La Comunitat Valenciana

Kortom een regio met voor ieder wat wils. Valencia heeft een hoofdzakelijk mediterraan landschap waar zich enorme kustvlaktes uitstrekken en belangrijke berggebieden elkaar afwisselen. De regio bergt ongeveer 5.000.000 inwoners en heeft een eeuwenoude cultuur met talloze feesten, belangrijke toeristencentra aan de kust, grote steden met Valencia als belangrijkste stad, die beschikken over alle soorten diensten, maar ook rustige dorpjes in het binnenland. De regio Valencia bestaat van noord naar zuid uit de provincies Castellón, Valencia en Alicante. Hier vinden we vier grote toeristische zones: Costa Blanca, Benidorm, Valencia Terra i Mar en Castellon Costa Azahar.

De Comunidad Valenciana (in het Valeciaans officieel, Comunitat Valenciana) is een autonome gemeenschap van Spanje die in 1982 werd opgericht als autonome regio, na de goedkeuring van de ‘Estatuto de Autonomia‘, en sinds 2006, toen de Estatuto werd gewijzigd, werd de Comunidad Valenciana gedefinieerd als historische nationaliteit, overeenkomstig het  artikel twee van de Spaanse grondwet.

Het grondgebied, met Valencia als hoofdstad, is gelegen in het oosten en zuidoosten van het Iberisch Schiereiland. Ook deel uitmakend van deze regio is de archipel van de Columbretes eilanden, het eiland Tabarca en andere kleine eilanden en eilandjes (islotes) langs de kust. Rincón de Ademuz is een enclave volledig gescheiden van de rest van het Valenciaanse territorium. Het ligt ingeklemd tussen de  provincie Cuenca (Castilla-La Mancha), en de provincie Teruel (Aragón) in het westen, Cataluña met de provincie Tarragona in het noorden en in het zuiden de Región de Murcia. Het oosten wordt geheel ingenomen door de Middellandse Zee.

Het huidige gebied van Valencia valt grotendeels samen met het historische Koninkrijk van Valencia, dat door de geschiedenis heen verschillende benamingen heeft gehad, zo stond het in de late 19ᵉ eeuw bekend als de Región Valenciana, en in de jaren 1960 gebruikte men de naam Pais Valenciano. Ook werd vaak het kortweg Valencia genoemd. maar dat leidde tot verwarring met de stad of de provincie Valencia.

In de autonomie van Valencia wonen momenteel ongeveer 5 miljoen mensen, in 542 gemeenten. De grootste bevolkingsconcentratie bevindt zich in en rond de stad Valencia, dat in 2017, 1.832.274 inwoners telden, waarvan 787.808 in de stad zelf. De daaropvolgende grootste concentratie van de bevolking bevindt zich in het grootstedelijk gebied van Alicante-Elche, dat in 2014, 767.085 inwoners telde.

De Comunidad Valenciana is een sterk geïndustrialiseerde regio met een sterke toeristische sector, en een zwaargewicht in de agrarische sector. Dat is de reden dat Valencia op drie na de grootste economie heeft van Spanje.

Officiële naam

---

De naam Valencia, evenals andere historische namen die de autonome gemeenschap ontving in de loop van haar geschiedenis, zijn toe te schrijven aan de naam van de hoofdstad, Valencia. De plaatsnaam Valencia is afgeleid van het Latijnse VALENTIA EDETANORUM, die de Romeinen gaven bij het stichten van de stad. Dat lichtelijk vertaald zoiets als (valor = moed of kracht) ‘gebied (of land) van Edetanos’. De Edetanos waren een Iberisch volk die bezet werden door de Romeinen en zich grotendeels in het huidige Valencia bevonden. Reeds in de 2e eeuw v. Chr. maakte de Romeinen gebruik van allegorische toponiemen bij het stichten van kolonies. De Arabieren noemde het مدينة التراب  (Madïna at-Turab, ‘Stad van het zand’), omdat het ligt aan de oever van de rivier Turia, terwijl de term بلنسية  (Balansïa) gereserveerd is voor de hele Taifa van Valencia. Echter tijdens het bewind van Abd al-Aziz gebruikt de stad de naam ‘Balancia’ voor zichzelf, dat zich na de verovering van Jaime I veranderd in Valencia.

Zo is de naam van de Comunitat Valenciana (op z’n Valenciaans) in de loop van de tijd meerdere keren veranderd, maar bij het invoeren van de statuten van de autonomie is deze benaming vast komen staan.

Artikel 1 1.  Het Valenciaanse volk, is historisch gezien georganiseerd in het Koninkrijk van Valencia, dat nu is vastgelegd in de Comunidad Autónomia, binnen de eenheid van de Spaanse Natie, als een uitdrukking van eigen identiteit als historische nationaliteit en daarmee het recht van zelfbestuur verkrijgt zoals dat is vastgelegd in de Spaanse grondwet voor alle nationaliteiten, onder de naam van Valencia.

Dit statuut vermeldt in de inleiding ook de benamingen País Valencià en het historische Koninkrijk Valencia in de volgende bewoordingen:

Toen de Spaanse grondwet eenmaal was goedgekeurd, kwam de Valenciaanse traditie, afkomstig uit het historische Koninkrijk Valencia, samen met de moderne opvatting van het Valenciaanse land. Zo ontstond de Valenciaanse autonomie, als integrator van de twee opinie stromingen die alles wat Valenciaans was in een eigen cultureel concept onderbracht.

Het gebruik van de term “Levante” om te verwijzen naar de Comunidad Valenciana is wijdverspreid buiten de comunidad en de mediterranee. Uit een verslag van de ‘Consejo Valenciano de Cultura’ van 1996 blijkt dat het gebruik van deze term uitermate ongeschikt is voor de aanduiding van het gebied.

Symbolen

---

De symbolen van de Comunidad Valenciana zijn opgenomen in de Statuten van de Autonomie van Valencia en de wet 8/1984 van de Valenciaanse Regering. Hierin wordt omschreven hoe ze eruit zien en hoe ze gebruikt worden.

De vlag

De vlag van Valencia, ook wel de ‘Real Señera‘, ‘Señera Coronada‘ of de ‘Señera tricolor’ genaamd, wordt beschreven in artikel 4 van de statuten van de autonomie van de regio Valencia en in artikel 2 van de wet van 8/1984. De Señera coronada wordt als volgt beschreven: “De vlag van de Comunidad Valenciana is de traditionele Señera, die bestaat uit vier rode strepen op een gele achtergrond, bekroond met een blauwe strook aan de kant van de vlaggenstok (speer)”.

Het schild

Het embleem of het wapen van Valencia wordt gevormd met de heraldiek van Koning Pedro IV ‘el Ceremonioso’, dat de historie van het Koninkrijk Valencia vertegenwoordigd. De huidige geldende versie van artikel 6 van de wet van augustus 1984 beschrijft het als volgt: “Het schild nijgt naar recht, het is goudkleurig met vier rode banen, bekroond met een zilveren helm; bemantelt met een blauw doek waarop een gefixeerd verzilverd kromlijnig kruis met een scherpe punt, rood gevoerd; met een opstaande, gevleugelde, goudkleurige draak met een rode tong en zilveren tanden, als helmkam”.

De hymne

De hymne van de Comunidad Valencia werd eigenlijk gecomponeerd voor de Exposición de Regional Valenciana van 1909. Daarna besloten de burgemeesters van Castellón de la Plana, Valencia en Alicante dat dit lied het volkslied van het Koninkrijk Valencia moest worden en werd het in mei 1925 goedgekeurd en aangenomen. De muziek van de hymne is van de componist José Serrano en de tekst is van Maximiliano Thous Orts. Zowel de muziek als de tekst worden beschreven in artikel 3 van de wet van 8/1984, dat het gebruik bij plechtige gelegenheden op het grondgebied van Valencia regelt, het officiële volkslied wordt gespeeld  in combinatie met het nationale volkslied, voorafgaande in de orde van interpretatie.

Nationale feestdag

9 Oktober is de dag van de Comunidad Valenciana, een eigentijds institutioneel feest dat zijn oorsprong in 1976 vond, toen de plenaire vergadering van parlementsleden van Valencia deze datum uitriepen tot de nationale Dag van het Land Valenciano. 9 oktober is een belangrijke datum in Valencia want op die dag wordt de verovering van Valencia in 1238 door koning Jaime I, en de vorming van het Koninkrijk van Valencia herdacht.

Een ander symbool dat men sinds 1987 gebruikt is het logo van het toeristische merk Comunitat Valenciana. Het logo laat een gekleurde palm zien met de drie kleuren van de vlag, geel, rood en blauw, waarnaast geschreven staat Comunitat Valenciana, de officiële naam van de autonome regio. Gedurende de geschiedenis hebben de Valenciaanse burgers andere niet-officiële symbolen gebruikt, zoals voorstellingen van de heraldische vleermuis (rat-penat) en de draak (drag-alat) en de Pendón de la Conquista, een vaandel dat werd gehesen op 28 september 1238 om de overgave aan de feodale troepen van koning James I aan te geven. het Señal Real de Aragón (het koninklijk wapen van Aragón, een heraldische compositie van een goudkleurige ondergrond met daarop vier roden strepen), of  Els bous al carrer.

Geografie

---

Lokalisatie

De Comunidad Valenciana is een autonome gemeenschap van Spanje gelegen in het oosten en zuidoosten van het schiereiland, aan de kust van de Middellandse Zee. Met 23.255 km² is het de achtste regio van Spanje, het vertegenwoordigd 4,6% van de nationale extensie. Valencia is een smalle langwerpige regio die zich uitstrekt van de rivier de Cenia (in Vinaroz) tot Pilar de la Horadada, iets ten zuiden van de rivier Segura, met een kustlijn van 518 km. Het Valenciaanse grondgebied omvat ook de Middellandse Zee archipel van de eilanden van Columbretes en Tabarca, samen met andere vulkanische eilanden en rotsen in de buurt van de kust van Valencia. De geografische positie van Valencia is 40° 47′ N aan de noordzijde, 37° 51’N aan de zuidzijde, 0° 31′ O aan de oostzijde en 1° 32′ aan de westzijde.

Reliëf

De bergen nemen een groot gedeelte van het Valenciaanse oppervlak in bezit. Er is slechts een smalle kuststrook die vlak is. Alleen in het noorden is de kuststrook een stuk breder (vlakte van Vinaroz), net als bij Plana de Castellón, Huerta de Valencia en in het uiterste zuiden (Vega Baja del Segura). Aan de rest van de kust liggen de bergen op korte afstand van de kustlijn.

