Torrijas
Het spijt me te moeten vertellen dat de Spaanse wentelteef heel veel lekkerder is dan de Hollandse.
Torrijas, spreekje uit als torrigas (de j is in het Spaans een zachte g). Het lijkt een heel simpel gerecht, maar dat is slechts schijn. Een goede torrija vraagt om aandacht! Het is een gerecht dat in de week van Semana Santa (Paasweek) wordt gegeten. Maar in de rest van het jaar smaakt het net zo goed, hoor.
Geschiedenis
De eerste bekende verwijzing naar een soortgelijk product is te vinden in het werk van Apicius, die Latijnse recepten uit de 4e of 5e eeuw samenstelde. In het receptenboek vermeldt hij dat het sneetje brood in melk moet worden gedoopt, maar hij vermeldt het ei niet en geeft het geen speciale naam: hij noemt het gewoon aliter dulcia (een ander zoet gerecht).
In melk gedoopt en gezoet brood was in middeleeuws Europa wijd en zijd bekend onder de namen suppe dorate, soupys yn dorye, tostées dorées of pain perdu in Frankrijk, wat in het Verenigd Koninkrijk payn purdyeu (verloren brood) opleverde. Maestro Martino da Como (Italiaanse gastronoom) schreef in een van zijn recepten. Dit sappige brood werd geserveerd bij wild en ander vlees. Het woord soep of suppe in de geciteerde namen verwijst naar het gedompeld zijn in een vloeistof, een “sopa” (stuk brood gedoopt in melk, soep).
Reeds in de 14e eeuw werd in het receptenboek “Le viandier” van Taillevent (een Franse chef-kok , die voor verschillende koningen van middeleeuws Frankrijk kookte )het recept voor “gouden toast” (tostées dorées) vermeld, die in losgeklopt eigeel werd gedoopt alvorens in een koekenpan te worden gebakken en met suiker te worden bestrooid.
In Spanje is de term “torrija” of “torreja” reeds gedocumenteerd in de 15e eeuw. Juan del Encina (dichter, musicus en toneelschrijver) gebruikt “torreja” in een kerstlied in zijn Cancionero (1496) “miel y muchos huevos para hacer torrejas” (honing en veel eieren om “torrejas” te maken), blijkbaar als gerecht voor vrouwen die moeten bevallen.
Francisco Martínez Motiño, schrijver en paleiskok van Felipe II, heeft in zijn Arte de cozina, pastelería, vizcochería y conservería (1611) een recept opgenomen voor torrijas, bestaande uit brood dat in melk en ei is gedoopt, gebakken tot het lichtbruin is, gezoet met siroop of honing en bestrooid met suiker.
Ook Lope de Vega (dichter, toneelschrijver) vermeldt torrijas in zijn werken. In zijn trilogie gewijd aan de patroonheilige van Madrid, San Isidro Labrador, Relación de las fiestas que la insigne villa de Madrid hizo en la canonización de su bienaventurado hijo y patrón San Isidro…, zegt een van de personages: “Si haziendo torrijas andan, sera para la parida” (Als ze torrijas maken, zal het voor de vrouw zijn die juist gebaart heeft.). In het begin van de 20e eeuw waren torrijas heel gewoon in de taveernes van Madrid en werden ze geserveerd met glazen wijn (chatos). Hun associatie met de vastentijd is misschien te wijten aan de noodzaak om gebruik te maken van de restjes brood die, in de tijd dat er geen vlees mocht worden gegeten, dus minder werden geconsumeerd.
Sinds 2013 organiseert de Academia Leonesa de Gastronomía in de Spaanse stad León de nationale wedstrijd Torrijas voor professionele chef-koks. Er zijn vier categorieën vastgesteld voor deze wedstrijd: traditioneel, innovatief, hartig en stevia.
Het recept
1 ‘Barra de pan‘ (een soort stokbrood maar dan een met kleine luchtkamertjes, goed compact, zie foto).
1 à 1½ ltr. volle melk
5 eieren
½ ltr. zonnebloemolie (ik vertel later waarom)
kaneel
suiker
Optioneel:
Half vanillestokje, halve citroenschil.
Bereiding:
- De volle melk mengen met…. Hier is het optioneel om het vanillestokje dat overlangs opengesneden wordt (zaadjes uit de peul bewaren in aluminiumfolie voor een ander dessert) en de goed gewassen citroen (alleen het geel van de schil) te gebruiken om de melk te aromatiseren (de twee peulhelften toevoegen aan de melk). We laten dit zo een half uurtje staan. Nooit suiker toevoegen aan de melk, dit maakt dat de torrija klef wordt, dus ook geen vanillesuiker!
