De comunidad autónoma van Cantabria

Als wij het over Spanje hebben denken we aan de stranden aan de Middellandse Zee, elke dag zon en temperaturen rond de dertig graden. Maar dat is Spanje niet,,, dat is een stukje Europa waar Duits of Hollands wordt gesproken, waar ze ´s avonds in een discotheek zitten, of naar NPO of ZDF wordt gekeken. Ga nou eens naar die andere kant van Spanje….!! Daar heb je waarschijnlijk niet elke dag zon, daar heb je wel stranden die tien keer zo mooi zijn als aan de Middellandse Zee, en als je zo´n strandje gevonden, dan bent u er nog niet. U moet dan ook het pad naar beneden nog zien te vinden. Maar, dan hebt u een STRAND!!!! En ja, het regent er wel eens, maar dan slaat u gewoon een dagje strand over. Dan gaat u, bijvoorbeeld, de bergen in, genieten van de overweldigende natuur, want de kans is groot dat het aan de andere kant van de berg niet regent. Daar proeft u ook de cultuur, dat vindt u niet alleen in de steden van deze prachtige regio. 

Eén van de mooiste comunidades van Spanje

Okay, de mooiste samen met Asturias dan, want ook dat is een comunidad die mooi is en heel veel te bieden heeft. Maar hier beperken we ons tot Cantrabia. Cantabria, zoals de officiële Spaanse benaming luidt, is een Autonome Gemeenschap (Comunidad autónoma) in Spanje. Het is niet zoals veel Gemeenschappen verdeeld in meerdere provincies. Cantabria is een éénprovincie comunidad die in haar Statuten van Autonomie wordt omschreven als een historische gemeenschap. Het grenst in het oosten met Pias Vasco (Baskenland, provincie Vizcaya), in het zuiden met Castilla y León (provincies León, Palencia en Burgos), in het westen met de Principado de Asturias en in het noorden met de Cantabrische Zee. Santander is de hoofdstad en tevens de grootste stad van deze provincie. Het heeft een sterke historische band met het hertogdom van Cantabria, Asturias de Santillana, la Hermandad de las Cuatro Villas en de provincie van los Neuve Valles.

De eerste verwijzingen naar Cantabria dateert uit 195 v. Chr., toen de Romeinse schrijver Catón ‘de Oudere’ in zijn boek ‘Origines’ spreekt over de bron van de rivier de Ebro in het land van de Cantabriërs.

​

[…..] Hiberum: is oritur ex Cantabris, magnus atque pulcher, pisculentus. […..] de rivier Ebro: ontsprong in het land van de Cantabriërs, groot en mooi, rijk aan vis.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  Catón el Viejo

Cantabria ligt aan de Cantabrische kust, die naam geeft aan de strook land  gelegen tussen Golf van Biskaje en de Cantabrische bergketen (cordillera Cantábrica) in het noorden van het het Iberisch schiereiland. Het klimaat is vochtig met de temperaturen van een matig zeeklimaat dat sterk beïnvloed wordt door de wind  van de Atlantische Oceaan die daar tegen de bergen botst. De gemiddelde neerslag is een 1200 mm per jaar, dat zorgt voor de enorm weelderige vegetatie in dit gebied. De hoogste top is de Torre Blanca (2619 meter). Verder bestaat de Gemeenschap uit 102 gemeenten, waarvan één, Vallede Villaverde, een enclave is in de provincie Vizcaya in Pais Vasco.

Cantabria is een gemeenschap met vele archeologische sites uit het Paleolithicum, hoewel de eerste tekenen van menselijke bewoning dateren uit het vroegpaleolithicum. Hoogtepunt in dit verband zijn de grotschilderingen grot van Altamira, op 37.000 v.Chr. Samen met negen andere Cantabrische grotten, werd deze grot uitgeroepen tot een Werelderfgoed van UNESCO.

De hedendaagse provincie Cantabria werd gesticht op 28 juli 1778, in het huis van bijeenkomst van Puente San Miguel (casa de juntas de Puente San Miguel). De Organieke Wet van het Statuut van Autonomie van Cantabria werd op 30 september 1981 goedgekeurd, waardoor de autonome gemeenschap (Comunidad autónoma) zelfbestuur kreeg over haar organisaties en instellingen. Het Parlement van Cantabria werd de eigen wetgevende macht van de regio.

Toponymie

---

San Isidro de Sevilla, Julio Caro Baroja, Aureliano Fernandez Guirra, Joaquín Gonzalez Echegaray en Adolf Schulten waren een aantal van de auteurs die geprobeerd hebben de oorsprong van de naam van Cantabria te weerleggen. En hoewel het onzeker is gaan de deskundigen ervan uit dat het is afgeleid van de wortel ‘cant’, van oorsprong Keltisch of Ligurisch, dat ‘steen’ of ‘rots’ betekend, en ‘-abr’ dat een gemeenschappelijk achtervoegsel is in de Keltische gebieden. Hieruit blijkt dat cántabro, ‘mensen die in de rotsen wonen’ zou betekenen, of ‘berg’, als duidelijke verwijzing naar het ruige, bergachtige grondgebied van Cantabria. De naam ‘Cántabros” is één van de oudste plaatsnamen voor deze Spaanse regio omdat de naam voor het eerst verschijnt in oude Romeinse bronnen, van Catón el Viejo, uit 2e eeuw v. Chr. Natuurlijk was Cantabria in die tijd geen politiek verenigde entiteit, er woonde namelijk verschillende volkeren.

Sociaal gezien kreeg Cantabria ook andere namen: La Montaña en La Tierruca.

Geografie

---

De Comunidad heeft een oppervlakte van 5.326 km² en haar kust heeft een totale lengte van 284 kilometer met de opvallende kaap, Cabo de Ajo. Er zijn drie geografische verschillen in deze comunidad te vinden: La Marina, La Montaña en Campoo, die behoren tot het stroomgebied van de rivier de Ebro en de Duero. De overheersende aanwezigheid van de bergen, hun orografie en het moeilijk begaanbare terrein verklaart dat deze hele gemeenschap van oudsher bekend staat als La Montaña (de Berg).

Het reliëf

Cantabria is een bergachtige gemeenschap met een lang gerekte kust en een belangrijk natuurlijk erfgoed. Het energetische reliëf beslaat 40% van het oppervlak en ligt 700 mtr. boven de zeespiegel. Een derde van de gemeenschap heeft hellingen met meer dan 30% stijgingspercentage. Het is de vierde meest bergachtige provincie(!) van Spanje, waarbinnen men drie verschillende morfologisch gebieden onderscheid:

La Marina. Een 10 km brede kuststrook van lage brede valleien en zachte vormen waarvan de hoogte meestal niet boven de 500 mtr. uit komt, en die grenst aan een ondiepe kust. Deze kuststrook krijgt een extra dimensie door de afwisseling van steile kliffen die worden gebroken door diverse riviermondingen met stranden. De grilligheid van de kustlijn wordt nog eens extra benadrukt door de baai van Santander.