Het reliëf wordt gevormd door de bergen in het noorden, die behoren tot het Sistema Ibérico, het zuidelijke hoogland van het Sistema Bético en een aantal andere bergen van de plateaus en de centrale vlakte. Naast deze enclaves heeft Valencia nog een aantal eilanden en eilandjes, waaronder het eiland Tabarca (Alicante) en de Columbretes eilanden (provincie Castellón), waarvan de laatste uit een groep van 4 vulkanische eilanden bestaat.

De Maestrazgo is een Spaans historische regio die zich uitstrekt ten noorden van de Valenciaanse provincie Castellón en het zuidoosten van de Aragonese provincie Teruel. In dit gebied bevindt zich de meest karakteristieke berg van de comunidad, de Peñagolosa, van 1.813 meter hoogte, deze wordt (in de volksmond) beschouwd als de hoogste, maar deze eer behoort eigenlijk tot de Cerro Calderón, in de Rincón de Ademuz, die 1839 meter hoog is. In deze enclave vinden we ook de Gavilán (1.747 m), La Cruz de los Tres Reinos (1.555 m) en de Tortajada (1.541 m). Andere pieken van meer dan 1500 meter vinden we in het gebied van La Marina, ten noorden van Alicanten; de Aitana (1.558 m).

De Valenciaanse kustlijn

De regio Valencia heeft 524 kilometer kustlijn. Het is een afwisselende kuststrook met steile kliffen, als in Sierra de Irta of die van Villajoyosa, met wetlands, moerassen en lagunes, net als Prat de Cabanes-Torreblanca, of de lagunes van Valencia (parque natural de la Albufera) en Elche en de lagunes van La Mata en Torrevieja, of lagunes die door de eeuwen heen omgevormd zijn tot zoutbekkens of de moerassen van Pego en Sagunto. Aan de Valenciaanse kust heb je ook grote zand- en/of grindbanken zoals die van het moeras van Almenara, en de grasduinen van Saler of de Guardamar del Segura.

Als we kijken naar het reliëf van de kust van Valencia dan wordt deze voornamelijk gekarakteriseerd door de baai van Castellón en Valencia en die van Cap Roig waar dit eindigt. Ten zuiden van Cap Roig liggen een aantal zeer onregelmatige minder belangrijke baaien, en ten zuiden daarvan vinden we de baai van Alicante.

Het klimaat

De kust van Valencia strekt zich in zijn geheel uit langs de Middellandse Zee, die het klimaat sterk beïnvloed en waardoor het klimaat meestal erg mild is, vooral aan de kust natuurlijk. Maar ook de invloed van de bergen is aanwezig en dat zorgt er dan weer voor dat er eigenlijk verschillende varianten van het mediterrane klimaat aanwezig zijn.

Typisch Mediterraan klimaat

Het strekt zich uit over de noordkust en het centrum van de comunidad, de winters zijn niet koud, dat is kenmerkend als er zee in de buurt is en nog meer als deze warm is. De Zomers zijn lang en voldoende droog en warm, met maximum temperaturen van 30º C, met betrekking tot de regenval, deze concentreert zich in lente en de herfst, met risico van koude regens (gota fría) in de late herfst. De meest representatieve steden in deze streek zijn Castellon, Gandia, Sagunto en Valencia.

Continentaal Mediterraan klimaat

Dit komt voor in de hogere gebieden van de Comunidad, Het is vaak een mix van berg- en continentaal middellands zeeklimaat. Het bergklimaat wordt beheerst door de hoogtefactor die de temperatuur en de neerslag beïnvloed. Dat houdt in dat er in de winter overvloedig sneeuw kan vallen. Het komt voor in berggebieden zoals Peñagolosa maar ook in steden als Morella.

Hydrografie

Twee belangrijke rivieren die in Valencia ontstaan, allochtone rivieren, zijn de Segura, 325 km lang, en ontsprongen in Fuente Segura (Jaén) en de Júcar, 498 km lang en ontsprongen in Ojuelos de Valdeminguete (Cuenca). Ook opmerkelijk, zij het een stuk korter, de rivier de Mijares, 156 km en ontsprongen in de sierra de Gúdar (Teruel) en de Turia, 280 km en ontsprongen in Muela de San Juan, in de Siarras de Albarracín (Teruel) en uitmondend in Valencia. Behalve de Segura, die ontsprongen is in de cordilleras Béticas (Andalusische heuvels, uitgestrekte heuvelrug in het zuiden van Spanje, vanaf de golf van Cadiz tot Alicante en Baleares), ontspringen de andere rivieren in het Sistema Ibérico (en bergketen linksboven Valencia).

Rivieren met een permanente stroom, van noord naar zuid zijn de Plana, de Huerta de Ribera en de Vega, en hoewel ze vrij ondiep zijn willen ze in de herfst nogal eens overstromen in de uiterwaarden. Om het water zo efficient mogelijk te gebruiken worden er dammen in de stromingen aangelegd zodat het water voor industriële, toeristische, agrarische doeleinden en consumptie gebruikt kan worden. Deze stuwmeren vormen een basis voor de welvarende regio van Valencia.

Er zijn maar een paar inheemse rivieren. Kenmerkend voor deze rivieren is dat ze kort, ondiep en erg onregelmatig in hun loop zijn. Zij ontspringen in de bergen dicht bij de kust en zijn niet diep, daardoor komt het nogal eens voor dat ze droog vallen en anderzijds overstromen.

Ten noorden van de Golf van Valencia vinden we de Senia rivieren, grenzend aan Cataluña, Cervol en Cervera, ontsprongen in het Sistema Ibérico, het water van deze rivieren wordt gebruikt voor de irrigatie van dit gebied. In het midden van de kustvlakte van de Golf van Valencia lopen de rivieren de Palencia, de Serpis die ook wel de Alcoy genoemd wordt, en de kleine rivieren de Girona, Gorgos en de Jalón. Al deze rivieren samen met de Turiá en Júcar, vormen de grootste alluviale vlakte van het Valenciaaanse grondgebied. De Júcar stroomt tussen het Sistema Ibérico en de cordilleras Béticas (heuvelrug van Andalucía) waar ook enkele van haar zijrivieren gezien kunnen worden als allochtone rivieren: de rivier de Magro en de Albaida met de Cáñoles en Clariano. Ook van belang is de Rambla de la Viuda en de zijrivier de Mijares, de barranco del Carraixet, de Rambla del Poyo, rivierbodems die paralel aan de Turia lopen, en tenslotte de rivier de Chelva of Tuéjar en de Rambla Castellarde dat zijrivieren van de Turia zijn.

Ten zuiden van het Penebético massief hebben we nog enkele zeer kleine rivieren, die meestal droog vallen en een brede steenachtige bedding hebben. meest bekend zijn de Algar, de Amadorio, de Monnegre, de Rambla de las Ovejas die uitmondt in Alicante en de Vinalopó, met zijn zijrivier de Tarafa.

Nog een aparte rivier die vernoemd moet worden is de autochtone rivier Bergantes, oorsprongen in de buurt van de stad Morella, in het noordwesten van de provincie Castellón en uitmondend in de Guadalope, dat een zijrivier van de Ebro is.

Ecologie

---

Flora

De Comunidad Valenciana maakt biogeografisch deel uit van het Boreale Koninkrijk, en meer in het bijzonder het Middellandse Zeegebied. In de onderstaande tabel kunt u meer details zien die behoren tot de biogeografische subzones specifiek voor het gebied van de Comunidad Valenciana.

Vanuit bioklimatisch oogpunt zien we dat de vegetatie zich, op verschillende hoogten presenteert en corresponderend met de verschillend klimaten of de verschillende lagen van bioklimaten. In de comunidad Valenciana vinden we de lagen termomediterranean, mesomediterranean, supramediterranean en oromediterranean, daarentegen presenteren de lagen criomediterrenean en inframediterranean zich heel precies.

De typische vegetatie voor Valencia is het middellandse zeebos, dat zich kenmerkt door zijn altijd groene en xerophyten vegetatie. De best aangepaste  en waarschijnlijk daardoor de meest dominante is de steeneik, maar de meest voorkomende soort is de den. Andere soorten die in Valencia voorkomen zijn de steeneik, de Portugese eik, en de kurkeiken, deze laatste in de zones met een zuur substraat, evenals de olijf-, amandel- en de johannesbroodboom, de sinaasappelboom en de kakiboom en gecultiveerde soorten. De onderbegroeiing in bosachtige gebieden is samengesteld uit houtachtige, netelige en aromatische soorten zoals, rozemarijn, tijm, kermeseik (hulsteik), mastiekboom, mirte, venkel, gaspeldoorn (brem), Cistus ladanifer (Gum Rockrose). Langs de geulen en de natte weilanden zijn de oeverbossen en moerasachtige vegetatie overvloedige aanwezig, in deze gebieden vinden we populieren, iepen, zwarte populieren en kruidachtige soorten zoals riet, helmgras, zeegroene zegge en vele andere soorten.

De Valenciaanse bossen zijn meestal erg verstoord door menselijke activiteiten in de geschiedenis, in de eerste plaats door de verstedelijking, landbouw en bosbranden. Maquis, een biotoop met een vegetatie met mediterrane struiken, een typische vegetatie in gedegradeerde bosgebieden. Om dit probleem op te lossen ging men deze plekken nu aan het herbeplanten met soorten zonder klimaatbeperking zoals grenen, waardoor het nu de meest voorkomende soort in de Valenciaanse bossen is.

Fauna

De fauna van Valencia is het resultaat van de diversiteit van de habitat. Onder de zoetwatervissen komt de Aphanius iberus (fam. eierleggende tandkarpers) en de Valencia hispanica (fam. killivisjes) vrij veel voor, het zijn twee soorten inheemse vissen in Valencia, maar ook paling, Mugil cephalus (fam. harders) en de Europese zeebaars komt er voor.

De fauna van Valencia is het resultaat van de diversiteit van de habitat. Onder de zoetwatervissen komt de Aphanius iberus (fam. eierleggende tandkarpers) en de Valencia hispanica (fam. killivisjes) vrij veel voor, het zijn twee soorten inheemse vissen in Valencia, maar ook paling, Mugil cephalus (fam. harders) en de zeebaars komt er voor.

