waarbij Suniario erkenning kreeg van Miró in ruil voor het afstaan van Ripollés aan hem, dat tot dan toe deel had uitgemaakt van het graafschap Osona. De conflicten tussen de twee broers laaiden niet lang daarna weer op. Op een onzekere datum tussen 913 en 920 stierf graaf Radulfo van Besalú, toen kreeg Miró, die zijn rechten over Barcelona, Gerona en Osona opeiste, de overhand en Besalú werd, ondanks dat het een pagus van het graafschap Gerona was, verbonden met het graafschap Cerdanya.

De ontwikkeling van het graafschap

---

Hoewel het vanaf het einde van de 9e eeuw altijd verbonden is geweest met het graafschap Barcelona, had het graafschap Gerona zijn eigen entiteit, die tot uiting kwam in het bestaan van het burggraafschap Gerona en in het slaan van zijn eigen muntslag. De uitdrukking “graafschap Gerona” bleef bestaan tot de 13e eeuw, toen zij werd vervangen door de term “veguería de Gerona” (voogdij Gerona). 

In 1351 creëerde Pedro IV de Aragón een nieuwe titel voor de stad en regio van Gerona, namelijk die van hertog van Gerona, zonder enige band echter met het historische graafschap Gerona.

---

Naar boven

Verwant aan dit onderwerp:

• • • • • • • • • • Marca Hispánica
                  • Catalaanse graafschappen
                  • Graafschap Barcelona