La Montaña. Dit is een langgerekte barrière van ruige bergen parallel aan de kust, die deel uitmaakt van het Cantabrisch gebergte. Meestal kalksteen, dat onder invloed van karst sterk is verweert. Dit gebergte bedekt een groot deel van Cantabria en vormt diepe dalen van noord naar zuid met steile hellingen, doorboord door rivieren met een sterke stroming en een groot eroderend effect hebben. Het zijn vaak korte rivieren die al gauw uitmonden in zee nadat ze nog maar net ontsprongen zijn. De verschillende valleien geven vorm aan de verschillen de natuurgebieden van de regio die fysiek worden begrensd door de langgerekte bergketens: Liébana, Nansa, Saja, Besaya, Pas-Pisueña, Miera, Asón-Gándara, Campoo. Tot La Montaña behoort ook de Seirra del Escudo, een bergketen tussen de 600 en 1000 mtr. boven de zeespiegel. Het ligt in het westelijk deel van Cantabria en loopt zo’n 15 à 20 km parallel aan de kust. De hoogste bergen vinden we als we ons naar het zuiden verplaatsen, met een aantal in lijn liggende richels, grenzend aan de valleien van de rivierbekkens van de Ebro en de Duero en enkele rivieren die uitmonden in de Golf van Biskaje. Doorgaans overschrijden ze de 1500 mtr hoogte, vanaf puerto de San Glorio (puerto, is hier een bergpas) in het westen tot Los Tornos in het oostelijke deel: Peña Labra, puerto de Sejos, puerto del Escudo, Castro  Valnera en La Sía. Ze onderstrepen ook de grote kalkstenen massieven van de Picos de Europa in het zuidwestelijke deel van de regio, waarvan de toppen boven de 2.500 mtr komen, en waarvan de meeste ook gletsjers vormen. Het hoogste punt van Cantabria ligt op de top van de Torre Blanca, 2619 mtr hoogte, op de grens tussen Cantabria en de provincie León, hoewel deze eer traditioneel toevalt aan de Peña Vieja (2.617 mtr) daar deze geheel binnen de grenzen van Cantabria ligt.

Campoo en de valleien in het zuiden. Het andere gebied dat verschild met de voorgaande gebieden is Campoo gelegen aan de zuidkant van Cantabria. Met een meer continentaal klimaat, laat het een optimale ontwikkeling zien van eikenbossen (Qeurcus pyrenaica) dat zich in een expansieve periode bevond door dat de landbouwgronden verlaten waren. Ook is er op de glooiende hellingen in deze regio veel naaldhout (Pinus sylvestris) aangeplant.

Klimatologie

Door de stroming van de Cantabrische Zee, is het klimaat hier net als in de rest van het Cantabrisch gebied, veel milder dan normaal op deze breedtegraad. Het is vergelijkbaar met het klimaat van Nova Scotia in Noord-Amerika. De gemeenschap wordt beïnvloed door een vochtig oceanisch gematigd klimaat met milde zomers en winters. De neerslag is ongeveer 1.200 mm per jaar aan de kust (in Nederland is dat zo’n 8 á 900 mm), en dan lopen de waardes op tot 2400 mm in de bergachtige gebieden, waardoor men dit gebied in Spanje het natte gedeelte, of España verde (groen Spanje), noemt. De droogste maanden zijn juli, augustus, hoewel ze nooit helemaal droog zullen zijn zoals in andere delen van Spanje, er is altijd een minimum aan neerslag.

De gemiddelde temperatuur ligt rond de 14ºC (dat is in Nederland momenteel een graad of 10ºC). Sneeuw in de hooglanden van Cantabria is heel gebruikelijk tussen de maanden november en maart. De temperaturen zijn hier nooit zo extreem hoog. In sommige gebieden van de Picos de Europa heerst een bergklimaat en met een hoogte van rond de 2.500 mtr ligt hier het hele jaar door sneeuw.

Niettegenstaande kunnen de verschillen tussen de comarcas behoorlijk uiteenlopen, zoals het verder van de kust gelegen Liébana en Campoo. Hier vind je een continentaal mediterraan klimaat, ten eerste doordat er hier een speciaal microklimaat heerst en ten tweede door de nabijheid van het centrale plateau (meseta central).

De invloed van het bergachtige reliëf is opmerkelijk te noemen voor het klimaat. De meest belangrijke oorzaak van deze ongebruikelijke atmosferische verschijnselen wordt veroorzaakt door de ‘Suradas‘, een wind die wordt aangewakkerd door het Foehn effect. De zuidelijke wind waait hard en droog, de temperatuur neemt toe naarmate hij de kust nadert. Dit veroorzaakt een opvallende vermindering van de relatieve luchtvochtigheid en dus minder neerslag. Voorwaarden die contrasteren met de zuidelijke helling van de bergketen waar de wind veel frisser en vochtiger is waardoor het daar meer regent. Dit soort situaties komen vaker voor in de herfst en de winter als men abnormale temperaturen heeft gemeten van meer dan 28ºC. Het is niet ongewoon dat branden door dit soort winden worden aangewakkerd, zoals de brand die in de winter van 1941 de stad Santander verwoestte.

Anderzijds zijn de kustgebieden vaak onderworpen aan een constante wind vanuit de Atlantische oceaan, die vaak uitgroeit tot een krachtige storm. In bijzondere omstandigheden, en hoofdzakelijk in de maanden april-mei en september-oktober, kan de wind uit het westen uitgroeien tot een zogenaamde ‘galerna‘ (sterke noordwesten wind).

Hydrografie

Hydrografie, gaat over kennis en bestudering van grotere watermassa’s, zeeën en meren. Dus waarom zouden we hier iets vertellen over de Cantabrische rivieren. Ze zijn kort, snel en bevatten slecht weinig water. Na hun ‘geboorte’ in het Cantabrisch gebergte stromen ze vaak snel over een aantal aanzienlijk steile hellingen naar de nabij gelegen zee. Ze gaan bijna allemaal linea recta naar de kust, met één uitzondering, de Ebro, en ze hebben allemaal een min of meer constante stroming daar de neerslag over het gehele jaar vrij regelmatig is. En toch is dit vrij schaars (20 m³/s elk jaar) in vergelijking met andere rivieren op het Iberisch schiereiland. De snelheid van het water is te wijten aan de behoorlijke daling van de hellingen op hun route, ze hebben een grote erosieve kracht, de vorming van ingebedde V-vormige valleien zijn kenmerkend voor de Cantabrische kust. De menselijke activiteiten in de dalen, door de constante toename en concentratie, oefenen een grote druk op voor de rivieren.

De belangrijkste rivieren die de regio in vele stromingsgebieden verdeeld zijn:

Noordelijke stroomgebieden (uitmondend in de Golf van Biskaje)

– Agüera
– Asón
– Besaya
– Deva
– Escudo
– Miera
– Nansa
– Pas
– Pisueña
– Saja

Stroomgebied van de Ebro (uitmondend in de Middellandse Zee)

– Hijar
– Ebro

Stroomgebied van de Duero (uitmondend in de Alantische Oceaan)

– Camesa

De Pico Tres Mares (2175 m) in de comarca van Campoo-Los Valles, op de grens met Palencia, scheidt de drie stroomgebieden van de rivieren Hijar, Nansa en Pisuerga die op haar flanken zijn ontsprongen en respectievelijk uitvloeien in de Middellandse Zee, de Atlantische Oceaan en de Cantabrische Zee. Cantabria, samen met Castilla y León zijn de enige autonome gemeenschappen waarvan rivieren stromen in elk van de drie zeeën die het Iberisch schiereiland omringen.

De belangrijkste rivieren voor Cantabria.