Ook amfibieën komen in Valencia voor, waaronder verschillende soorten padden als de gewone pad, de rugstreeppad, de Iberische groene kikker en ook de ribbensalamander. Maar ook reptielen hebben het naar hun zin in dit klimaat, in Valencia komen verschillende soorten voor zoals de parelhagedis, de Algerijnse zandloper, de trapslang, de hagedisslang, de wipneusadder en de Europese moerasschildpad.

De meest interessante soorten vogels zijn de roofvogels en de watervogels. In Valencia zijn er 22 dag roofvogels en 7 nacht roofvogels waaronder enkele zeer kwetsbare soorten zoals de kleine torenvalk, de havikarend, de visarend, de bruine kiekendief, de grauwe kiekendief, de aasgier, de zwarte wouw, de slechtvalk en de Eleonora’s valk.

Als we kijken naar de watervogels in Valencia dan zien we een grote verscheidenheid. Veel voorkomend zijn de anatidae (eendachtige), zoals de krooneend, de slobeend en de wilde eend. Opmerkelijk zijn ook de kolonies reigers waarvan we hier de koereiger, de ralreiger of de blauwe reiger vermelden, maar ook opmerkelijk is de aanwezigheid van soorten als de visdief, de grote stern, de himantopus (fam. kluten), de marmereend en verschillende soorten meeuwen. Andere typische vogels voor Valencia zijn de Vlaamse gaai, de boomklever, roodborstje, draaihals, vink en nog vele anderen.

De zoogdieren worden voornamelijk vertegenwoordigd door knaagdieren zoals de bruine rat, de West-Europese woelrat, de bosmuis en de Algerijnse muis. Maar ook grotere soorten zoals wilde zwijnen, vossen, steenmarters, de genetkat en de das. Bovendien is het noemenswaardig dat er in de Comunidad Valenciana diverse soorten vleermuizen voorkomen waarvan een aantal met uitsterven bedreigd worden, zoals de langvleugelvleermuis en de Europese bulvleermuis, etc.

Natuurgebieden

De Valenciaanse Regering voorziet met de wet 11/94 van 27 december in het beschermen van verschillende natuurgebieden van Valencia, ook met verschillende niveaus van bescherming. Het gaat om natuurparken, gemeentelijke natuurgebieden, natuurreservaten, natuurmonumenten, beschermden landschappen, moerassen en micro-florareservaten. Afgezien van deze vormen van  bescherming van Valenciaanse instellingen kunnen er ook andere, nationale – of internationale instanties voorkomen, zoals het Ministerie van Milieu, de EU of van Unesco, en de bescherming van gebieden  met andere juridische aspecten als plaatsen van gemeenschappelijk belang, gebieden met speciale bescherming voor vogels, nationale parken, biosfeerreservaten, etc.

Hoewel er geen enkel beschermd gebied, van de Comunidad Valenciana, de status van nationaal park heeft, zijn er tal van gebieden met een hoge ecologische waarde. Valenciaanse gebieden die een hoog beschermingsniveau hebben zijn de natuurparken die representatief zijn voor hun ecosystemen of die uniek zijn voor hun flora, hun fauna, hun geomorfologische formaties, of goed genoeg voor de schoonheid van het landschap, ze hebben allen ecologische, educatieve, culturele en esthetische waarden die zo belangrijk  zijn dat ze beschermd moeten worden.

Parken en natuurreservaten van de comunitat valenciana

Natuurparken	Provincie	Opp. (ha)	Kaart
1. Carrascal de la Font Roja   2. El Hondo   3. Salinas de Santa Pola   4. Lagunas de la Mata y Torrevieja   5. Macizo de Montgó   6. Seirra Helada   7. Péñon de Ifach   8. Seirra de Mariola   9. Margal de Pego-Oliva 10. Albufera de Valencia 11. Bosque rupícola de Turia 12. Hoces de Gabriel 13. Chera-Sot de Chera 14. Puebla de San Miguel 15. Seirra Calderona 16. Seirra de Espadán 17. Desierto de las Palmas 18. Prado de Cabanes-Torreblanca 19. Islas Columbretes 20. Seirra de Irta 21. Tenencia de Benifasar 22. Peñagolosa	Alicanta Alicanta Alicanta Alicanta Alicanta Alicanta Alicanta Alicanta – Valencia Alicanta – Valencia Valencia Valencia Valencia Valencia Valencia Valencia-Castellón Castellón Castellón Castellón Castellón Castellón Castellón Castellón	2.450 2.495 2.574 3.743 2.092 5.655 47 17.257 1.250 21.120 4.480 31.446 6.451 6.300 17.772 31.182 3.293 865 19 7.744 4.965 1.094

Geschiedenis

---

Prehistorie en oudheid

De eerste sporen van menselijke bewoning in het huidige Valencia dateren van 250.000 jaar gelden, eind Neder-Paleolithicum, waarvan de oudste zijn gevonden in de buurt van Bolomor (Tabernes de Valldigna, Valencia). Het aantal vindplaatsen uit het Midden-Paleolithicum (van 100.000 tot 35.000 v. Chr.) in de regio neemt toe, zoals die van El Salt (Alcoy), die gedateerd worden tussen 60.000 en 30.000 jaar v. Chr., waar men resten gevonden heeft van Neanderthalers. Ook zijn er in de regio vondsten gedaan die stammen uit het Boven-Paleolithicum en Mesolithicum, waaronder de grotten van  Parpalló en Malladetes in Gandia behoren tot de eerste periode en de grot van Cocina (in het massief van de Caroig, ten zuidwesten van de provincie Valencia) voor de tweede periode. Het Neolithicum dat zo’n  5.000 jaar v. Chr. begon, bracht de landbouw en de veeteelt naar Valencia, wat leidde tot een transformatie in de bezetting en exploitatie van het gebied. Rond 2.500 jaar v. Chr. begint de metalurgie in de regio met invloeden en contacten tot in het zuidoosten van het schiereiland. De grootte en de locatie van de dorpen die op de berghellingen lagen als gevolg van een progressieve sociale complexiteit. Vanaf 1.000 v. Chr. verkeren we in de Late Bronstijd, een tijd van waaruit de bewoners van Cabezo Redonde de schat van Villena achterlieten, de grootste set prehistorische sieraden ooit gevonden op het schiereiland.

In de oudheid werd  het gebied bewoond door de Iberiërs, en de inheemse pre-Romaanse bevolking van Valencia, die op hun beurt werden opgedeeld in verschillende groepen: in het zuiden de Contestani, in het centrum de Edetanos  en in het noorden de Ilercavones. De Iberiërs onderhouden maritieme handelsbetrekkingen met de Feniciërs, Grieken en Carthagers. Een van de meest bekende en  bestudeerde feiten van deze tijd is het beleg van Arse (nu Sagunto) door de Carthager Hannibal, wat leidde tot de Tweede Punische Oorlog , en beslissend voor het lot van de Middellandse Zee. Na de Romeinse overwinning in deze Tweede Punische Oorlog (202 v. Chr.) stond de gehele Valenciaanse kustlijn onder het gezag van de Rome. Tijdens de zeven eeuwen van Romeinse overheersing , werden de Iberiërs geleidelijk geïntegreerd in de nieuwe politieke, economische en sociale organisatie en wordt het Latijns ingevoerd als voertaal.

Toen in de oudheid de Grieken naar het Iberisch schiereiland kwamen richtte zij verschillende kolonies op. De meest belangrijke van deze kolonies was die van Hemeroskopeion (gelegen nabij  Cap Roig), waar ze overblijfselen van diverse uitvalswegen en monumenten hebben gevonden.

Het tijdperk van de Visigoten en de Byzantijnen

De overgangsperiode van Byzantijnen en Visigoten duurde van het begin van de 6ᵉ eeuw tot het begin van de 8ᵉ eeuw, de periode waarin het grootste deel van het grondgebied was onderworpen aan het Visigotisch Koninkrijk van Toledo, altijd onderhevig aan dynastieke en politieke conflicten, terwijl dat gebieden in het centrum en zuiden onder het bewind van het Byzantijnse Rijk (voormalig Oost-Romeinse Rijk) vielen, die integreerde in de provincie Spania, tot zijn definitieve uitbreiding op het schiereiland in 620. Het lijkt waarschijnlijk dat er vanaf de 8 ᵉ eeuw (713) een Koninkrijk Tudmir bestond. Er bestaat echter weinig archeologisch bewijs voor de aanwezigheid van Visigoten en Byzantijnen.

De Moslim bezetting

De strijdmachten van het Omajjaden kalifaat kwamen Spanje binnen in 711 en versloegen de Visigoten in de slag bij Guadaleta;  Abd al-Aziz de zoon van het hoofd van de Omajjaden strijdmachten, kwam met Teodomiro, een Visigotische edelman, in het Verdrag van Orihuela overeen, dat de moslims het eigendom en de christelijke bevolking, rond de zeven steden, zouden respecteren in ruil voor hun onderwerping, en betaling van belastingen aan de nieuwe islamitische heersers. De locatie is niet precies bekend maar het bezette het zuidoosten van het schiereiland (Al-Ándalus) en was breder dan het gebied van de provincies van Alicante, Murcia, Albacete en een deel van de provincie Valencia. Dit verdrag bleef van kracht tot 779, toen de stad Valencia in opstand kwam en werd vernietigd door Abdurrahman I. Sindsdien komen er meer Arabieren en Berbers naar het schiereiland en bekeren meer christenen zich tot het islamitische geloof, en breidt het bezette grondgebied zich uit tot het Emiraat van Córdoba. Toch, blijft het grootste deel van de Valenciaanse bevolking, tot de 10 ᵉ eeuw (met de islamitizatie van Abderrahman III), christen.

Na de dood van Almanzor in 1030 viel het kalifaat van Córdoba uit elkaar, Al-Ándalus viel in wel dertig verschillende onafhankelijke staten uiteen. Dit werden de eerste koninkrijkjes (taifas). In de Comunidad Valenciana verscheen de Taifa de Denia, de taifa de Valencia en de Taifa de Alpuente.

In 1065, valt Fernando I de Leon de stad Valencia aan, maar slaagt er niet in deze te veroveren. De Taifa de Valencia werd opgenomen door de Taifa van Toledo, totdat met hulp van Castilla de onafhankelijkheid in 1076 wordt verkregen. In 1085 na de herovering van Toledo door de christenen en de dood van de koning van de Taifa de Valencia, werd de taifa van Valencia overgeheveld naar de troon van Al-Qádir, de voormalige koning van de Taifa de Toledo, met de militaire hulp van Alfonso VI  de León.

