Hidacio: Bisschop en Historicus van het 5e-eeuwse Spanje
Hidacio of Idacio de Chaves (in het Latijn Hydatius, leefde ca. 400 – 469) werd geboren in Lemica, een Romeins dorp in de buurt van het huidige Cinzo de Limia (prov. Ourense) en was bisschop van Aquae Flaviae (het tegenwoordige Chaves in Portugal) in de Romeinse provincie Gallaecia. Hydacio was ook een geschiedschrijver, hij is vooral bekend vanwege zijn kronieken over zijn eigen tijd. Deze kronieken geven ons zeer goede informatie van de geschiedenis van Spanje in de 5e eeuw.
Hij schreef over zichzelf dat hij als jongen een reis maakte naar Egypte en het Heilig Land. In Bethlehem ontmoette hij daar de kerkvader Hiëronymus, een gebeurtenis die hem sterk heeft beïnvloed.
| Persoonlijke gegevens |
|---|
| Geboren | rond het jaar 400 |
| Overleden | 469 |
| Geloof | Katholieke kerk |
| Leerling van | Hiëronymus van Strido |
| Professionele info |
|---|
| Beroep | Historicus, priester en schrijver |
| Beklede functies | Priester Bisschop (427-469) |
Hij lijkt in 416 priester te zijn geworden en vanaf 427 bisschop van Aquae Flaviae. Hij verzette zich tegen het opkomende rijk van de Sueben. Hierdoor bracht hij de laatste maanden van zijn leven in de gevangenis door op bevel van Frumario, koning der Sueben.
In het jaar 431 leidde hij een delegatie naar Gallië. Zijn doel was om de keizerlijke vertegenwoordiger Flavius Aëtius om hulp te vragen tegen de Suebische onderdrukkers in Gallaecia. Aetius maakte gebruik van de strijd tussen de barbaarse stammen om de verzwakte keizerlijke macht in stand te houden. Hij kon Hispania niet te hulp schieten. Hidacio moest samen met andere bisschoppen bemiddelen tussen de Suevi en de Galiciërs. Het was het jaar 433.
Omwille van de verdwenen macht van het West-Romeinse rijk en diens vervanging door het rijk van de Sueben in Gallaecia, schreef hij meermaals over de Apocalyps.
Hidacio en het priscilianisme
Op religieus gebied was hij een belangrijke vervolger van het priscilianisme. Deze leer was destijds sterk verankerd in Gallaecia. In 445 werkte hij samen met de bisschop van Astorga, Toribio, om hen te vervolgen. In 447 riep hij op bevel van paus Leo I een Galicische synode bijeen. Door deze strijd tegen het priscilianisme werd hij op bevel van koning Frumario gevangen genomen en bracht hij de laatste maanden van zijn leven door in de gevangenis.
Geschiedschrijver
Aan het einde van zijn leven schreef Hidacio een kroniek. Hij deed dit in de stijl van Hieronymus van Stridon en Eusebius van Caesarea. Hij volgde een model dat toen erg populair was. Dit model plaatste de geschiedenis van de mensheid in de context van een lineaire ontwikkeling. Het begon bij de schepping volgens de Bijbel en eindigde met de wederkomst van Christus. Hidacio schreef over de gebeurtenissen tussen 379 en 468. Hoewel het aanvankelijk zijn bedoeling was om een universele kroniek te schrijven, concentreerde hij zich op de gebeurtenissen in Gallaecia. Hij gaf een somber beeld van de 5e eeuw. Hij beschreef problemen die waren ontstaan door de priscilianistische ketterij. Ook beschreef hij in detail de vestiging van barbaarse stammen, zoals de Sueben en de Visigoten, in Gallaecia en op het Iberisch schiereiland.
Chronologische datering
Het is ook belangrijk om te benadrukken dat Hidacio hoogstwaarschijnlijk de eerste was die een nieuwe vorm van chronologische datering introduceerde. Deze vorm staat bekend als het Spaanse tijdperk. Het jaar 1 is 38 v.Chr., het jaar waarin Augustus Hispania officieel als veroverd verklaarde.
Koninkrijk van de Sueben
Hidacio’s kronieken zijn ook de eerste bewaard gebleven schriftelijke bron over de Sueben in Gallaecia. Veel van zijn negatieve opmerkingen over dit volk zouden uiteindelijk hun weg vinden naar de traditionele geschiedschrijving. Hidacio omschreef de Sueben als een “onrechtvaardig en woedend volk”, dat als gewelddadig en destructief werd beschouwd.