Rivier	km	Ontspringt in	Mondt uit in	Belangrijke passages in Cantabria
Asón	39	Collados del Asón, in Soba	Ría de Limpias, de baai van Santtoña	Arredondo, Ramales de la Victoria, Ampuero, Colindres
Agüera	21	Uitlopers van de Burgueño	Ría de Oriñón	La Matanza, El Puente, Oriñón
Besaya	58	Cueto Ropero, in Aradillos	Ría de San Martín, in Suances	Corrales de Buelna, Puente San Miguel, Torrelavega, Bárcena de Pie de Concha.
Camesa	17,9	Sierra de Híjar, in Brañosera	Ría Pisuerga in Aguilar de Campoo	Mataporquera
Deva	64	Gletsjer van Fuente Dé	Ría de Tina Mayor, in Unquerra	Potes, Tama, La Hermida, Unquera
Ebro	930	De bronnen van Híjar, Fontibre	Delta del Ebro, in Deltebre	Fontibre, Reinosa, Polientes
Escudo	20,5	Santa del Escudo de Cabuérniga	Ría de San Vicente de la Barquera	Roiz, San Vicente de la Barquera
Híjar	20	Pico Tres Mares	Río Ebro in Fontibre	Brañavieja, Espinilla
Miera	41	Portillo de Lunada	Ría de Cubas, baai van Santander	San Roque de Riomiera, Liérganes, La Cavada, Ceceñas, Solares
Nansa	46	Santa de Peña Labra, Polaciones	Ría de Tina Menor, in Pesués	Lombraña, Santonis, Puente Viesgo, Vargas, Oruña
Pas	57	Uitloper van Castro Valnero	Ría de Mogro, Valdearenas	Vega de Pas, Ontaneda, Puente Viesgo, Vargas, Oruña
Pisueña	36,2	Pisueña (Selaya)	Río Pas in Vargas	Selaya, Villacarriedo, Pomaluengo, Vargas
Saja	67	Norte de la sierra del Cordel	Ría de San Martín, in Suances	Cabezón de la Sal, Torrelavega, Requejada, Suances

Vegetatie

De verschillende hoogtes van Cantabria, variëren binnen loopafstand van zeeniveau tot hoogtes van 2600 mtr in La Montaña. Dit maakt dat er een groot aantal biotopen is en dat daardoor de plantaardige diversiteit erg groot is. Het wordt gekenmerkt door hardhout bossen met bladverliezende soorten zoals eik en beuk. Maar door menselijk handelen liggen er sinds de oudheid tussen deze bossen inmiddels heel wat graslanden om het vee te voeden. Deze weilanden worden afgewisseld met eucalyptus plantages (Eucalyptus globulus) en kleine stukjes inheems bos met eiken en essen.

Het zuidelijk deel van Cantabria , binnen de comarca van Campoo en begrenst door de meseta castellana, wordt gekenmerkt door een landschap van overgang naar een droge vegetatie. Tussen de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee bestaan er verschillen bioklimatische variëteiten. De diversiteit aan planten wordt gestimuleerd doordat het zich op de rand van het mediterrane biogeografische gebied bevindt met onderontwikkelde kalkrijke gronden en een lage luchtvochtigheid, wat betekend dat er soorten aanwezig zijn die kenmerkend zijn voor dit soort bioklimaat zoals de steeneik en aardbeiboom.

In Cantabria kan men verschillende floristische niveaus onderscheiden:

• • • • In de kuststrook vinden we zandgronden zoals de duinen met een lage begroeiing, met daarnaast de rotsen met hun kruidachtige vegetatie die uniek is voor deze gebieden.
      • La marina, de strook kust waarvan de grens op zo’n 500 mtr hoogte ligt en dat oorspronkelijk is samengesteld uit loofbossen met een mengsel van: Europese es (Fraxinus), linden, laurier, hazelaar, esdoorn, eik, populier, berk, etc. De oevers stonden vol met rivierbossen met elzen en wilgen. Tegenwoordig zijn deze primitieve bossen bijna geheel verdwenen, waardoor massa´s inheemse bossen achterblijven in moeilijk te bewerken zones. Ter vervanging verschijnen er weiden, zeer productieve weidegronden door het milde klimaat waarmee de rurale economie in Cantabria in stand gehouden wordt. Tegelijkertijd verschijnen er grote monocultuur aanplantingen van eucalyptus voor de papierindustrie waarbij sommige mensen in de omgeving wel vragen beginnen te stellen.
      • De  gemiddelde hoogte van de bergen bedraagt 500 à 1100 mtr die begroeit zijn met monospecifieke bossen van eikenbomen (Quercus robur en Quercus petraea), we zien dit ook op enkele laaggelegen hellingen maar die moeten dan wel veel zon ontvangen. In de meer schaduwrijke gebieden en boven de 800 mtr zien we meer bossen met beuken en hulst die eetbare vruchten produceren in de winter, dat vaak de enigste voedselvoorziening is voor vele dieren.
      • De subalpine, is het hoge gedeelte net onder de boomgrens. De vegetatie bestaat hier voornamelijk uit berken, struiken en kruidachtige planten zoals grassen, wat in de zomer heel belangrijk is voor het vee, vooral voor paarden.

Samen met deze kenmerken zouden we eigenlijk ook de eigenaardigheden van de comarca Liébana moeten vermelden, waar, door een bepaald microklimaat dat lijkt op het mediterrane klimaat, ook kurkeiken groeien en wijngaarden en olijfbomen mogelijk zijn en dat ook goed instant wordt gehouden door de mensen aldaar.

Taal

---

De officiële taal die in Cantabria gesproken wordt is het Castellano (Spaans), het wordt over de gehele Comunidad gesproken. Maar er bestaat ook het Cántabro of het Montañés, een overgang tussen het Castellano en het Asturleonés dat vandaag de dag bijna geheel verdwenen is.  Het is beperkt tot enkele dorpen in de bergen en oudere mensen. Onlangs zijn er nog enkele initiatieve toegezegd om het Cántabro te beschermen, maar tot op heden heeft deze taal geen officiële erkenning laat staan bescherming.

Religie

---

In de jaren 2010, 2011, en 2012 heeft het Centro de Investigaciones Sociológicas (CIS) 1398 Cantabrische mensen geïnterviewd, en daar kwam het volgende uit:

• • • • 75.1% is katholiek (waarvan 37,1 niet praktiserend).1,8% zich betrokken voelen bij een ander geloof.
      • 15% zijn aan geen enkele religie verbonden.
      • 8,1% zijn atheïsten.

Geschiedenis

---

Prehistorie

De eerste aanwezigheid van mensen aan de kust van Cantabria is van 200.00 jaar geleden (Paleolithicum). Homo erectus, vestigde zich hier tijdens de interglaciale periode. Het waren semi-nomadische groepen die zich, zoals het woord al laat zien, zich bezig hielden met de jacht en het verzamelen, ze waren instaat om vuistbijlen te maken. Tijdens de laatste ijstijd periode, het Würm (115.000 tot 10.000 jaar geleden), vestigde zich de Neanderthalers zich in de grotten en ontwikkelde zich in het maken van stenen werktuigen (punten, krabbers, schrapers en getande messen) waarna Homo sapiens op zijn hoogtepunt zelfs stenen speren en geperforeerde stenen wapens kon maken.

De kunstontwikkeling die deze holbewoners doormaakte, zowel in muurschilderingen als mobiele kunst, en kunst op huishoudelijke gebruiksvoorwerpen, is gevonden in een aantal grotten van Cantabria, de belangrijkste daarvan zijn: Altamira, El Castillo, La Pasiega, Las Monedas, Covalanas, Hornos de la Peña en El Pendo. In deze grotten werd gegraveerde en geschilderd maar ook beeldhouwkunst is er gevonden. Er zijn afbeeldingen te zien van herten, paarden, bizons en rendieren, maar ook geometrische- en symbolische figuren, maar zelden menselijke figuren en nooit vijandige roofdieren.

De neolithische revolutie, – het begin van de producerende  samenleving – die begon in Middellandse Zeegebied bereikte de Golf van Biskaje met een significante vertraging, waardoor deze marginale regio gedurende een bepaalde periode, uit een samenleving van naast elkaar levende, jager-verzamelaars als producerende (landbouw en veeteelt) bevolking bestond. Van cultureel belang zijn de megalieten, gekoppeld aan de transhumance veehouderij.