In deze verwarde situatie, wordt Rodrigo Díaz de Vivar (bijgenaamd El Cid Campeador), een Castiliaanse huurling, verbannen door koning Alfonso VI de León, hij betaalde belasting aan de Taifas Albarracín en Alpuente, en gaf bescherming aan Al-Qádir, bondgenoot van de christenen, tegen aanvallen door de Taifa de Zaragoza, en volksopstanden. Na een pro-Almoraviden opstand in Valencia werd Al-Qádir echter gedood, waardoor El Cid de stad in juni 1094 veroverde. Na zijn dood in 1099 namen de Almoraviden in 1102 de controle over de volledige regio over, ondanks het verzet van de gevestigde christelijke bevolking met de hulp van de kroon van Aragon en het leger van de Cid. In het midden van de 12e eeuw werden ze verdreven door de Almohaden.

Vanuit economisch oogpunt gezien, werd het gebied in de regio Valencia tot de 11ᵉ eeuw gebruikt als landbouwgrond en waren er geen grote stedelijke centra. Op het eind van het kalifaat, maar hoofdzakelijk in de periode van de eerste taifa koninkrijkjes, werden er irrigatiesystemen aangelegd, zoals dat van Huerta de Valencia, Vega Baja del Segura of de boomgaarden van Elche en Alicante. De vraag naar luxe producten groeit en daarom stimuleert de heersende klasse in  de taifas, de ambachtelijke activiteiten en handel. Dat was één van de redenen dat er in Játiva de eerste papierfabriek van het westen werd opgericht.

De christelijke herovering

Tussen 1232 en 1245 veroverd de koning van Aragón, Jaime I “el Conquistador”, (de Veroveraar) de Taifas Balansiya y Denia, en deelt het nieuw veroverde gebied in als een autonoom koninkrijk binnen het koninkrijk van Aragón (het koninkrijk Valencia). De stad Valencia wordt in 1238 door Jaime I, met behulp van de troepen van de ‘Orden de Calatrava’, heroverd. Hoe de veroverde grond wordt verdeeld wordt in de ‘Llibre del Repartiment’ precies beschreven. In 1251 stelt men de ‘Fueros de Valencia’ (een verzameling wetten opgesteld door Jaime I) die jaren later ook in de rest van het koninkrijk Valencia worden ingevoerd. Het centrale en zuidelijke deel  van de provincie Alicante waren in 1244 – 1248 veroverd door de strijdkrachten van Castilla, maken uiteindelijk (door het verdrag van Torrellas, 1304) ook deel uit van het koninkrijk Valencia, nadat men het in het Verdrag van Almizra niet eens kon worden waarin stond dat alles onder de lijn Biar-Busot onder het gezag van de Kroon van Castilla kwam te staan. Zodat het koninkrijk Valencia, wettelijk, twee verschillende regeringen vormde: die van Valencia en van Ultra Saxonam (“na Jijona”, met een gedifferentieerde wettelijke status, de hoofdstad Orihueta en, veel  later, Alicante) waarbij de laatste wordt gevormd door de afgestane grondgebieden van Castilla in 1304. Op zijn beurt wordt de regering van Valencia verdeeld in drie gezaghebbende delen Valencia, Dellá Uixò (met als hoofdstad Castellón) en Dellà Xúquer (“na de Júcar”’ in Játiva).

Met de ‘Fueros de Valencia’, had het nieuw opgerichte koninkrijk een reeks van politieke instellingen, de Diputación General del Reino de Valencia (Algemene Raad van het Koninkrijk Valencia), maar bleef onder heerschappij van de Kroon van Aragón. Wat betreft de bevolking, die aanvankelijk Moors bleef, werd door herbevolking,  met voornamelijk mensen van Catalaanse en Aragonese afkomst meer christelijk. Het proces van herbevolking van het Koninkrijk van Valencia was een langdurig proces dat, tot na de verdrijving van de Moren, door blijft gaan tot de 17ᵉ eeuw. De bevolking van Valencia was in het begin een mengeling van Catalanen, Aragonesen, Navarranen en Italianen, hoewel de Catalanen domineerde. Toen de Kroon van Aragón en het koninkrijk Valencia samengingen, was het Catalaans sprekende deel gegroeid tot 80% van de bevolking.

De mediterrane uitbreiding van de kroon van Aragón resulteerde in de 15ᵉ eeuw in een periode van economische, sociale, en culturele groei dat de gouden eeuw van Valencia werd genoemd, met als hoogtepunt het samengaan, in 1479, met Castilla onder het bewind van de Katholieke Koningen.

Het bewind van de Habsburgers en de eerste Bourbons

Het aan de macht komen van Carlos I de España in 1518 leidde tot grote sociale conflicten zoals de “revueltas de las Germanías”, een opstand van de gildes en boeren in Valencia tegen de diverse onderkoningen en plaatselijke besturen. Intussen leidt de ontdekking van Amerika voor grote verschuivingen in de wereldhandel, er worden vele verliezen geleden door het koninkrijk, terwijl de kusten herhaaldelijk worden aangevallen door Barbarijse zeerovers. De uitzetting van de Moren (1609) is met name van invloed voor het koninkrijk omdat men daarbij één derde van de bevolking verliest.

Vanaf 1680 vond er een revitalisering van de Valenciaanse economie plaats. Deze werd echter vertraagd door de Spaanse Successieoorlog die Felipe V de Borbon, die in 1701 de troon betrad, opzet tegen de aartshertog Karel van Oostenrijk, troonpretendent voor de Spaanse troon wiens aanhangers hem daarbij hielpen (1705). Het koninkrijk Valencia (met uitzondering van Alicante, Jijona, Bañeres en het hele Castiliaanse Villena) spraken zich uit in voordeel van deze Oostenrijkse troonopvolger, waardoor er in de regio vaak militaire werd ingegrepen, en dat na de slag om Almansa in 1707, ten gunste van Felipe V uitviel die daarop zijn bewind over de regio Valencia doorvoerde, ten gunste van steden en maatschappelijke groepen die trouw waren gebleven aan hem. Naar voorbeeld van het Franse absolutistische model van Luis XIV verbreekt Felipe V de structuren van het Koninkrijk Valencia met de ‘Decretos de Nueva Planta’ integreert hij een zelfde model als dat van het Koninkrijk de Castilla zoals men dat later ook bij andere koninkrijken zal uitvoeren, zoals dat van Aragon. De hervormingen van de Bourbons verdeelde het oude Koninkrijk Valencia in dertien districten: Morella, Peñiscola, Valencia, Alcira, Cofrentes, Játiva, Montesa, Denia, Alcoy, Jijona, Alicante en Orihuela.

Na de ‘Decretos de Nueva Planta’ van 1707, werden de voorrechten en de instellingen van het koninkrijk afgeschaft, er  werden nieuwe bestuurlijke organisaties gecreëerd, gebaseerd op dat wat er al bestond in het koninkrijk van Castilla. Naderhand, gedurende  de 18ᵉ eeuw hield de regio daar een bescheidde maar constante economische, voornamelijk agrarische groei aan over, door het geïrrigeerde gebied uit te breidden (door het kanaliseren van rivierwater en de drooglegging van wetlands), het ontginnen van onproductieve gebieden en het maken van terrassen op berghellingen.

De 19ᵉ en 20ᵉ eeuw: veranderingen door het politieke regime

De Spaanse onafhankelijkheidsoorlog, tegen  de binnenvallende Franse troepen (1808 – 1814), was schadelijk voor de economie van Valencia, hoewel minder schadelijk dan voor andere regio’s van Spanje. Gedurende de Eerste Carlistenoorlog, waren de provincie de Castellón (afgezien van de hoofdstad), en in het bijzonder de Maestrazgo en het gebied van Morella, de pijlers van de Carlistische guerrilla’s, gecoördineerd door generaal Cabrera.

In 1833, werd de regio Valencia, door de nieuwe liberale territoriale organisatie, verdeeld in de actuele provincies  Alicante,Valencia, en Castellón, met behoud van enkele uitzonderingen (het graafschap Villena en Requena-Utiel) en binnen de grenzen van het historische koninkrijk. Gedurende de 19ᵉ eeuw bleef het zijn landbouwgronden uitbreiden, in principe met betrekking tot de teelt van wijnstokken, rijst, sinaasappels, en amandelen. De industriële revolutie, was, zoals in de meeste delen van Spanje, onvolledig en vertraagd, maar de oprichting van Sagunto als grote centraal gelegen staalhaven , de textielindustrie in Alcoy en de opkomst van de kleine bedrijven in de gehele Comunidad en een industriëel opkomst in de late 19ᵉ eeuw.

Patricio de la Escosura kondigt een decreet af op 29 september 1847 – later opgeschort – dat door de Algemene Regering van Valencia en Murcia werd vastgesteld ( de hoofstad Valencia, had de verantwoording voor provincie Valencia, Murcia, Alicante Albacete, en Castellón) als een regionaal bestuurlijk orgaan.

Na het kortstondige precedent van het Valenciaanse kantonalisme tijdens de Eerste Republiek (1873-1874), kondigde Francisco Silvela door middel van een Koninklijk Besluit van 20 juli 1891 en een wetsontwerp van dezelfde datum (dat uiteindelijk geen gevolgen had) het voornemen aan om het bestuur van het schiereiland, de Canarische en de Balearen in dertien regio’s te organiseren, waaronder de Regio Valencia (hoofdstad Valencia, waaronder ook Albacete, Alicante, Castellón en Murcia). Aan het begin van de 20ᵉ eeuw begonnen een aantal sociale sectoren om een zekere politieke autonomie te vragen voor de regio van Valencia, zoals bijvoorbeeld met het project van de Mancomunidad Valenciana van 1919. Zo ook, gedurende de Tweede Republiek (1931 – 1939), werden er verschillende voorstellen voor een autonomiestatuut opgesteld, maar geen daarvan werd bij stemming goedgekeurd. Tussen 1936 en 1937 kwam men tot een bestuurlijk orgaan genaamd Comité Ejecutivo Popular de Valencia (Comitee van de Populaire Uitvoerende macht van Valencia).

Echter het ontwerp-statuut van Esquerra Valenciana (Esquerra Valenciana  was de linkse politieke partij van Valencia) dat bij decreet was vastgelegd in de revolutionaire context van 1937, maar men beschouwde Valencia niet als een historische nationaliteit, iets dat pas 2006 herkent werd, en dat ook tot uiting komt in de statuten van de autonomie.