Tegenwoordig hebben historici als Casimiro Torres en Reinhart de neiging om dit negatieve beeld te relativeren. Zij doen dit door de rol van Hidacio als vertegenwoordiger van de Galicische landeigenaren te relativeren. Deze landeigenaren stonden tegenover de Sueben, de nieuwe rechtmatige heersers van Gallaecia na het foedus dat in 409 door de Romeinse keizer was verleend.
Ook de vergelijking met andere kroniekschrijvers uit die tijd, zoals Orosius, biedt een ander perspectief. Bovendien spreken archeologische studies het negatieve beeld dat Hidacio van het Suebische volk heeft nagelaten, gedeeltelijk tegen.
Hidacio en Orosio tegenover de invasies van de barbaren
Als tijdgenoot van Orosius deelde hij zijn spirituele opleiding in het Oosten. Beiden ontmoetten tijdens hun retraite in Bethlehem de geleerde Hieronymus van Estridon. Beiden volgden echter verschillende wegen. Terwijl Orosius in zijn jeugd kiest voor het filosofische werk van Augustinus van Hippo, zet Hidacio de Kroniek van Hieronymus voort. Orosius kijkt optimistisch naar de barbaren als providentiële steunpilaar van het Romeinse Rijk. Hidacius is pessimistisch. Voor hem gaan de tijden achteruit.
De eerste berichten die Hidacio over zijn vaderland geeft, schetsen een somber beeld.
| De verwoestingen van de Alanen, Vandalen en Sueben in Hispania (409-410) leidden tot vier dodelijke plagen: het ijzer van de soldaten en de tirannieke belastinginners, die alle rijkdommen van het land opslokten; de hongersnood, die tot kannibalisme leidde; de pest, die overal lijken achterliet; de woeste beesten, die, gewend aan onbegraven vlees, het land teisterden. |
Tevens moeten we in acht nemen dat Hidacio van geboorte een Romeins burger was. In zijn kronieken identificeert Hydacio zich duidelijk met de Romeinse wereldorde. Hij beschrijft de invallen van Sueben, Vandalen en Alanen als een instorting van de Romeinse orde.
Zijn werken
Tot zijn werken behoren:
-
-
- Hydatii Gallaeciae episcopi Chronicon, waarin hij de Duitse invasies in de periode van 379 tot 468 beschrijft. Eduardo Manzano Moreno (Spaans historicus, Madrid, 1960) beweert dat dit werk “een van de weinige getuigenissen” is. Het vertelt ons hoe de val van het Romeinse Rijk in Hispania plaatsvond. In dit werk voorspelde hij dat het einde van de wereld op 27 mei 482 zou plaatsvinden.
-
Fasti Idatani (toegeschreven). Dit is een analytische catalogus van consuls en opmerkelijke gebeurtenissen. Het lijkt het werk te zijn van een andere Spaanse auteur uit de volgende eeuw. De naam is afgeleid van het toevallige feit dat het in sommige manuscripten na het Chronicon staat.
-
Samenvatting
Hidacio of Idacio de Chaves, een bisschop van Aquae Flaviae, leefde tussen ongeveer 400 en 469 n.Chr. Hij kwam uit de Romeinse stad Lemica en staat bekend om zijn kronieken waarin hij de geschiedenis van het Spanje van de 5e eeuw beschrijft, met de nadruk op de opkomst van het Suebische Koninkrijk en het verval van het Romeinse gezag. Hydacio was een fervent tegenstander van het Priscillianisme en bracht zijn laatste jaren door in gevangenschap vanwege zijn religieuze verzet. Zijn werken, waarin hij gebeurtenissen van 379 tot 468 beschrijft, weerspiegelen een pessimistische kijk op het verval van de samenleving te midden van barbaarse invasies.
Dank voor uw interesse aan deze website van Spaanse Verhalen. Elke week tracht ik een nieuw verhaal te publiceren. Als u de verhalen hier weet te waarderen, abonneer u dan op deze niet commerciële website. Geef uw e-mailadres op en klik op Abonneren. De knop verandert naar Geabonneerd en als u daarop klikt, kunt het abonnement heel gemakkelijk weer opzeggen.
Verwant aan dit onderwerp
Notations
This was one of the stories in the non-commercial website spaanseverhalen.com.
The latest update of this story is: 2025-12-20
Coralma*
Source and references
The mainly foreign texts from Wikipedia are available under the Creative Commons Attribution-Share Alike license. I have translated these texts, mixed them and often supplemented them with my own knowledge. The experience I gained while living in Spain and working on these articles has also been incorporated into these texts.
Other source references also have been included. These are things I read during my research for the articles and incorporated into the stories.
These texts are available under the license Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen 3.0. CC BY-SA 3.0.