Cantabrische oorlogen en de romanisering

De Romeinen vonden in Cantabria een ‘kliekerige’ samenleving zonder politieke eenheid. Ze leefde in castros (versterkte dorpen), woonde en plunderde het plateau om zo hun kwetsbare economie in stand te houden. Zij vonden er de minerale hulpbronnen, en dus besloot Octavio Agusto tot een invasie op deze regio in 29 v. C. De romanisatie van Cantabria kwam laat, ze richtte zich op de mijnbouw en de veeteelt, die de infrastructuur van het gebied bepaalde, die was gericht op het snel vervoeren van de goederen en koopwaar. De enige steden die aan deze tijd herinneren zijn Julióbriga en Flavióbriga.

Vroege Middeleeuwen

De Visigoten volgde de Romeinen op. In 574 bevestigde Leovigildo zijn machtspositie in la Cordilla, hij richtte er het Hertogdom Cantabria met als hoofdstad Amaya. Aan het begin van de 8ste eeuw bereikt de islamitische invasie Peña Amaya. Een invasie die een groot aantal Spaanse immigrante voor zich uitduwde.

In 722 behaald Don Pelayo in Covadonga zijn grote overwinning op de islamieten en wordt daarna tot koning van Asturias uitgeroepen. Hij stelt daar de grondwet in voor het Koninkrijk Asturias, het politieke fundament waarbinnen de middeleeuwse Cantabrische maatschappij werd opgezet. Kleine nederzettingen in de valleien met een agrarische economie die gebaseerd waren op graan, wijnbouw en fruitteelt. En de triomf van het christendom werd hier gevierd met de invoering van het feodalisme in de regio, en met de ontwikkeling van de religieuze landgoederen gekoppeld aan de eerste kloosters kwam ook de herbevolking opgang. Enkele van deze kloosters waren o.a.: Santo Toribio, Santa Maria de Piasca, Santa Juliana, Emeterio y Celedonio, San Pedro de Cervatos, San Martín de Elines.

Late Middeleeuwen

Bij de opmars van de Reconquista richting het zuiden stond Cantabria wederom buitenspel. In de 12e eeuw kreeg Cantabria een belangrijke rol door het verlenen van rechten aan de kustplaatsen (San Vicente de la Barquera, Santander, Laredo en Castro Urdiales) voor de Castiliaanse kroon om de wolhandel met Noord Europa te versterken en waarborgde daarmee tegelijkertijd de grenzen van het koninkrijk. De steden groeiden daardoor opmerkelijk en de visserij en de handel ontwikkelde zich mede daardoor, ook de gotiek vond zijn intreden (kathedraal de Neustra Señora de la Asunción, Santander). Hun welvaart zorgt ervoor dat ze zich verenigen in de Broederschap van de vier gemeenten (Hermandad de las Cuatro Villas) en de Broederschap van de moerassen (Hermandad de las Marismas) in 1296, en daarna ook met andere Cantabrische havens. Militair gezien diende ze het koninkrijk in de 13e eeuw met de verovering van Andalusische steden.

De crisis van de 14e eeuw wordt weerspiegeld in de oorlogen van agerende edelen veroorzaakt door de verschillende geslachten in Cantabria, na de uitbreiding van hun bezittingen (La Vega, Manrique, Velasco). Dit offensief van edelen drong door tot in het hart van het Cantabrisch grondgebied. Het was de adel tegen de boeren, de adel tegen de steden en de adel tegen zichzelf, tot het moment waarop de Katholieke Koningen hun gezag oplegde.

Tijdens de Middeleeuwen creëerde men het Cantabrische bestuur door middel van gemeenten, besturen en ‘merindades‘ (bestuurlijke indelingen)(Becerro de las Behetrías, 1352) met een latere uitvoering van een soort districten (corregimientos) als controlerende instellingen van de staat, een voor: Asturias de Santillana, Campoo en Liébana en één voor de Cuatro Vllas en Trasmiera.

Moderne tijd

Aan het eind van de Middeleeuwen in de 15e eeuw zou er niets veranderen aan deze politieke ontwrichting van Cantabria. Onderverdeeld in dorpen en valleien, vrij en waardig zowel aan de kust als in het binnenland. Ook de 16e eeuw bracht geen verbetering, de vissersdorpen werden getroffen door de crisis veroorzaakt door oorlogen van de machtige Habsburgers en de opvolging van hongersnoden en plagen aan het eind van de eeuw en het begin van de 17e eeuw. De invoering van nieuwe Amerikaanse landbouwproducten, met name maïs, verbeterde het onzekere dieet waardoor een demografisch herstel gedurende de 18e eeuw plaatsvond. Vanaf de opening van de Camino de las Harinas in 1753, werd de haven van Santander  de verbinding met Amerika (Koninklijk Besluit van 1765 en 1778), daardoor maakt de omgeving een sterke ontwikkeling van commerciële activiteiten door met; de oprichting van het bisdom 1754, de toekenning van de stadsrechten in 1755, en de oprichting van het Consulado del Mar (Consulaat van de Zee) in 1785.

Het idee om de comarcas van Cantabria samen te voegen wordt aan het eind van de moderne tijd steeds sterker, het begon met het samenvoegen van twee gebieden. Eén, traditioneel, vanuit de Partido de las Cuatro Villas (zoekend naar een manier om hun belastingstelsel te behouden) en twee vanuit de Provincia de los Neuve Valles dat ruimte geeft aan de Provincie Cantabria in 1778. Anderzijds, verbonden aan de bourgeoisie van Santander, zal dit met succes leidden tot de oprichting van de provincie Santander in 1801, een definitief herstel binnen de territoriale regelingen in 1833 door Javier de Burgos.

19e eeuw

In de 19e eeuw startte en ontwikkelde men processen die tot op heden nog functioneren in Cantabria.

• • • Er wordt een bestuurlijke en territoriale eenheid bereikt met de vorming van de provincie Santander. Dit lost echter niet de problemen van isolatie en ontwrichting op, die veel effect op bepaalde delen van het gebied hebben.
    • Economisch gezien triomfeert de markteconomie van Santander, totdat in de tweede helft van de eeuw de achteruitgang van de Antilliaanse handel leidt tot nieuwe productieve inzichten: de productie van vaccins en de mijnbouw zal de opmerkelijke groei van de 20ste eeuw voorafgaan.
    • Maatschappelijk gezien is het de eeuw van de klein burgerlijke hegemonie, en waarmee, met de geleidelijke invoering van industriële activiteiten, het begin wordt gemaakt van een nieuwe middenklasse en een beginnende arbeidsklasse. Het begint, bovendien, met de ontvolking van de dalen in het binnenland, het migreren van de bevolking naar de kust en de urban-industriële kernen (de baai van Santander, het stroomgebied van de Besaya, de monding van de Asón, Castro Urdiales) en de indianos (rijke kolonialen die terugkeerde van Amerika naar Spanje) die het binnenland intrekt en de Jándalos, mensen van Cantabria die naar Andalucía vertrekken.
    • Wat betreft de politiek, met de consolidatie van de provincie wordt het liberalisme opgelegd om via het ‘turnismo‘ (in het kort gezegd, twee partijen systeem, conservatieven en liberalen) een evenwichtige werking te bereiken tijdens de ‘Restauración van 1874‘, een aantal machtige personen vinden dat het Cantabrische platteland beter verdeeld kan worden. In de stedelijke gebieden groeit de drang naar een republiek die zich uiteindelijk aan het begin van volgende eeuw uit in de eerste vakbonden.