Gedurende de bewindsperiode van Franco kwam er een nieuwe economische sector op die sterker was dan de agrarische sector, het toerisme, maar ook de industriële sector ontwikkelde zich sterk met name bij kleine en middelgrote bedrijven.

Transición (overgangsperiode naar democratie) en de gang naar autonomie

Met de Overgang naar democratie (transición) zouden de provincies Castellón, Valencia en Alicante tot de jaren ‘90 veranderen in een socialistisch pact. Na het bevestigen van de Spaanse Grondwet van 1978 werd het weer mogelijk een autonome status te verkrijgen, en werden er een Statuten van Autonomie voor de Comunidad Valencia aangenomen in 1982 en kon zij een regionale regering, la Generalidad, aanstellen. Deze regering kon haar eigen grondgebied zaken, zoals gezondheidszorg en onderwijs, zelf regelen.

En hoewel hun Statuten voor Autonomie, middels artikel 143 van de Spaanse grondwet, waren opgesteld, werd er in 1987 een wet aangenomen die voorzag in competentie van de  zogenaamde historische nationaliteit ((competentie – bevoegdheid van de rechter om in een bepaald geschil recht te spreken) Ley Orgánica de Transferencia de Competencias de Titularidad Estatal a la Comunidad Valenciana, in het kort, LOTRAVA). Vervolgens ondervinden de autonomie statuten van Valencia twee hervormingen, één in 1992 die alle verworven competenties van de LOTRAVA insluit, en een in 2006, meer omvattende, met nieuwe competenties in welke de Comunidad Valencia, in het eerste artikel, wordt verklaard tot historische nationaliteit, naar aanleiding van andere gemeenschappen waarbij men dat eerder heeft gedaan.

Vanaf het moment dat de democratie werd hersteld, groeide de economie en de demografie van Valencia sneller dan in de rest van Spanje. In 2005 woont 10,64% van de Spaanse bevolking in Valencia en is het de vierde regio van het land en wordt het in 2006, samen met de Comunidad Madrid, de tweede autonome gemeenschap die meer producten naar het buitenland exporteren.

Territoriale organisatie

---

De provincies

De van oudsher heersende provincies van de Comunidad Valenciana zijn verwerkt in de  bestuurlijke indeling, opgemaakt door Javier de Burgos per Koninklijk Besluit in 1833, hij stelde de samengaande gemeenten vast. Deze verdeling is gebaseerd op de korte provinciale verdeling van 1822 die van  kracht was tijdens de drie liberale jaren, op Valenciaans grondgebied dat op zijn beurt op de vier oude regeringen van het koninkrijk Valencia waren gebaseerd, dat door het decreet van Burgos werd teruggebracht tot drie door afschaffing van de provincie Játiva, maar met behoud van de grenzen van het koninkrijk van Valencia. Na de oprichting van de huidige Spaanse provincies in 1833 waren er twee wijzigingen die invloed hadden op de regio Valencia: de opname in 1836 van Villena en Sax in de provincie Alicante, komend van Albacete en Murcia, waarna ook Requena- Utiel aan Valencia, vanaf Cuenca, in 1851 wordt toegevoegd. De Comunidad Valencia kwam tot stand via de formele vereniging van de drie provincies van waaruit het Koninkrijk Valencia bestond.

Provincies van de Comunitat Valenciana

​

Provincie		Bevolking	Oppervlakte km²	Aantal gemeenten	Arrondissementen
	Castellón	585.590	6.632	135	5
	Valencia	2.591.875	10.763	266	19
	Alicante	1.881.762	5.816	141	13
Bron: Instituto Valenciano de Estadistica (2021)

Comarcas (gewesten)

De regionale structuur wordt omschreven in de statuten van de autonomie, maar er is geen wet om de comarcas af te bakenen. Er is een rapport met een voorstel met als titel “Voorstel voor goedkeuren van territoriale grenzen”, in 1987 gepubliceerd in een boek door het Consejeria de Administraciones Públicas (Deelregering van Openbaar Bestuur) waarin de drie categorieën van territoriale afbakeningen worden voorgesteld. Zo zou de eerste categorie de gemeente (municipio) zijn, de tweede, het gewest (la Comarca), en ten derde, de provincie (Provincia). In dit voorstel wordt er geen definitie gegeven van het gewest, noch van de competenties noch van de juridische entiteit van het gewestelijk niveau.

Hoewel het streeksgewijs indelen een traditionele structurele vorm van Valencia was, is de verdeling van de landstreken van het voornoemde voorstel modern. Het is het resultaat van een intense en controversiële discussie die begin jaren ’60 werd gevoerd. Op deze wijze is Valencia onderverdeeld in de 34 volgende landstreken.

Comarcas van de Comunitat Valenciana

Comarcas	Provincie	Inw. (2020)	Opp. (km²)	Inw. km²	Kaart
Alcalatén Alto Maestrazgo Alto Mijares Alto Palancia Alto Vinalopó Bajo Maestrazgo Bajo Vinalopó Campo de Alicante Campo de Morvedre Campo de Turia Canal de Navarrés Condado de Cocentaina La Costera Huerta Norte Huerta Oeste Huerta Sur Hoya de Alcoy Hoya de Buñol Marina Alta Marina Baja Plana Alta Plana Baja La Plana de Utiel-Reguena Los Puertos de Morella Ribera Alta Ribera Baja Rincón deAdemuz Safor Los Serranos Valencia Valle de Albaida Valle de Cofrentes Vega Baja del Segura Vinalopó Medio	Castellón Castellón Castellón Castellón Alicante Castellón Alicante Alicante Valencia Valencia Valencia Alicante Valencia Valencia Valencia Valencia Alicante Valencia Alicante Alicante Castellón Castellón Valencia Castellón Valencia Valencia Valencia Valencia Valencia Valencia Valencia Valencia Alicante Alicante	15.613 4.425 3.857 23.966 52.604 82.437 297.604 491.772 91.662 168.624 15.687 28.096 71.522 228.424 354.334 178.118 109.193 42.598 175.156 188.623 256.455 192.495 37.753 4.357 220.366 79.869 2.266 171.903 16.159 789.744 87.349 9.835 355.257 171.069	603 662,9 667,4 964,9 645 1.221,4 489,2 673,57 271.1 814,9 709,3 376,4 528,1 140,4 187,3 165,7 539,7 817,3 759,3 578,8 957,3 605,2 1.725,9 903,9 1011,5 280,36 370,10 429,6 1400,1 134,6 721,6 1.141,2 957,3 768,6	24,07 6,68 5,78 24,83 81,59 6,75 608,87 723,16 338,11 198,04 22,12 74,64 135,43 1626,95 1855,76 1025,02 202,34 52,12 230,68 315,49 267,01 318,07 21,84 4,37 217,86 288,53 6,12 400,15 11,89 5850,78 120,95 8,62 371,10 214,21

Municipios

De municipios zijn de territoriale bases van Valencia. Er zijn 542 municipios, van welke er 135 in de provincie Castellón liggen, 266 in Valencia en 141 van Alicante. Het zijn entiteiten met een volledige rechtspersoonlijkheid, dus hebben ze volledige autonomie in het beheer van haar belangen. Hun overheid en besturen corresponderen met de gemeentes, waardoor het samenwerkingsverband betere prestaties konden leveren of efficiënter beheer mogelijk maakte. De belangrijkste competenties die de gemeenten hebben staan in relatie met ruimtelijke ordening, gemeentelijke sociale diensten, de watervoorziening, de afvalinzameling en verwerking, het bevorderen van het toerisme, cultuur en sport etc.

De 20 grootste gemeenten van de Comunitat Valenciana

Valencia	Plaatsnaam	inw.		Plaatsnaam	inw.	Castellóñ
	Valencia Alicante Elche Castellón Torrente Torrevieja Orihuela Gandia Paterna Benidorm	789.744 337.304 234.205 172.589 84.025 82.842 78.940 75.970 71.361 69.118		Sagunto Alcoy San Vicente del Raspeig Elda Villarreal Alcira Mislata Denia Burjasot Onteniente	67.043 59.128 58.912 52.551 51.130 44.865 44.320 42.953 38.712 35.946
Alicante						Torrente
Elche						Torrevieja
bron: INE 2021

Kleinere lokale overheden

In Valencia heb je ook minder grote gemeenten de zogenaamde ‘entidades locales menores‘. Deze entiteiten zijn geografisch gescheiden bevolkingscentra van de gemeenten waartoe zij behoren en hebben vaak bijzondere eigenschappen.  Elk van deze kleine gemeenschappen in Valencia heeft zijn eigen lokale overheid en geniet volledig rechtsbevoegdheid voor de uitoefening van zijn bevoegdheden. Momenteel zijn er zeven kleinere lokale overheden, 3 in de provincie Valencia en nog eens drie in de provincie Alicante en één in de provincie Castellón.

Cultuur

---

Wetenschap en technologie

De publieke sector van de Comunidad Valenciana is verantwoordelijk voor Onderzoek, Ontwikkeling en Innovatie, door middel van het Instituto Valenciano de Competitividad Empresarial (IVACE), een entiteit toegewezen aan het Ministerie van Economie, Industrie en Toerisme en Werkgelegenheid van de Generalidad Valenciana die tot doel heeft het beheren van het industriebeleid van de Generaldad Valenciana en zakelijke ondersteuning voor innovatie, ondernemersschap, internationalisering en het aantrekken van investeringen en het bevorderen van technologische centra, industriéle veiligheid, en het beheer van het energiebeleid van de Generalidad.

Kunst

Valenciaanse schilders die bekendheid verwierven in de geschiedenis zijn: Juan de Juanes, Jose Ribera, Francisco Ribalta of Joaquín Sorolla.

Kunstmusea en belangrijke kunstgalerijen meest relevant in de Comunidad Valenciana zijn het Instituto Valenciano de Arte Moderno, het Museo Valenciano de la Illusración y la Modernidad, het Museo de Bellas Artes de Valencia, allen uit Valencia, het Museo de bellas Artes de Castellón en het Museo Popular de Arte Contemporáneo, beide in Castellón, het Museo de La Asegurada en het Museo de Bellas Artes Gravina, in Alicante, maar ook het opmerkelijke Museo Nacional de Cerámica y de las Artes Suntuarias González Martí in Valencia.