Dan de melk tegen de kook brengen en daarna aflaten koelen tot deze lauw is. - Het brood, (barquette, maar liever natuurlijk de Spaanse ‘barra de pan‘ (liefst een stevig brood met kleine luchtkamertjes)), wordt minstens een dag van te voren gesneden. Laat het op natuurlijke wijze drogen. Snij brede, schuine sneden.
- Daarna het brood soppen in de lauwe melk. Hier is het belangrijk dat de melk goed door het brood wordt opgenomen, er mogen geen harde puntjes voorkomen in het sneetje. Dus neem de tijd (¡paciencia!).
- De eieren, loskloppen met een vork. (niet mengen met de melk)
- Neem een ruime koekenpan waarin we de zonnebloemolie verwarmen, niet te heet, middelhoog, want we bakken de torrijas rustig (nogmaals ¡paciencia!).
- Doop telkens een sneetje in het los geklopte ei en dan in de pan (een stuk of drie (vier) sneetjes anders koelt de olie weer te ver af en dat is ook weer niet goed).
- Bak de sneetjes goudbruin.
- Haal ze uit de olie en leg ze op een schaal met absorberend keukenpapier om het overtollige vet op te laten nemen.
- Neem een brede kom met een mengsel van suiker en kaneelpoeder (de verhouding is ongeveer 100gr. suiker, 2 a 2½ theelepels kaneel). en haal er de gebakken sneetjes brood doorheen.
- Laat de torrijas afkoelen tot kamertemperatuur, voordat je ze eet. Vergeet niet dat de torrijas van de ene op de andere dag beter kunnen zijn (dat hangt een beetje van het brood af). Zoals je op de foto’s kunt zien, zweten de torrijas een beetje (vooral als ze een dag oud zijn). Zo zijn ze bedekt met een laagje van zoete, zachte siroop, dan zijn ze op hun best.
Waarom zonnebloemolie en geen olijfolie. Een Spaans gerecht, dan hoor je toch olijfolie te gebruiken! Niet altijd, dat doet de Spanjaard ook niet! Er zullen ongetwijfeld recepten zijn die wel olijfolie voorschrijven, maar ik adviseer je, doe dat niet! Olijfolie heeft te veel smaak voor dit delicate gerecht. De smaak van de olijfolie zal gauw overheersen.
¡Aprovecha!….Smakelijk eten!
Verwant aan dit onderwerp:
Naar boven
Dit was een van de Spaanse Verhalen in de website spaanseverhalen.com. De verhalen in deze website zijn niet statisch, regelmatig worden de verhalen aangepast, kijk hiervoor naar deze mededeling:
- Laatst bijgewerkt 2021-07-29
Bronvermelding en referenties:
De veelal buitenlandse teksten van wikipedia zijn beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen. Ik heb deze teksten vertaald, gemengd, en vaak aangevuld met eigen kennis en ervaring, opgedaan in de periode dat ik in Spanje woon en aan deze artikelen werk.
Er kunnen ook andere bronvermeldingen zijn opgenomen, dat kunnen zaken zijn die ik, tijdens het onderzoek naar de artikelen, gelezen heb en in deze teksten verwerkt heb.
{{Anderstalige Wikipedia|taal=es|titel=Torrija|paginacode=136848984| datum=20210729}}
De foto’s/afbeeldingen zijn gelicenseerd onder Wikimedia Creative Commons: CC BY 1.0 , CC BY 2.0 , CC BY 2.5 , CC BY-SA 2.0 , CC BY-SA 2.5, CC BY-SA 3.0 , CC BY-SA 4.0 , GNU-licentie voor vrije documentatie of Publiek Domein
Coralma*, is eigen werk dat u terug kunt vinden als een CC BY-SA 4.0 file in Wikipedia Commons, waarmee ik aangegeven heb dat u vrij bent het werk te kopiëren, te verspreiden, te verzenden en om het werk aan te passen.
Coralma*, is eigen werk dat u terug kunt vinden als een CC BY-SA 4.0 file in Wikipedia Commons, waarmee ik aangegeven heb dat u vrij bent het werk te kopiëren, te verspreiden, te verzenden en om het werk aan te passen.
spaanseverhalen.com 