20ste eeuw

De veranderingen die zich reeds in de vorige eeuw voordeden, verdiepen en versnellen zich in de 20ste  eeuw, de provincie evolueert tot een autonome regio in 1983.

• • • In demografisch opzicht waarborgt men de potentiële ontvolking van het binnenland, maar ook de grotere steden worden ontzien. De bevolking wordt meer over de kust verdeeld.
    • Economisch gezien consolideert de ontwikkeling van de industrie op basis van de melkproductie, de visverwerking, de chemie en de metaalindustrie, die maximaal uitgroeien tot halfweg deze eeuw, toen leidde de langzame daling van de populatie tot de ernstige crisis van de jaren ’70 en ’80. Deze kritieke situatie breidde zich uit en zorgde voor meer complexiteit voor de stabilisatie van de autonomie.
    • Maatschappelijk gezien kende de periode een opmerkelijke proletarisering, wat zorgde voor een scherp contrast tussen de industriële gebieden en de agrarische gebieden in de jaren dertig wat uiteindelijk resulteerde in de Burgeroorlog. De deïndustrialisatie van de laatste dertig jaar van deze eeuw zorgde voor een verandering van het socio-professionele profiel van de regio, een aanzienlijke krimp van de boerenbevolking, en verminderde het de werking van de besturen van de tertiaire sector. Vanaf de jaren zestig versterkt men de toeristische bedrijvigheid dat wordt gekenmerkt door heel veel seizoensinvloeden.
    • De politiek start allerlei democratiserende impulsen in de eerste dertig jaren van deze eeuw, dat in de Tweede Republiek wordt geconsolideerd, het was een periode met een intense politieke activiteit. Bij het opleggen van het Franco-regime worden allerlei democratische organisaties geëlimineerd, daarentegen ondersteund het regime verjongende leidinggevende organisaties. Na het herstel van de democratie in 1975 weet Cantabria zijn eigen autonomie te behalen, maar met de oude leiders die hun redevoeringen verpakken met een onbestemd regionalisme, en vasthouden aan de oude verbindingen tussen politieke klasse en het onroerend goed. De machtige politieke mannen kopen land om er daarna huizen op te verbouwen en deze dan later duur te verkopen, ondertussen maken ze nieuwe clientèle netwerken. Het beleid wordt gekenmerkt door conservatieve neigingen die werden versterkt door het lange, traumatische proces van de-industrialisatie.

Na de goedkeuring van de Spaanse Grondwet van 1978 wordt de deur naar het pad van autonomie voor de Spaanse regio’s geopend. De jonge Comunidad van Castilla y León probeert in eerste instantie de provincie Santander in haar Gemeenschap in te lijven, maar de  gemeenten en de Cantabrische autoriteiten pleiten voor een eigen ontwerp van Statuten voor de regio dat uiteindelijk door 87 van de 102 Cantabrische gemeenten wordt gesteund. In 1979 begint men met het opstellen van de statuten, die in 1981 door het Parlement van Spanje worden aangenomen. De statuten worden dan op 1 februari 1982 in werking gesteld en maakt dat Cantabria, wat voorheen de provincie Santander was, een officiële Comunidad autónoma  wordt.

De symbolen van Cantabria

---

De vlag van Cantabria

De vlag van Cantabria wordt beschreven in de statuten van de autonomie. De vlag bestaat uit twee horizontale banden van gelijke breedte, de bovenste is wit en de onderste rood, met het schild van de gemeenschap gelegen in het geometrische midden.“La bandera propia de Cantabria es la formada por dos franjas horizontales de igual anchura, blanca la superior y roja la inferior.”

Het schild van Cantabria

Het schild wordt gedefinieerd in de Wet op de Regionale Assemblee van 22 december 1984.

Het schild van Cantabria heeft een langwerpige vorm (in de heraldiek, het zogenaamde Spaanse schild), met op Spaanse stijl afgeronde punten en een in tweeën gedeelde veld. In het azuurkleurige veld een gekanteelde goudkleurige toren met metselwerk, met aan de rechterkant een schip dat met zijn boeg een ketting heeft gebroken die van de toren naar de zijkant van het schild liep. Daaronder de golven van de zee in zilver en azuurblauw, daarboven twee mannelijke hoofden, gescheiden en met halo’s achter het hoofd. In het rode veld een teken met geometrische versieringen, gebaseerd op de Cantabrische bakens van Barros en Lombera.

De koninklijke kroon op het schild, is gesloten, een cirkel van goud, bezet met edelstenen, samengesteld uit acht rozetten van acanthusbladeren, vijf zichtbare, waartussen parels geklemd zijn, vanaf de bladeren lopen paden bezet met een diadeem van parels, deze komen samen in een blauwe wereldbol met een equador van goud, waarop een gouden kruis staat. De kroon is gevoerd met keel (rood).

Lábaro cántabro

Lábaro, ook wel bekend als lábaru cántabru of simpelweg lábaro of lábaru, is de naam gegeven aan de moderne interpretatie van een oude militaire standaard van de Romeinen die bekend stond als de cantabrum. Tegenwoordig staat het doorgaans afgebeeld op een paarskleurig vaandel, waarop geborduurd een cirkel omgeven door een geometrische decoratie van vier halve manen, twee aan twee tegenover elkaar staand. (zie ook de geometrische voorstelling van het schild van Cantabria)

Hymne van Cantabria

Cantabria querida
te voy a cantar
la canción que mi pecho
te va a dedicar
que es muy grande mi amor
a la tierra en que nací.

Quiero que sus sones
puedan traspasar
las montañas más altas
y el inmenso mar,
como ofrenda leal
al terruño en que viví.
Y es mi cántico amoroso
cual arrullo maternal
en que todos veneramos
la Cantabria fraternal.

Y un recuerdo cariñoso
de pureza regional,
a La Montaña dedico
con vigor tradicional
vigor tradicional.

Mi tierruca siempre ha de ser
bella aurora del corazón
y a ella un beso puro de amor
y lleno de emoción
siempre he de ofrecer.

Hijos de mi Cantabria
nobles de mi querer,
hermanos montañeses
por siempre hemos de ser.

Juntos nos agrupemos
muy fuerte y muy leal
que la madre Cantabria
un abrazo nos da.

Comarcas

---

Comarcas administrativas

De wet Comarcas 8/1999 van de autonome gemeenschap van Cantabria van 28 april 1999 bepaald dat het gewest (comarcas) een noodzakelijk entiteit is die deel uitmaakt van de territoriale organisatie van de gemeenschap. Deze wet opent de mogelijkheid tot ontwikkeling van de comarcalisatie in Cantabria, het stimuleert de creatie van gewestelijke entiteiten, een proces dat zich nog maar nauwelijks heeft ontwikkeld. Bij het oprichting van een gewest moet 70% van het gebied binnen de autonome gemeenschap vallen. Op gelijke wijze verklaart het dat de stad van Santander niet bepaald wordt door de vernoemde wet van comarcalisatie, het heeft in plaats daarvan zijn eigen grootstedelijk gebied vastgelegd.

Momenteel hebben de gewesten in Cantabria geen bestuurlijk karakter. Alleen Liebana, door zijn geografische ligging in de Picos de Europa, Trasmiera en Campoo. Ook de gewesten in de Ebro-vallei zijn duidelijk omschreven. Desalniettemin kan men op het grondgebied van Cantabria functionele verschillen instellen als gewest.

Comarca van Asón- Aguera: heeft een landelijk karakter en men vindt er, in de buurt van de grens met Vizcaya, de bovenloop van de rivieren Asón en Agüera. De meest belangrijke plaats is Ramales de la Victoria.