De hoofdstad was, na Barcelona en met voorsprong op Madrid, dus tweede in de productie van stripverhalen (historietas) van Spanje. Onder de auteurs, bekend als de Valenciaanse school of de Mediterrane Lijn, van de eerste generatie zijn, Karpa, Palop, José Sanchis Grau en de nieuwe generatie, Mique Beltran, Ana Juan, Javier Mariscal, Micharmut, Sento en Daniel Torres. Zij hebben allen een aantal institutionele hommages, zoals de tentoonstelling “Valencia Comic” en op individuele titel, specifieke aan Miguel Calatayud of Daniel Torres en de gouden medaille Van Valenciaanse Culturele Verdiensten voor Karpa voor zijn gehele oeuvre als cartoonist.

Muziek

De Valenciaanse muziekbandjes hebben een grote traditie, in bijna elke stad of dorp is er tenminste één muzikale groep. Veel van deze groepen hebben een internationaal erkende prestigieuze, muzikale kwaliteit en vele van de muzikanten in deze groepen zijn zeer muzikaal. Hun deelname aan de viering van verschillende locaties, zoals Las Fallas of Moros y Christianos (Moren en Christenen) met zijn typische Moorse marsen, geven deze typische Valenciaanse feesten met hun muziek juist dat wat het zo apart maakt.

Een Valenciaanse componist met universele bekendheid, die de tuinen van Aranjuez wereldberoemd maakte, was Joaquin Rodrigo. Hoewel het inmiddels grotendeels vergeten is, werd hij zeer gewaardeerd en bekend door zijn 18e eeuwse muzikale tijdgenoten als Vicente Martín y Soler. Bij kenners van de  Valenciaanse muziek is ook heel bekend, José Serrano Simeon, de componist van operettes (bijvoorbeeld, La canción de olvido o La dolorosa) en de hymn van Valencia.

Hoewel zijn werk tegenwoordig door vele beschouwd wordt als niet passend in zijn tijd, en hoewel hij valselijk wordt beschuldigd van Francoïstische sympathieën, was Concha Piquer een van de volgende die deel nam, samen met een aantal dichters van de generaties van ’27, in een avant-gardistisch revitalisering van de folklore, hij dacht daar de geest van de culturele wedergeboorte in de populaire zin te vinden.

Werelderfgoed (patrimonio de la Humanidad)

In de Comunidad Valenciana, biedt men bescherming aan het culturele en natuurlijke goed van Unesco, beter bekend als Werelderfgoed dat gecatalogiseerd is als verschillende werken en elementen die te vinden zijn in de Gemeenschap, zo vindt men er ook enkele elementen die door Unesco als Cultureel Erfgoed worden aangemerkt.

De Zijdebeurs

La Longa de la Seda is gebouwd tussen 1482 en 1533, deze groep gebouwen werd oorspronkelijk gebruikt voor de handel in zijde, daarna is het voor verschillende financiële doeleinden gebruikt. Het is een flamboyant Gotisch meesterwerk, de beurs met haar grandioze Sala de Contratación illustreert de macht en rijkdom van een grote mediterrane handelsstad in de 15ᵉ en 16ᵉ eeuw.

De rotstekeningen van het Middellandse Zeegebied van het Iberisch Schiereiland

(Arte rupestre del arco mediterráneo de la Península Ibérica)

Langs de Middellandse kust in de Comunidad Valenciana ligt een strook met rotstekeningen uit de prehistorie. De tekeningen zijn belangrijk omdat ze een levendige vorm, en cruciale fase in de ontwikkeling van de mens te zien geven door middel van schilderingen die door hun stijl en thema uniek in hun soort zijn.

De Palmtuinen van Elche

Het landschap vormde de bossen van Elche. Het complexe irrigatiesysteem construeerde men in de 8ᵉ eeuw n. Chr. toen het grootste deel van het Iberisch Schiereiland nog onder heerschappij van de Islam viel. Er zijn echter goede redenen om te denken dat haar oorsprong ouder is en verder terug gaat naar een tijd waarin de Feniciërs het aflegde tegenover de Romeinen. De Palmtuinen van Elche is een oase, een agrarische productiesysteem op een dorre grond een voorbeeld van Arabische landbouwtechniek in Europa. De dadelpalmcultuur in Elche werd al beoefend sinds de 5ᵉ eeuw v. Chr.

Het mysterie van Elche

Het mysterie van Elche is een heilig muzikaal drama over de dood, de aanname en kroning van de Maagd. Het wordt zonder onderbreking uitgevoerd sinds de 15ᵉ eeuw in de basiliek van Santa Maria en in de straten van de oude stad Elche, in de regio Valencia. Het is een levende getuigenis van het middeleeuwse Europees religieuze theater en de toewijding aan de Maagd.
Dit theater, geheel gezongen, bestaat uit twee aktes die worden opgevoerd op 14 en 15 augustus. Het beschrijft de dood en de kroning van de Maagd door een reeks van scènes en schilderijen: de dood van Maria, de nachtelijke optocht gevolgd door honderden deelnemers met kaarsen, de ochtend processie, een rouwstoet in de middag door de straten van Elche, de enscenering van de begrafenis, de aanname en de kroning in de basiliek. De tekst is in het Valenciaans maar bevat ook sommige Latijnse stukken. De scène wordt verdeeld in twee niveaus: de horizontale “aardse”; en de verticale “hemelse”, karakteriseert het middeleeuws theater. Een oude luchtmachine maakt de speciale effecten.

Watertribunaal van de vlakte van Valencia

(Tribunal de las Aguas de la Vega de Valencia)

Dit is een gebruikelijke rechtbank voor irrigatie problemen, verantwoordelijk voor het oplossen van de conflicten over het irrigatiewater voor de boeren in de irrigatie gemeenschappen ((Comunidades de Regantes) het zijn publieke overheidsbedrijven, aan gesloten bij stroomgebiedorganisaties (organismos de cuenca) die verantwoordelijk zijn voor de organisatie van de gezamenlijke exploitatie van het overheidsoppervlaktewater en het grondwater dat dient voor algemeen gebruik) van de irrigatiekanalen die deel uitmaken van de Vega de Valencia, met uitzondering van Acequia Real de Moncada. De oorsprong is geheel onbekend, maar waarschijnlijk is het een ontwikkeling, op basis van eerdere Andalusische tradities, hoewel sommige historici zoals José Vicente Gómez Bayarri de oorsprong hiervoor zelfs terugbrengt tot de Romeinen.

Het feest van Onze Lieve Vrouwe van Gezondheid in Algemesí

(Las Fiestas de Nuestra Señora de la Salud de Algemesí)

La Fiesta de Nuestra Señora de Salud wordt elk jaar op 7 en 8 september gehouden. Aan deze theatrale voorstellingen, concerten en dansspektakels nemen ongeveer 1400 mensen deel. Ze worden georganiseerd door de vier historische wijken van de stad: Valencia, La Muntanya, Santa Bárbara en La Capella. De processie begint bij de Basílica Menos de San Jaime tot de Capella de la Troballa. De basis voor de continuïteit van dit festival is de participatie van de bevolking uit de verschillende wijken. Alle jurken, sieraden en accessoires voor het festijn worden met de hand gemaakt en de traditionele muziek wordt doorgegeven van generatie op generatie.

Volkscultuur

Beschermheilige

Voor de katholieke , is de patroonheilige (el santo patrono of simpelweg, patrono) een heilige die speciale affiniteit heeft met de gemeenschap of een speciale groep mensen. Zo is ook de Comunidad Valenciana één van de zeven autonome gemeenschappen die een beschermheilige heeft, hier roept men de Heilige Maagd van de Hulpeloze aan (la Virgen de los Desamparados), die op haar beurt niet allen de beschermheilige is van de stad Valencia maar ook van  vele andere gemeenten van de comunidad. De patrones van Valencia wordt afgebeeld met een lelie in de ene hand en het kindje Jezus in de andere arm, dit kindje Jezus heeft het kruis al in zijn hand. Het beeld kenmerkt zich door de licht voorover gebogen stand; daarom wordt zij net als de klokkenluidster (La Jorobadita de Castellano, (La Geperudeta)) geliefkoosd.

De mannelijke beschermheilige van de Comunidad Valenciana is San Vicente Ferrer, een Valenciaanse Dominicaan, wonderdoener, prediker, filosoof en logicus, heilig verklaard door Calixto III in de 15ᵉ eeuw. San Vicente Ferrer preekte voor Europa in Valencia, waarin hij de Castilianen, net als de Fransen, de Basken en het Italiaanse Piemonte en Lombardije betrok. Hij stierf in de Franse stad Vannes 1419, hij liet voordat hij stierf een boodschap na voor de Valencianen, dat je kan zien als zijn testament. In de boodschap staat te lezen:

“Mijn arme land! Ik kan helaas mijn beenderen niet ten ruste leggen in uw schoot, maar zeg tegen deze burgers dat ik stierf terwijl ik mij wijde aan mijn roeping, ik beloof hen constant bij te blijven staan, en dat mijn voortdurende gebeden in de hemel voor hen zijn, en dat ik nooit vergeten zal worden”. “In al hun lijden, in al hun tegenslagen, in al hun verdriet, troost ik hen, en zal voor hen bemiddelen. Dat behouden en praktiseren de leringen die ik gaf, en dat ze altijd onwrikbaar zullen zijn in hun geloof zoals ik predikte, en dat zij nooit hun geloof zullen verloochenen waarvan altijd aanwijzingen gegeven worden”. “Hoewel ik niet meer in deze wereld leef, ik zal altijd de zoon van Valencia zijn. Dat ze rustig leven, want aan mijn bescherming zal het nooit ontbreken. Vertel mijn geliefde broeders dat mijn sterven hen zegent en ik mijn laatste adem aan hen wijd”.

Belangrijke festivals

In de Comunidad Valeciana zijn er vele festivals in de verschillende gemeenten, we noemen hier de meest belangrijke:

• • • • Het hele jaar door zijn er zowel Moorse – als Christelijke feesten in Alcoy, in de vallei van Albaida, in el Alto, Medio en Bajo Vinalopó (Villena Sax, Elda, Petrel), in la Marina Baja, in el Condado de Cocentaina, in la Vega Baja (Orihuela), in Huerta Sur, in Líria, etc.
      • Ook populair zijn de feesten van de stieren in de straat (op z’n Valenciaans heet dat, bous al carrer), waarbij de stier de attractie is, vooral in de dorpen in het binnenland, waarvan de meest bekende ‘el torico de la cuerda’ in Chiva, ‘El Bou a la Vila’ in Onteniente, de feesten van Segorbe, of ‘los bous a la mar‘, in Denia. Deze feesten zijn gericht op het loslaten van stieren en vaarzen door afgezette straten in het centrum van de steden of dorpen. Het vee wordt opgejaagd door de jongeren door de straten, deze lopen veelal voor de stieren uit. Ook kenmerkend is de stier met het vuur ( el toro embolado) wat neerkomt op het plaatsen van metalen korven met vuur op de hoorns van de stier. Deze stierengevechten trekken veel publiek uit de nabij gelegen steden en dorpen, het is er dan ook erg druk.