Comarca Besaya: Met Torrelavega als de meest belangrijke plaats, die zich uitstrekt over de rivier Besaya, dat functioneert als doorvoer, spil of corridor waarlangs vele hoofdwegen lopen. Het heeft een sterk industrieel karakter.

Comarca van Campoo-Los Valles: Beslaat de gehele kop van de vallei van Ebro waarvan Reinosa de meest belangrijke plaats is. Ook dit gewest heeft een landelijk karakter, met uitzondering van de industriële centra van Reinosa en Mataporquera. De laatste jaren heeft het ernstig te lijden aan de gevolgen van een proces van ontvolking en deïndustrialisatie.

Comarca van la Costa Occidental: Is een gewest met een stedelijk karakter. Het strekt zich uit van Santillana del Mar aan de grens met Asturias. De belangrijkste plaats is San Vicente de la Barquera.

Comarca van Liébana: gelegen tussen de Picos de Europa en de sierra de Peña Sagra, haar orografie werkt als een groot bassin, de comarca ligt geheel omringt tussen ketens van kalksteen. Daardoor is het moeilijk toegankelijk. Het gewest heeft een landelijk karakter en de meest belangrijke plaats is Potes.

Comarca van Saja-Nansa: Strekt zich uit van de Comarca del Besaya tot de grens van Asturias en vanaf La Marina tot de bergen van Peña Sagra en het Cantabrisch gebergte (Cordillera Cantábrica). Het heeft een overwegend landelijk karakter en de meest belangrijke stad is Cabezón de la Sal.

Comarca van Santander: Heeft een duidelijk industrieel en stedelijk karakter. Het bestaat uit de gelijknamige gemeente Santander en de boog van de baai en in het zuiden tot de stad Penagos en de Sierra de la Matanza.

Comarca van Trasmiera: Strekt zich uit vanaf de baai van Santander tot de meest belangrijke stad Santoña.

Comarca van Valles Pasiegos: Het omvat de bovenloop van de rivieren Pas en Miera, die bestaan uit de valleien Toranzo, Carriedo, Cayón en Pas. Het heeft een overwegend landelijk karakter. Voor de crisis van 2008 trok de bevolking veelal naar de steden Torrelavega, Santander of Laredo. Vermeld moet worden dat Valles de Paseigos, historisch intrinsieke kenmerken heeft. De meest belangrijke stad hier is Villacarriedo.

Comarcas naturales

Met betrekking tot de fysieke kenmerken van de natuurlijke omgeving is Cantabria onderverdeeld in tien regio’s, die weer verdeeld zijn over een aantal stroken die elk hun eigen definitie kennen en zo de gemeenschap verdelen.

– De kustrook:

– La Marina

– Intermediaire strook (Cantabrische dalen loodrecht op de kust):

– Liébana
– Valle del Nansa
– Valle del Besaya
– Valle del Pas-Pisueña
– Valle de Miera
– Valle del Asón-Gándara
– Valle de Soba

– Zuidelijke strook (Stroomgebied van de Ebro, de Duero, dat wat het Campoo-Los Valles vormt):

– Campoo
– Los Valles del sur (Valderredible, Valdeolea en Valdeprado)

Comarcas históricas

Vanaf de 13e eeuw wordt de organisatie van de Cantabrische valleien, typerend voor het noorden van Spanje, vervangen door steden, gemeenten of historische gewesten waarin de valleien zijn samengevoegd.

– Liébana
– Asturias de Santillana
– Trasmiera
– Campoo-Los Valles
– Valderredible

Municipios

---

Op dit moment bevat Cantabria 102 gemeenten (municipios). Een municipio is een bestuurlijke entiteit die bestaat uit één stad of dorp, of een stad/dorp met andere, rondom liggende dorpen. Sommige gemeenten hebben dezelfde naam als één van hun steden/dorpen (al of niet zijnde de hoofdstad) en andere delen hun naam niet met andere locaties. Elke gemeente wordt bestuurd door zijn eigen raad (concejo).

Eén van de gemeentes van Cantabria, Valle de Villaverde, is een enclave, volledig omringt door de provincie Vizcaya (Pais Vasco).

De Mancomunidad Campoo-Cabuérniga (Mancomunidad; samenwerkingsverband tussen gemeenten) is niet per se een gemeente, hoewel het wel een deel is van haar grondgebied. Het is een gemeenschappelijk eigendom, uniek in zijn omvang. Het gedeelde beheer valt samen met de gemeenten Hermandad e Campoo de Suso, Gabuérniga, Los Tojos en Ruente. Dit bergachtig gebied is bestemd voor het weiden van rundvee, hoofdzakelijk van het ras Tudanca, en in mindere mate voor paarden op de zogenaamde brañas (uitgestrekte bergachtige weidegebieden in Cantabria).

Natuurlijke rijkdommen

---

Flora

Vanuit het flora oogpunt gezien ligt Cantabria tussen twee biogeografische regio’s waarvan het grootste deel tot het Euro – Siberische regio behoort en de zuidkant deel uitmaakt van het Middellandse Zeeklimaat. Deze situatie heeft een direct effect op de kenmerken van het vegetatieve landschap van de regio. De verschillende ecosystemen met hun mediterrane soorten of Atlantische soorten, maken dat de botanische samenstelling gemengd wordt en daarmee de flora verrijken.

Fauna

De fauna van Cantabria heeft een rijkdom die als hoog kan worden aangemerkt, zowel in het aantal soorten als in het belang van uniciteit van een aantal soorten. Dit is (nog steeds) te danken aan de hoge kwaliteit van de natuur, de diversiteit van het medium en zijn geografische ligging. Eigenlijk geldt hier hetzelfde als wat hierboven over de flora is vermelden, het samenkomen van de twee geografische ecosystemen is de oorzaak van deze rijkdom aan fauna.

Beschermde natuurgebieden

Ondanks het feit dan Cantabria maar klein is heeft het veel beschermde natuurgebieden:

• • • 1. Parque Nacional de los Picos de Europa. 
      2. Parque Natural Collados del Asón.
      3. Parque Natural de las Dunas de Liencres.
      4. Parque Naturel Macizo de Peña Cabarga.
      5. Parque Natural de Oyambre.
      6. Parque Natural del Saja-Besaya.
      7. Parque Natural de las Marismas de Santoña, Victoria y Joyel.
      8. Monumento Natural de las Secuoyas del Monte Cabezón.
      9. Parque Güell y Martos.

De belangrijkste daarvan is het Nationaal Park ‘Picos de Europa’, een bergketen dat doorloopt in Asturias en Castilla y León waarvan het beheer bij deze drie autonome gemeenschappen ligt.

Bovendien heeft Cantabria acht speciale beschermingszones voor vogels (Zonas Especial Protección para Aves, ZEPAS): Marimas del Santoña, Victoria y Joyel y Ría de Ajo, Liébana, Desfiladero de la Hermida, Sierra de Peña Sagra, Sierra de Hijar, Sierra del Cordel y cabeceras del Nansa y Saja, Embalsa del Ebro en Hoces del Ebro.

En dan zijn er nog 21 gebieden van Gemeenschappelijk Belang (Lugares de Importancia Comunitaria, LIC): Liébana, MontañaOriental, Rías occidentales y Duna de Oyambre, Dunas de Liencres y Estuario del Pas, Dunas del Puntal y Estuario del Miera, Costa Central y Ría de Ajo, Marisma de Santoña, Victoria y Joyel, Sierra del Escudo de Cabuérniga, Valles altos del Nansa y Saja y Alto Campoo, Sierra del Escudo, Río Deva, Río Nansa, Río Saja, Río Pas, Río Miera, Río Asón, Río Agüera, Río y Emblasa del Ebro, Río Camesa en 2 grotten (holtes) met een belangrijke kolonie van vleermuizen.