      • 

        
        Tussen eind februari en begin maart vindt het Carnaval van Vinaroz plaats, in de provincie Castellón. Momenteel is het een feest van regionaal toeristisch belang (Fiesta de Interés Turistico autonómico) maar men streeft er naar dat het een feest van nationaal toeristisch belang wordt (Fiesta de Interés Turístico Nacional).
      • Eind februari of begin maart (op de derde zondag van de vasten) worden de Feesten van Magdelena, Castellón de la Plana gehouden.
      • In de eerste week van februari viert men in Orihuela het middeleeuwse marktfeest, dit is het grootste van Europa in zijn soort. Het beslaat de hele oude stad, dat tot artistiek-historisch en monumentaal gebied verklaard werd.
      • Van 15 tot 19 maart viert men de stad Valencia ‘Las Fallas‘ ter ere van San José. Het is het grootste feest van de stad Valencia, maar wordt ook in andere steden van de Comunidad gevierd. Het is een Moors, christelijk feest dat men samen viert.

      • 

        
        In het voorjaar wordt in de gehele gemeenschap het Paasfeest gevierd, de meest belangrijke steden voor deze viering zijn Orihuela, Alicante, Elche en maritieme steden als Valencia, Gandia, Alcira, Xativa, Sagunto, Benetúser, Crevillente etc. Deze feesten heeft men tot Internationaal Toeristisch Belang, nationaal, regionaal of provinciaal benoemd.
      • In april worden er festiviteiten in verschillende dorpen gehouden ter ere van San Vicente Ferrer, de patroonheilige van de gemeenschap.
      • In juni ontsteekt men grootse vreugdevuren ter ere van San Juan (Las Hogueras de San Juan) waarbij dat van Alicante 20 – 24 juni het meest belangrijke is.
      • Op 14 augustus viert men het Mysterie van Elche (el Misterio de Elche), de dag van de Hemelvaart van de Maagd.
      • De laatste woensdag van augustus viert men het Internationale festival van de Gemeenschap, het populaire Tomatina de Buñol. Zoek het maar eens op op You Tube!
      • Aan het eind van augustus vinden de festiviteiten rond de beschermheilige van la Cordà te Paterna plaats.
      • Het Feest van de druivenplukkers (Fiesta de la Vendimia) in Requena en Utiel wordt gevierd op het eind van augustus begin september.
      • Een belangrijk feest aan het begin van september is het feest van Onze Lieve Vrouwe van de Gezondheid (de Nuestra Señora de la Salud) te Algemesí. Met traditionele dansen als de Muixeranga, de Torneadores of de Bolero. ook viert men er de week van de stieren (een zeer grove vertaling van, la Semana Tuarina) in een zeer speciale houten arena.
      • In de laatste twee weken van september worden er in de Valenciaanse stad Liria festiviteiten gehouden te ere van de beschermheilige San Miguel Arcángel, met beurzen, middeleeuwse markten, populaire diners, en diverse religieuze evenementen, die eindigen met de processie op de dag van de heilige, 29 september.
      • In oktober vindt de Fair en het festival van Gandia plaats, waar van oudsher bekend, ‘su comienzo el tío de la porra’ (het begin van de heer (de oom) van de club). U kunt daar genieten van een middeleeuwse markt, met voorstellingen van de familie Borgia, geniet van de gerechten op het plein “van de Mosselen”, artistieke prestaties op amateursniveau verspreid over het historische centrum en de oude handelsbeurs.
      • Elke 9ᵉ oktober is het de dag van de Comunidad Valenciana en van San Dionisio. Dit wordt gevierd in de stad Valencia en zijn omgeving. De Mocadorá wordt door Moren en christenen gevierd ter ere van de beschermheilige San Francisco de Asis. De Mocadorá is Valenciaans voor ‘la Pañuelada’ (de letterlijke Spaanse vertaling). Het houdt in dat de mannen een zakdoek gevuld marsepein in verschillende kleuren (voorstellend groente en fruit van de Huerta van Valencia) geven aan de vrouwen. Een oude traditie die is begonnen met de binnenkomst van Jaime I el Conquistador in Valencia.
      • In november is belangrijk de Feria de Todos los Santos (markt van aller heiligen) van Cocentaina, in de buurt van Alicante. Het is een van de belangrijkste beurzen van van de Comunidad Valenciana, waarvan de oorsprong teruggaat tot in 1346.
      • En op elke 28ᵉ december viert men het Fiesta dels enfarinats (Enharinados), in de provincie Alicante in Ibi (comarca van Hoya de Castalla) Het is een veldslag met eieren, voetzoekers (vuurwerk) en meel tussen twee satirische partijen die worstelen om symbolisch politieke macht van de stad).

Een karakteristiek kenmerk van alle festiviteiten tot in de verste uithoeken van de comunidad, is het uitgebriede gebruik van buskruit (vuurwerk) bij zowel feestdagen als evenementen van allerlei soorten. Dopen, huwelijk motorraces etc. 

Stierengevechten

We gaan er hier niet omheen draaien stierengevechten horen bij Spanje, net als Sinterklaas bij Nederland. In de traditie van Valencia worden er verschillende soorten stierengevechten gehouden zoals Bous al Carrer, een typisch zeer populair stierengevecht, beoefend in de straten van vele dorpen in de regio Valencia. Het is met name bewaart gebleven in de comarcas van la Marina Alta, el Alto Mijares, el Alto Palancia, el Bajo y Alto Maestrazgo, la Huerta Norte, el Campo del Turia, el Campo de Murviedro, la Plana Alta y Baja.

Terwijl de typische stierengevechten zich ontwikkelde in de arena, die zijn verdeeld per catagorie. ‘La plaza valenciana’, van de eerste catagorie is het Plaza de toros van Valencia, maar er zijn ook andere belangrijke plaatsen zoals Castellón, Alicante, Jávita, Vinaroz, Requena, Villena, of net als de elk jaar weer opnieuw opgebouwde houten arena van Algemesí.

Een ander belangrijk stierenvechters evenement is ‘het binnenhalen van de stieren en paarden’ in Segorbe (ook verklaard tot Fiesta de Interés Turístico Internacional). Dit evenement wordt gehouden in de stierenvechters week (week van de 2ᵉ zaterdag in september) van Segorbe.

Route 99

In Amerika heb je de Route 66 een 4000 km, een mythe van het meest onbekende binnenland van Amerika.
In Valencia hebben ze de Route 99, een route die u naar de meest onbekende en onbevolkte gebieden van deze comunidad brengt. Een route van Famorca tot Herbés, meer dan 300 km, die vierentwintig Valenciaanse dorpen met minder dan honderd inwoners verbindt. U kunt de route volgen met een soort paspoort dat u, in de stijl van Camino de Santiago, in elk van de gemeentes kunt laten afstempelen.

Gastronomie

---

De Valenciaanse keuken is een keuken met veel verscheidenheid, hoewel haar meer internationale gerechten rijstschotels zijn waarvan paella de bekendste is. De rijst (en haar varieteit ‘Bomba’, een speciale Valenciaanse rijstsoort) is een basisingrediënt van vele typische gerechten zoals: arroz al Horno, arroz a Banda, arroz a la Pedrera, arroz negro, arroz con costra, arroz caldoso. Ook Fideuá, en de puchero (stoofpot) en de coca de pimiento y tomate zijn typische streekgerechten.

Het Valenciaanse mediterrane klimaat is ideaal voor de teelt van citrusvruchten en groenten, zeer belangrijk voor de teelt van sinaasappels een typische vrucht van de Valenciaanse landbouw.

De valenciaanse keuken is ook bekend om zijn patisserie, die zijn oorsprong vindt in de arabische periode. Sommige van deze Valenciaanse zoetigheden zijn momenteel internationaal beroemde gerechtjes, terwijl andere belangrijke elementen zijn van de lokale feestelijke vieringen.

Jijona (Alicante) en Casinos (Valencia) zijn de plaatsen waar men de traditionele turrón (noga, maar dan op andere wijze zoals wij noga kennen) produceert en consumeert tijdens de kerstdagen. Tegenwoordig wordt deze lekkernij in geheel Spanje en Spaanstalige landen in de wereld genuttigd. Momenteel worden er ook andere kerstsnoepjes geproduceert, zoals polvorones en marzapanes (marsepein).

In Játiva, maakt men het beroemde Arnadí, een beroemd nagerecht van Pompoen. In de Vallei van Albaida maakt men de typische fogasas en monas, waarvan de bekendste die van Alberic en soms ook die van Panquemados zijn. In Orihuela en omgeving vindt men de almojábenas, en in Casinos (Valencia) en Alcoy (Alicante) de peladilles (gesuikerde amandelen). En in Villajoyosa heeft men een belangrijke traditie met chocolade.

Wat de drankjes betreft vinden we er het verfrissende drankje ‘horchata de chufa‘, een drankje van water, suiker, aardnoten (dit zijn kleine knolletjes, gevormde knopen uit de wortels van de zegge) met smaakverbeteraars als kaneel en citroenschil. Een typisch Valenciaans drankje dat zijn oorsprong vindt in Alboraya en dat vaak gedronken wordt in combinatie met fartons (een zoet langwerpig broodje). Ook produceert men hier het traditionele koffie likeurtje (typisch voor Alcoy), la mistela (zoete wijn, uit Marina Baja en la Hoya de Buñol), en de herbero (kruidenlikeur uit de Sierra de Mariola). En niet te vergeten de traditionele cocktail genaamd Agua de Valencia op basis van cava of champagne gemixt met jus d’orange, wodka en gin.