Cultuur

---

---

Cantabria maakt deel uit van een gemeenschappelijke culturele eenheid die wordt gedeeld, ondanks de regionale verschillen, met andere gemeenschappen (comunidades, gelegen aan de Cantabrische kust) in het noorden van Spanje. Deze culturele eenheid is geworteld in de pre-Romeinse tijd en wordt reeds in de 1ste eeuw door de Griekse geograaf Estrabón beschreven:

Tal es la vida de los montañeses, es decir, de las tribus que habitan en el lado septentrional de Iberia: los callaicos, astures y cántabros hasta los vascones y el Pirineo. Porque es idéntica la vida de todos ellos.                                                                                                                                                                                               Geographica III, 4, 7

Dat is het leven van de bergbewoners, dat wil zeggen van de stammen die de noordkant van Iberia bewonen: de Callaicos, Asturiërs en Cantabriërs tot aan de Basken en de Pyreneeën. Omdat het leven van hen allemaal identiek is.                                                                                                                                                                                               Geographica III, 4, 7

Maar deze culturele eenheid aan de Atlantische kust betekende niet dat er een culturele homogenisering van de samenleving ontstaat in dit geografische gebied. Cantabria behoudt zijn eigen duidelijke etnografische persoonlijkheid waarmee het zich onderscheidt van het oosten, los Vascos, en het westen, los Asturianos, en natuurlijk de bewoners van de Tierra de Campos in het zuiden. Om de regionale structuur te begrijpen moet men de aard van het grondgebied kennen, verdeeld over valleien en min of meer van elkaar gescheiden. De sterke compartimentering van het gebied, als gevolg van zijn robuuste orografie, heeft voor de sterke interne verdeling van Cantabria gezorgd.

Het is het ruige terrein, en de manier waarop de Cantabriërs het exploiteren heeft er, sinds mensenheugenis, toe geleid dat dit soort gebieden ontstond. Andere opvallende factoren bij het bepalen van de echte Cantabrische cultuur zijn: de nederzettingen die zich concentreren in het centrale en westelijke deel van de regio, of verspreid, zo niet zeer verspreid in het oosten en dan vooral in de regio Paseiga, dat wil zeggen, in de bovenloop van de rivier de Pas en Meira.

Literatuur

Vele Cantabrische schrijvers, hebben nationale bekendheid en er zijn er die zelfs, in de loop van de tijd, universele bekendheid genieten:

• • • • Lope de Vega (1562 – 1635). De ‘Fénix de los ingenios’ (de Phoenix van het vernuft) was Madrileen van geboorte, maar zijn ouders kwamen uit Villacarriedo (Cantabria).
      • Francisco de Quevedo (1580 – 1645). Net als Calderón, geboren in Madrid maar zoon van de Montañesa familie, Vejoris.
      • Pedro Calderón de la Barca. Geboren in Madrid in 1600, hoewel hij een afstammeling was en zijn voorouders leefden in Viveda.
      • Jose Maria de Pedera.
      • Concha Espina.
      • José Maria de Cossío (1892 – 1977). Deze academicus uit Valladolid was de favoriete zoon van Santander, en van Cantabrische voorouders.
      • Victor de la Serna.
      • Manuel Pombo Angulo.
      • Amós de Escalante.
      • Ángel Fernández de los Ríos.

Spaans of Castiliaans is de officiële taal van Cantabria. En op dit moment is de romanschrijver Álvaro Pombo één van de meest erkende schrijvers van het land.

Ook van belang is Marcelino Menéndez Pelayo, polygraaf, politicus en Spaans geletterde, voornamelijk gewijd aan ideeëngeschiedenis, kritiek en geschiedenis van de Spaanse literatuur en filologie in het algemeen, maar ook schreef hij poëzie, vertalingen en filosofie. Hij was een broer van de schrijver Enrique Menendez Pelayo.

Een andere illustere is Gerardo Ciego, dichter en schrijver van de Generación del 27.

Het Cantabrisch dialect ook wel Montañés genoemd, wordt in het taalsysteem gezien als asturleonés, hoewel het niet gereglementeerd, noch officieel erkend is. Overblijfselen van het Montañés bleven sterk aanwezig in de westelijke helft en in de valleien van Pas en van Soba, in het oostelijke deel van de bergen.

Monumenten en Musea

Grotten: Cueva de Altamira, Cueva de El Soplao, Cueva del Valle, Cueva de El Pendo, Cueva de La Paseiga, Cueva de Las Monedas, Cueva de El Castillo, Cueva Morín etc.
Burgelijke architectuur: Palacio de la Magdalena, Capricho de Gaudi, Universidad Pontificia Comillas, Palacio de Sobrellano, Palacio de la Bárcena, Castillo de Argüero, Palacio de Soñanes, Palacio de los Hornillos, Palacio de Elsedo Palacio de Rugama etc.
Religieuze architectuur:
Collegiale kerken van: Santillana del Mar, Santa Cruz de Castañeda.
Kloosters: Monasterio de Santo Toribio de Liébana.
Kerken zoals: Iglesia de San Cristóbal de Comillas, Santa María de Lebeña, Santa María de Piasca, Santa María del Puerto de Santoña, Catedral de Santander, Colegiata de San Martín de Elines, Iglesia rupestre de Cadalso in Valderredible etc.
Musea: Museo Maríotimo del Cantábrico, Museo etnográfico de Cantabria, Museo de Bellas Artes de Santander, Museo Regional de Prehistoria en Arqueología de Cantabria, Museo de la Naturaleza de Cantabria, Museo National y Centro de Investigación de Altamira, Museo de Artilleria de la Cavada, Museo Torre Pero Niño etc.

Beurzen en Festivals

In Cantabria kent men vele festiviteiten, van origine commerciële beurzen en feesten, vaak met heidense achtergronden,  van waaruit de traditionele folklore voortkomt. De meest voorkomende feesten worden gehouden rond San Juan en San Miguel.

Op de tweede zondag van augustus wordt in Cabezón de la Sal de Dag van Cantabria gevierd, waarbij vele traditionele activiteiten worden gehouden zoals het Juego de los Bolos (een kegelspel), Arrastre de Bueyes (ossen die zware stenen trekken) , ambachtelijke markten, volksdansen en Cantabrische muziek. Deze feesten worden gezien als Interés Turístico Nacional.

Daarnaast, viert men op 28 juli de Día de las Instituciones van Cantabria in Puente San Miguel (Reocin).

Wat betreft de beurzen, zoals de grote productmarkten, en zeker de veemarkt van Torrelavega gehouden in de Mercado Nacional van Genado ‘Jesús Collado Soto’, de derde grootste markt in Spanje, waar allerlei soorten vee, uit de regio en naburige regio’s, verkocht wordt, is de meest belangrijke veemarkt. In de gehele regio worden veemarkten of markten met typische plattelandsproducten wekelijks, maandelijks of jaarlijks gehouden en brengen veel inwoners van de verschillende comarcas tezamen.

Feesten van Interés Turistico Nacional

• • • La Vijanera (eerste wintercarnaval in Europa), eerste zondag van januari in Silio.
    • Carnaval marinero, 24 februari in Santoña.
    • La Folia, de eerstvolgende zondag na Semana Santa in San Vicente de la Barquera.
    • Fiestas del Coso Blanco, eerste vrijdag van juli in Castro Urdales.
    • La Pasión viviente, Goede Vrijdag in Castro Urdales.
    • Día de Cantabria, tweede zondag van augustus in Cabezón de la Sal.
    • Gala Floral, 20 augustus in Torrelavega.
    • Batalla de flores, laatste vrijdag van agustus in Laredo.
    • Dia de Campoo, laatste zondag van september in Reinosa.
    • Guerras Cántabras, laatste weekend van augustus en eerste weekend van september in Los Corrales de Buelna.
    • Fiesta del Orujo, tweede weekend van november in Potes.