Traditionele Sporten

---

De lokale sport bij uitstek is het ‘juego de la pelota valenciana‘, waarvan men een Valenciaanse selectie heeft die internationale wedstrijden speelt. De sport wordt op acht verschillende wijze gespeelt, hetzij op straat of, zoals het hoort, op een ‘trinquete’. Kenmerkend is het dat tijdens de wedstrijden de spellers tussen het publiek staan te spelen, en in één of twee marxadors strijden het rode en het blauwe team om het hardst. Blauw en rood zijn de enige kleuren die door de pilotaires (de spelers) gebruikt worden. Het belang van deze sport is zodanig dat deze door een aantal openbare scholen werd opgenomen als educatief materiaal en dat er een trinquete (speelveld) in zijn sportfaciliteiten is opgenomen.

El tiro y arrastre is ook een traditionele sport van de Comunidad Valenciana. Het is een soort paardenrace, de dieren trekken een kar volgeladen met zandzakken (waarschijnlijk is daar het bij ons zo bekende trekker trek van afgeleid). De oorsprong van deze race gaat terug naar de jaren 1940 als een discipline voortkomend uit het boerenbedrijf. Tegenwoordig, doordat men geen trekdieren gebruikt in het boerenbedrijf is dit een dure sport geworden. De animo voor deze sport is daardoor sterk gedaald, ook de verenigingen die deze tak van sport organiseerde hebben het moeilijk zij proberen zich staande te houden met het werven van fondsen en door sponsoring, maar dit wordt steeds moeilijker.

Eén van de meest bekende traditionele sporten is de duivensport, waarmee men rond de jaren 1920 echt begon dit als ‘sport’ te beoefenen, het verspreidde zich over de gehele regio. Het heeft zelfs tot een eigen duivenras geleid, de buchón valenciano.

Demografie

---

De comunidad Valencia is, met iets meer dan 5 miljoen inwoners, de vierde autonome gemeenschap van Spanje, en vertegenwoordigd daarmee 11% van de nationale bevolking. Deze bevolking is zeer onregelmatig verdeeld. Deze concentreert zich hoofdzakelijk in de kuststreek met een gemiddelde bevolkingsdichtheid van 215 inw./km². Sinds de jaren ’60 groeit de bevolking sterk; 14,8% van de bevolking is van vreemde nationaliteit.

De Valenciaanse bevolking concentreert zich traditioneel in de steden en op de landbouwgronden langs de grotere rivieren (Júgar, Turia, Segura en Vinalopó), maar ook de belangrijke havensteden, dat voorheen vaak vissershavens waren. Ook belangrijke commerciëel actieve gebieden zijn in trek. De meest belangrijke meer oude steden zijn Sagunta en Denia. Belangrijke steden doorheen de geschiedenis zijn, Valencia, Alicante, Játiva, Orihuela, Villena, Elche, Gandia of Villarreal en meer recentelijk zijn steden als Alcira en Castellón de la Plana.

Het zijn de traditionele distributiekanalen, ontstaan door de geografische kenmerken van Valencia en de mogelijkheid van geïrrigeerde landbouw, dat momenteel, de bevolkingsdichtheid in het centrale deel van de regio en het zuiden hoger is dan die in binnenland en het noordelijke deel van de regio. Wat de demografie ook beïnvloed (en misschien de uitzondering is op de genoemde verdeling) zijn de grote industriële activiteiten of de producten afgeleid van de landbouw, waardoor steden die niet aan de kust lagen, gedurende de 20ᵉ eeuw, als Alcoy, Onteniente, Elda, Petrel, Villena en Vall de Uxó, ook belangrijk.

De laatste jaren is de bevolking van grote steden sterk toegenomen, dat grote metropolen vormden, hoewel er ook in de kuststreken een hoge concentraties van bevolking plaatsvond, zoals in het geval van Benidorm, Gandia, Calpe en Torrevieja dat ook in de zomer nog eens extra toeneemt, voornamelijk als gevolg van de migratie uit het toerisme.

Grootstedelijke gebieden

Op bases van het aantal inwoners zijn er eigenlijk maar drie grote stedelijke gebieden in Valencia.

Zo is de hoofdstad Valencia de belangrijkste metropool, welke gelegen is in het centrale deel van de Golf van Valencia. Het is de derde agglomeratie van de bevolking van Spanje met een totaal van 1.775.000 inwoners. De metropool Alicante-Elche heeft 758.000 inwoners en is qua bevolkingsaantal het achtste grootstedelijk gebied van Spanje. Het is een samengaan van twee stedelijke gebieden, Alicante met 469.000 inwoners en Elche-Crevillente met 289.000 inwoners. Zo wordt het grootstedelijk gebied van Castellón de la Plana gevormd door de gemeenten Castellón de la Plana, Almazora, Villarreal, Benicasim, Borriol en Burriana. Hier wonen in totaal 310.000 mensen op een oppervlak van 340 km² met Castellón de la Plana als zenuwcentrum en meest dichtbevolkte gemeente in het grootstedelijk gebied.

Er is nog een ander grootstedelijk gebied  dat samenvalt met Murcia-Orihuela, naast het stedelijk gebied van Orihuela. Het wordt gerekend tot de grootstedelijke agglomeraties als Murcia, Molina de Segura en Alcantarilla. Dit grootstedelijk gebied, verdeeld over twee regio’s, heeft een totale bevolking van 778.000 inwoners in een gebied van 1787 km² dat betekend een dichtheid van 445 inw/km² waarmee het op de zevende plaats van Spanje staat.

Immigratie

In Valencia heeft 14,8% van de bevolking een buitenlandse nationaliteit, terwijl in de rest Spanje dit percentage ligt op 10,7 %. Valencia is na de Balearen de tweede regio van het land met het hoogste percentage immigranten. Alicante is de Spaanse provincie met het hoogste percentage buitenlanders, 20,6% van de totalebevolking, de provincie Castellón staat met 15,4% op de vierde plaatsen Valencia op de veertiende met 10,1%.

In de eerste en tweede kustlijn van de provincie Alicante heeft een groot aantal Noord Europese bewoners (voornamelijk Britse, gevolgd door de Duitsers, dan de Nederlandse, Belgische en Scandinavische). Op verschillende plaatsen in dit gebied vindt je meer buitenlanders dan Spanjaarden. In de provincie Castellón vindt men tegenwoordig één van de belangrijkste Roemeense gemeenschappen van Spanje. Met betrekking tot de herkomst van de immigranten, 59,4% van de buitenlanders afkomstig uit een Europees land, 24,7 % uit een Latijns Amerikaans land, 12,2% uit Afrika (voornamelijk Maghreb) en 3,3% uit Azië (voornamelijk China).

Talen

In Valencia spreekt de bevolking twee gangbare talen: het Valenciaans (waarvan andere regio´s in Spanje zeggen dat het Catalaans is) en het Castiliaans dat ook volgens de statuten van de autonomie de officiële taal is. Valenciaans wordt beschouwd als de eigen taal, hoewel Castiliaans de taal is die het meest gebruikt wordt door de bevolking en de media, maar beide hebben een uitgebreide literaire en culturele traditie.

Het Castiliaans wordt hoofdzakelijk in een strook van het centrale binnenland, in het westen en in een exclave aan de zuidkant gesproken, het beslaat 25% van het grondgebied en 13% van de bevolking. In dit gebied gebruikt men ook een variant op twee dialecten, het Churra en het Murciaans. Er wordt in dit gebied bijna geen Valenciaans gesproken.

Het gebied waar Valenciaans gesproken wordt concentreert zich aan de kust en de aangrenzende comarcas, het bevat 75% van het grondgebied en 87% van de bevolking woont hier. Uit een onderzoek van 2005 bleek, dat 36,4% van de bevolking beweert het in huiselijke kring te gebruiken en dat 54,5% de voorkeur geeft aan het gebruik van Castiliaans. Het Valenciaans wordt het meest gebruikt in gebieden met een lage bevolkingsdichtheid, terwijl het Castiliaans het meest in de grote stedelijke gebieden wordt gesproken. Het Castiliaans dat hier wordt gesproken, wordt wel aangevuld met enkele fonetische invloeden uit het Valenciaans.

Talenkennis

Uit gegevens van een enquête uit 2010, over het gebruik van het Valenciaans, blijkt dat 68,8% van de regionale bevolking het Valenciaans goed te begrijpen, 48,5% het goed kan spreken en 26,4% het ook goed kan schrijven. Het moge duidelijk zijn dat er grote verschillen zijn in de verschillende taalzones.

Met betrekking tot het gebruik van het Valenciaans, op basis van gegevens uit hetzelfde onderzoek, blijkt dat één derde van de bevolking altijd het Valenciaans gebruikt of in ieders geval meer dan het Castiliaans. Waarbij het gebied rond Alcoy-Gandia het hoogst scoort (bijna 60%), terwijl in de provincie Alicante en het grootstedelijk gebied van Valencia slechts 20% van de bevolking Valenciaans spreekt.

Het geloof

Het artikel 16.3 van de Spaanse grondwet van 1978 bepaald dat het land een seculiere staat is: “Ninguna confesión tendra carácter estatal” (Geen enkele religie zal de aard van de staat beïnvloeden). Het staat echter wel garant voor de vrijheid van religie voor individuen en zorgt voor samenwerking tussen de overheid en de verschillende religies.

Het katholicisme is de overheersende religie in deze regio. De Katholieke Kerk is als enige specifiek vernoemd in de grondwet in hetzelfde artikel 16.3: “…en onderhoud passende samenwerkende betrekkingen met de Katholieke Kerk en andere gezindten”. Het “Centro de Investigaciones Sociológicas“, deed in 2012 onderzoek naar de geloofsbelijdenis van de inwoners van de regio Valencia, waaruit bleek dat 75% van hen zich beschouwden als katholiek, 8,9% atheïsten of ongelovig was, 12,4% geen lid was van enige religie, en 2,7% een ander geloof had of niet konden worden toegeschreven. Het percentage praktiserende ligt veel lager. Volgens het onderzoek gaat 59,5% van de katholieken of andere gelovigen nooit of bijna nooit naar de kerk, 19,1% zegt meerdere malen per jaar naar de kerk te gaan en 9,5% zegt dat deelnemen aan de zon- en feestdagen van hun geloof, waarvan 9,5% zegt dat ze één keer per maand en 1,5% enkele malen per week gaat.

In de Comunidad Valenciana zijn er ongeveer 1050 katholieke parochies. Maar er zijn ook religieuze minderheden zoals de Evangelisten met 262 gebedshuizen: Moslims met een 162 moskeeën, de Jehovah’s Getuigen hebben 81 koninkrijkshuizen. Verder zijn er nog een aantal andere religies die een kleine minderheid vormen maar die toch allen hun eigen plaatsen voor erediensten hebben.

---

Naar boven