Feesten van Interés Turistico Regional

• • • Cabalgata de Reyes, 5 januari en Santillana del Mar.
    • Verbena del mantón, eerste zaterdag van juli in Ramales de la Victoria.
    • La Bien Aparecida, 15 september in Hoz de Marrón, Ampuero.
    • San Juan, 23 juni in Soto de la Marina (Santa Cruz de Bezana).
    • Virgen del Carmen, 16 juli in Revilla de Camargo.
    • San Andrés, 30 november in Castro Urdiales.
    • Virgen de Salud, 2 juli in Áliva, Camaleño.
    • San Benito, 11 juli in Barcenaciones, Reocín.
    • San Pantaleón, 27 juli in Escobedo, Camargo.
    • San Carlos, elke 5 jaar in Bejes, Cillorigo de Liébana, laatste keer was in 2015.
    • Virgen de Valvanuz, 15 augustus in Selaya.
    • La Virgen Grande, in Torrelavega.
    • Pasión Viviente, Goede Vrijdag in Castro Urdiales.
    • Descenso del Deva, laatste zondag van augustus in Unquera, Val de San Vicente.
    • La Virgen Niña, 8, 9, en 10 september, in Ampuero. De viering van het binnenhalen van de stieren (los encierros), dit is de belangrijkste van Spanje na Sanfermines de Pamplona.
    • Exaltación de la Cruz, 14 september in Potes.
    • San Cipriano, 16 september in Cohicillos.
    • Fiesta del Orujo in Potes.
    • El Último Desembarco, laatste van september in Laredo.
    • La virgen de Valencia, 8 september in Vioño de Pielagos.
    • La Perola, 20 januari in Vargas, Puente Viesgo.
    • Día Infantil de Cantabria, eerste zondag van juli in Santander.
    • Feria Taurina Santiago, juli in Santander.
    • Baños de Ola, medio juli in Santander.
    • Feria de la Hoyala Luz, laatste zondag van juli in Villaverde de Trucios.
    • La Gata Negra, 16 augustus in Carasa.
    • La Semanuca, laatste week van augustus in Santander.
    • Virgen de la Luz, 8 september in Aniezo.
    • Fiesta del Cocido, eerste zondag van september in Ucieda.

Festivals

• • • Festival Intercéltico de Orejo.
    • Festival Internacional de Santander.
    • Festival del Mar.
    • Concurso Internacional de Piano “Paloma O’Shea”.
    • Festival Internacional de Cine Deportivo Ciudad de Santander.
    • Sotocine.
    • Festival Sauga Folk in Colindres.
    • Santander Music.
    • Festival Amstel Música en Grande.
    • Festival Rebujas Rock in San Mateo (Cantabria).

Mythologie

Noord-Spanje is rijk aan mythologie. Aan de gehele Cantabrische kust, van Galicia tot Pais Vasco, via Asturias en Cantabria kent men rituelen, verhalen en is men dol op denkbeeldige en onmogelijke wezens.

De mythologie in Cantabria maakt dat de bossen en bergen ultieme plekken voor magie zijn, waar zich verschijningen voordoen en waar de legendes ontstaan. Dit populair erfgoed dat goed wordt onderhouden en als vanouds van vader op zoon doorgegeven, hersteld en/of vernieuwd door folkloristen als Manuel Llano Merino en anderen.

In hun mythologie en bijgeloof blijven, net als in de rest van Europa, elementen bestaan die voortkomen uit pre-christelijke godsdiensten en overtuigingen (Romeinse of pre-Romeinse) die naderhand min of meer gechristianiseerd zouden zijn. Met name, net als bij andere volkeren, gelooft men in de aanwezigheid van gigantische fabelachtige wezens en cyclopische bendes, ojáncanus en ojáncanas (kwade monsters die ongeluk brengen, ze vertegenwoordigen het kwaad, de wreedheid en de brutaliteit in Cantabria), fantastische dieren zoals de Culebre, de Caballucos del diablu en de Ramidrejus, feeërieke wezens (las anjanas, las ljanas del Valle de Aras), elfen (Nuberus, Trentis, Ventolines, Trasgus, Tratolillus), antropomorfe personages (de Sirenes, Zeemeermannen, Osa de Andara), etc.

Gastronomie

---

Typische gerechten zijn: Cocido Montañes (op basis van bonen en kool), Cocido lebaniego (kikkererwten), Marmita, Sorropotún en Olla ferroviaria als het gaat om krachtige schotels. En vaak ook gemeenschappelijke schotels zoals las empanadas, los panes preñaos, en de pinchos.

Vlees: van de koe, os, herten, reeën en wilde zwijnen, gegrild of gestoofd of met groenten. De bekendheid van de veefokkerij in de regio, de gunstige klimatologische omstandigheden en het terrein voor de fokrunderen, hebben ertoe geleid dat in de EU de naam “Carne de Cantabria“, gebezigd wordt. Het is tegelijkertijd een geografisch keurmerk voor rundvlees van bepaalde inheemse rassen zoals de Tudance, Monchina en Asturiana de los valles en Asturiana de la montaña en andere reeds aan de omgeving aangepaste rassen zoals de Limousine of de geïntegreerde Parda alpina. Typisch voor de streek zijn de gerookte vleessoorten de ‘compango‘ en de ‘chorizo de Potes‘.

Vis en zeevruchten: ansjovis uit Santoña, Colindres, Laredo en Castro-Urdiales, zeeduivel (rape), heek (merluza), zeebaars (lubina) of tong (lenguado), horsmakreel (chicharro), sardines (sardinas), ansjovis (boquerónes), tonijn (bonito del norte), goudbrasem (dorado), rode zeebrasem (besugo), rode schorpioenvis (cabracho), mul (salmonete), en daarbovenop de riviervissen zoals de forel (trucha) en zalm (salmón). Gefrituurde (pijl)inktvis (calamares a la romana) en inktvis (zeekatten, cachón en su tinta). En de schaal- en schelpdieren (marisca) zoals: kokkels (almejas), mosselen (mejillones), scheermessen (muergos), cardiidae (berberechos), pastel de cabracho, zwemkrab (nécoras), grote spinkrab (centollos),  Noorse kreeft (cigalas), rode langoest (langostas), zeekreeft (bogavantes) en slakken (caracolillos).

Nagerechten: Quesadas en Sobaos Pasiegos,  Canónigos, en Frisuelos (lijkt op flensjes) in de comarca van Liébana; Corbatas de Unquera en Polkas uit Torrelavega (beide gemaakt van bladerdeeg), Sacristanes  uit Liérganes, Picatostes in Limpias, honing van Campoo-Los Valles (vooral uit Mazandrero), Paluces de Cabezón de Sal en Pantortillas uit Reinosa, waar ook de typische Rosquillas vandaan komen.

Kazen: Queso Picón de Bejes-Tresvico, Quesucos de Liébana, Queso de nata, etc. Veel kaas hebben het keurmerk D.O. (Denominación de Origen).

Dranken: Sidra de manzana, orujo de Liébana (met al zijn varianten crema de orujo, orujo con miel, orujo de hierbas, etc.) chacoli en tostadillo uit Potes. En er zijn ook twee landwijnen: Costa de Cantabria en Liébana.

---

Naar boven

Verwant aan dit onderwerp:

• • • • • Santander
        • Cantabria (fotopagina)